زمینهسازی برای رفع فیلتر تلگرام به روایت یک کارشناس | علت اختلال تلگرام بر روی چند کانال در ایام جنگ چه بود؟
اقتصادنیوز: حامد بیدی، کنشگر و فعال حوزه اینترنت، می گوید: به نظر من شواهدی وجود دارد که نشان میدهد در حال حاضر نوعی زمینهسازی برای رفع فیلترینگ در حال شکلگیری است.
به گزارش اقتصادنیوز، رفع فیلترینگ همچنان وعده بر زمین مانده رئیس جمهور است، بنا بر اخبار تایید نشده که طی روزهای اخیر منتشر شد رایزنی ایران با تلگرام درحال انجام است و ایران فهرستی از شروط را برای رفع فیلترینگ روی میز گذاشته است.
موضوعی که به صحن مجلس هم کشیده شد و نمایندگان موافق فیلترینگ نسبت به هرگونه توافق هشدار دادند و البته قالیباف هم مدعی شد هیچ توافقی صورت نگرفته است.
خبر مرتبط رشیدی کوچی: فاتحه رفع فیلتر تلگرام خوانده می شود اگر... | تلگرام با یک دستور رفع فیلتر میشوداقتصادنیوز: جلال رشیدی کوچی، نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی معتقد است ماجراهای اخیر درباره شروط بازگشایی تلگرام، بیش از آنکه مسیر گفتوگو و تفاهم باشد، نشانهای از تداوم سیاست تعلیق و ابهام در فضای مجازی ایران است.
فارغ از اینکه این رایزنی ها کلید خورده باشد یا نه، نکته مهم انتظارات از دولت درباره رفع فیلترینگ است.
حامد بیدی، کنشگر و فعال حوزه اینترنت در گفتگویی با اقتصادنیوز، گفت: این خبر بهصورت رسمی منتشر نشده اما به نظر میرسد آنچه که مطلوب نظام تصمیمگیری ها در رابطه با پلتفرمهاست، در همین چارچوب مطرح شده است. در واقع بحث در سطح کلیات است. پلتفرمها در سراسر دنیا درباره برخی محتواها مانند موارد تروریستی یا مطالبی که خلاف امنیت عمومی باشند، همکاریهایی دارند. تا امروز هم فکر میکنم اشکال مختلفی از همکاری بین پلتفرمها و جمهوری اسلامی وجود داشته است، همانطور که با دیگر کشورها هم همکاری دارند.
اجرای شروط ایران امکانپذیر نیست
وی افزود: اما نکته مهم این است که تشخیص مصداق در ایران با بسیاری از کشورهای دنیا تفاوت جدی دارد. اینکه چه محتوایی تروریستی است، چه چیزی خلاف امنیت عمومی است و چه مصداقی دارد، در ایران با استانداردهای جهانی فاصله دارد. همین مسئله باعث میشود توقع نظام تصمیمگیری در کشور ما معمولاً برآورده نشود؛ چرا که انتظار دارند پلتفرمهای بینالمللی همانند پلتفرمهای داخلی با کوچکترین انتقاد یا اعتراض، محتوا را حذف کنند یا حسابها را ببندند. در حالی که پلتفرمهای جهانی چنین ساختاری ندارند و نمیتوانند تابع این نوع دستورات باشند. طبیعتاً این تحت هیچ شرایطی امکانپذیر نیست.
این کارشناس حوزه فضای مجازی درباره شروط منتشر شده برای رفع فیلترینگ، ضمن تاکید بر تایید نشدن این شروط از سوی مقامات و نهادهای رسمی گفت: به نظر میرسد این عناوین چندان دقیق تنظیم نشدهاند، چون بسیاری از آنها با یکدیگر همپوشانی دارند و از لحاظ ترمینولوژی حقوقی نیز دقت لازم در تدوینشان رعایت نشده است. برای مثال، در یک بند گفته شده «همکاری تلگرام با دستگاه قضایی» و در بند دیگری «حذف محتوا با شکایت شهروندان» آمده است.
این فهرست، فهرستِ آرزوهاست تا پیشنهاداتی مشروط!
بیدی تاکید کرد: در حالیکه اگر همکاری با دستگاه قضایی وجود داشته باشد، طبیعتاً وقتی شکایتی ثبت شود و حکم قضایی صادر گردد، حذف محتوا نیز در همان چارچوب انجام میشود. به همین دلیل، این عناوین بیشتر از سوی افرادی نوشته شده که اطلاعات حقوقی دقیقی ندارند. به نظر من این فهرست بیشتر شبیه به نوعی آرزوپردازی است تا برنامهای واقعی و اجرایی.
این کارشناس حوزه اینترنت تاکید کرد: احتمال دارد این فهرست بخشی از یک سیاست رسانهای یا پیآری باشد برای آمادهسازی افکار عمومی جهت رفع فیلترینگ تلگرام. به هر حال، بخشهایی از جامعه ممکن است در برابر رفع فیلترینگ حساس باشند و بپرسند چرا باید تلگرام آزاد شود، و از طرف دیگر، بخش بزرگی از مردم هم سؤال کنند چرا تا الان فیلتر بوده است. بنابراین، ممکن است چنین فهرستی منتشر شود تا بهنوعی برای هر دو گروه توجیهپذیر باشد؛ یعنی گفته شود «ما رفع فیلتر میکنیم چون تلگرام این شروط را پذیرفته»، و به این ترتیب فضا برای تصمیم نهایی آماده شود. در واقع، این نوع انتشار میتواند بهمنزله زمینهسازی روانی و رسانهای باشد تا هم جامعه ارزشی احساس نکند از اصول خود عقبنشینی کرده و هم مردم عادی احساس کنند تغییری مثبت در حال وقوع است.
زمینه سازی برای رفع فیلترینگ
بیدی در پاسخ به این سوال که «آیا اصولاً چنین سطحی از همکاری میان تلگرام و ایران امکانپذیر است؟»، گفت: نه، واقعیت این است که در سطحی که این شروط اعلام شدهاند، همکاری عملاً ممکن نیست. اگر تلگرام بخواهد با این معیارها همکاری کند، دیگر نمیتواند یک پلتفرم کاربرمحور و آزاد باشد. حتی در مورد پلتفرمهای داخلی هم ما با همین چالشها مواجه هستیم، چه برسد به پلتفرمی بینالمللی مثل تلگرام.
وی درباره احتمال رفع فیلترینگ نیز گفت:به نظر من شواهدی وجود دارد که نشان میدهد در حال حاضر نوعی زمینهسازی برای رفع فیلترینگ در حال شکلگیری است. ممکن است در یک سطح حداقلی، تعاملاتی میان نظام حکمرانی ما و پلتفرم تلگرام در جریان باشد. یکی از نشانههای این تعامل، اتفاقی است که در ماههای اخیر دیدیم؛ حدود دوازده روز جنگ اسرائیل و ایران، پلتفرم تلگرام اختلالاتی را روی چند کانال ایجاد کرد و کاربران برای مدتی نمیتوانستند به این کانالها بپیوندند. به نظر میرسد این اتفاق در راستای نوعی تعامل و هماهنگی میان تلگرام و جمهوری اسلامی بوده تا شاید زمینهای برای باز شدن مسیر رفع فیلترینگ فراهم شود. تمام این شواهد نشان میدهد که تلاشهایی از هر دو سو در حال انجام است، اما اینکه در نهایت این روند به نتیجه برسد یا نه، هنوز مشخص نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد.
همچنین بخوانید- پاسخ عجیب شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارتباطات به ادعای مذاکره برای رفع فیلترینگ تلگرام و شروط ششگانه ایران
 - شروط ایران برای رفع فیلتر تلگرام؛ امنیت روانی و ملی در اولویت
 - فیروزآبادی: ترور فرماندهان نظامی ربطی به واتساپ نداشت | برای بستن و فیلترکردن داوطلب زیاد داریم اما... | خطر امنیتی در کمین ایران است
 - انتقاد علی ربیعی به فیلترینگ | چه فکری هست که شما مردم را ناراضی میکنید؟ | فیلترینگ ضدامنیت است