روستاییان را بدلیل مهاجرت به شهرها ملامت نکنید
استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی گفت: در نگاه‌های دستگاه‌های سیاستگذاران، رسانه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد، نگاهی که بتواند موجب حفظ روستاها شود تا به حیات خود ادامه دهند، غایب است و متداول‌ترین سبک دخالت در روستاها، دخالت فیزیکی، از جمله مدرسه‌سازی، تجهیز کتابخانه یا توزیع اقلام بهداشتی است.
به گزارش ایسنا، عباس سعیدی درخصوص جایگاه و اهمیت روستا در توسعه پایدار گفت: باتوجه به اینکه تمدن ما برخلاف تمدن یونان و رم، بیشتر روستایی بوده است تا شهری، این موضوع نشان دهنده اهمیت روستا در طول تاریخ در سرزمین ما است.
وی ادامه داد: این مسئله که ما فکر می‌کنیم روستا صرفا محل تولید است و روستا باید تولید کند تا شهرنشینان مصرف کنند، یا گاهی مسئله کشاورزی را با روستا اشتباه می‌گیریم و گمان می‌کنیم که فعالیت در روستا حتما باید تولید کشاورزی باشد، اشتباه است.
سعیدی تاکید کرد: حتی اگر به قوانین برنامه‌های اول تا ششم توسعه مراجعه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که در این برنامه‌ها، فصلی که مربوط به روستا یا توسعه روستایی باشد وجود ندارد و اگر هم هست، بسیار کلی بوده و بیشتر مربوط به فعالیت‌های کشاورزی است تا جامعه روستایی باشد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اعتقاد خود مبنی بر اینکه جامعه روستایی مانند جامعه شهری، یک اجتماع انسانی است و باید با آن با توجه نیازهای عمومی جامعه انسانی برخورد شود، گفت: مشکل اصلی این است که ما روستاها را به عنوان یک سکونتگاه انسانی نگاه نمی‌کنیم، ما باید همان حقوقی که برای انسان‌ها در جوامع شهری قائل هستیم برای جوامع انسانی مستقر در روستاها نیز قائل باشیم.
وی باور به دوگانگی و جدا کردن شهر از روستا را از مشکلات دیگر بیان کرد و گفت: متاسفانه این مسئله‌ای است که نهادهای ما از آن پیروی می‌کنند، این جدایی اگر ادامه پیدا کند، در آینده مسئله ساز خواهد شد.
سعیدی تاکید کرد: توسعه شهری بدون توسعه روستایی امکان پذیر نیست، بنابراین باید تمام جوانب توسعه را در نظر داشت و نباید شهر را از روستا و عشایر جدا کرد، بلکه بایستی علل برخی مسائل شهری را در روستاها و دلایل بعضی مسائل روستایی را در شهرها جستجو کنیم.
وی درخصوص مهاجرت روستاییان به شهرها نیز گفت: مهاجرت حق همه انسان هاست و همه مجاز هستند به هرجا که تشخیص دهند زندگی بهتری خواهند داشت، مهاجرت کنند، بنابراین نباید مهاجرت روستاییان به شهرها را ملامت کرد.
استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی ادامه داد: تا زمانی که روستاها را توأم با شهرها نبینیم، نمی‌توانیم راه‌حل درستی را به عرصه ظهور برسانیم، بنابراین توسعه روستایی به توسعه شهری و توسعه عمومی کشور بستگی دارد.
سعیدی با بیان اینکه همه روستاها یکسان نیستند، گفت: روستاها باید به چند دسته تقسیم شوند، ما روستاهایی داریم که به دلایل مختلف اعم از خشکسالی، زلزله یا هر حادثه دیگری، درحال تخلیه‌اند و در برابر آن، روستاهایی داریم که بسیار پرجنب و جوش هستند و متاسفانه به سبب جمعیت کم، مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند. همچنین روستاهایی داریم که در حال تبدیل شدن به شهر هستند، ناگفته نماند که طبق آخرین سرشماری که در سال 1395 منتشر شد؛ از حدود 1300 شهری که در سطح کشور وجود داشته، حدود 72 درصد آن‌ها روستا هستند؛ یعنی نه تاسیسات شهری دارند و نه اهالی آن، خود را شهری می‌دانند.
استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی ادامه داد: توسعه روستایی بدون توسعه شهری بی‌معنی است و تا زمانی که به شهر و روستا به عنوان سکونتگاه‌های انسانی و بر همین اساس، به توسعه آن ها توجه نکنیم و تا زمانی که جنبه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی توسعه را درنظر نگیریم، دچار مشکلاتی در دستیابی به توسعه خواهیم بود.
سعیدی گفت: در نگاه‌های دستگاه‌های سیاستگذاری، خبرنگاران و رسانه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد، نگاه توسعه ای که بتواند بسترساز حفظ روستاها شود تا به حیات خود ادامه دهند، غایب است و متداول‌ترین سبک دخالت در روستاها، دخالت فیزیکی، از جمله مدرسه‌سازی، تجهیز کتابخانه یا توزیع اقلام بهداشتی است.
وی افزود: برای نمونه، اجرای طرح‌های هادی در روستاها بیشتر به جسم این مناطق می‌پردازد، تا به روح آن‌ها. توجه داشته باشید که تغییر کالبد روستا، روح این موجود را به هم می‌ریزد، نباید در چنین شرایطی، توقع سامان یافتن این مناطق را داشت، چرا که این خود نوعی "نابسامانی" است، زیرا با دگرگونی و تغییر صرف جسم، آن را علیل کرده‌ایم.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به پردامنه بودن آموزش طی 40 سال گذشته در کشور، ادامه داد: بیش از 62 درصد از دانشجویان، دخترند با فرض اینکه نیمی از آن‌ها روستایی هستند، این افراد بعد از اتمام تحصیل به روستاها بر می‌گردند. یک پسر یا دختر جوان تحصیل کرده و با مهارت در محیط روستا، باید منتظر کدام اشتغال باشد؟ چگونه ازدواج کند و خانواده تشکیل دهد و زندگانی خود را بگذراند؟ آیا باید به این صورت باشد؟ چه امکاناتی برای جوانان روستایی فراهم کردیم و حالا از آن ها انتظار داریم که در روستا بمانند و مهاجرت نکنند؟.
وی تاکید کرد: ما یک سری مسائل ریز اجتماعی داریم که رسانه‌های ما به آن نمی‌پردازند، باید پسران و دختران ما در روستا چه کنند؟ چه امکاناتی برای آن ها فراهم کرده‌ایم؟ چگونه مسائل ذهنی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تشکیل خانواده را برای آن‌ها بسترسازی کرده‌ایم؟ چه شرایطی را برای آن‌ها فراهم کرده‌ایم تا بتوانند حداقل حقوق انسانی از جمله شغل و مسکن داشته باشند؟
سعیدی ادامه داد: رسانه‌های ما کوتاهی می‌کنند و آنچنان که باید به روستاها نمی‌پردازند، روستا فقط مناظر زیبای طبیعت نیست، جامعه روستایی مهم تر از مناظر طبیعتی روستاست. آیا رسانه‌ها به نیازهای انسانی (اعم از شهری یا روستایی) نیز می‌پردازند؟ درحالی که خوشوقتانه بسیاری از مدیران، وزرا، هیات دولت و نمایندگان مجلس روستایی هستند، چرا زادگاه و موطن خود را به عنوان یک واحد سکونتگاهی فراموش کرده‌اند و آن را در نمی‌یابند؟
وی درخصوص فعالیت صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر که بیشتر فعالیت خود را بر توجه به جوامع روستایی و کمک به ارتقاء شاخص رفاه در روستاها بنا نهاده است، گفت: البته سابقه این کار به اردیبهشت ماه 1348و قانون سازمان بیمه‌های اجتماعی روستاییان و عشایر باز می‌گردد. هرچند آن قانون مانند بقیه قوانینی که در گذشته بوده، به درستی پیاده نشده است.
به گزارش روابط عمومی صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، سعیدی در پایان تأکید کرد: خوشحالم که چنین صندوقی برای حمایت از مردم روستایی و عشایری ایجاد شده، اما موفقیت آن را مشروط به اتصال به نهادهای مردمی درون روستا و عشایر می‌دانم.
انتهای پیام