زور سیاست تثبیت ارزی به حباب مسکن هم رسید
اگرچه برخی کاهش قیمت مسکن در روزهای اخیر را به دلیل سیاست هایی همچون مالیات بر خانه های خالی عنوان می کنند، اما به نظر می رسد سیاست اعمال تثبیت ارزی دلیل اصلی کاهش قیمت ها در بازار مسکن باشد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بازار مسکن، همواره یکی از بازارهایی بوده است که مدیریت آن برای دولت ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده است. سال هاست در اقتصادی همچون اقتصاد ایران که با تورم های بالا دست و پنجه نرم می کند، مسکن دیگر صرفاً یک کالای مصرفی محسوب نمی شود و مشخصا تبدیل به یک کالای سرمایه ای شده است و افراد سعی می کنند برای در امان ماندن از تورم، دارایی های خود را به ملک تبدیل کنند.
از طرفی با توجه به عدم تناسب عرضه و تقاضایی که در این بازار خصوصا در دهه 90 به وجود آمد، قیمت مسکن حتی در برهه هایی فراتر از تورم عمومی کشور بالا رفت به صورتی که در سال های اخیر جهش های قیمت مسکن بسیار عجیب و خارج از قاعده شده است.
کاهش قیمت مسکن در خردادماه
اما در روز های اخیر بازار مسکن نیز همچون بازار ارز و خودرو، دچار رکود سنگین و همچنین کاهش قیمت ها شده است. به عنوان مثال بررسی های میدانی نشان می دهد در حال حاضر تمامی سرمایه گذاران از بازار مسکن شهر جدید پردیس عقب نشینی کرده اند و خریداران مصرفی نیز حضور پررنگی ندارند.
همچنین به دنبال افت قیمت ها در بازار مسکن شهر تهران، نرخ های پیشنهادی آپارتمان در شهر های کرج، هشتگرد، پرند و پردیس نیز با افت مواجه شده و مالکان برای آنکه واحد خود را به فروش برسانند بعضا در قیمت های جدید نیز تخفیفی می دهند.
طرح مالیات بر خانه های خالی، چندان موفق عمل نکرد
گفتنی است اگرچه برخی کارشناسان طرح اعمال مالیات بر خانه های خالی را علت عرضه ی خانه های خالی در بازار و به دنبال آن کاهش قیمت ها مطرح می کنند، اما باید خاطر نشان کرد که این طرح طبق گفته رئیس پیشین سازمان امور مالیاتی که مجری این طرح بود چندان موفق نبود. داوود منظور، رئیس سابق سازمان امور مالیاتی و رییس کنونی سازمان برنامه و بودجه در یکی از اظهارنظرهای خود درمورد شناسایی خانههای خالی و لوکس اعلام کرده بود: یکی از دلایلی که باعث شده مالیات خانههای خالی و خانهها و خودروهای گرانقیمت به طور کامل محقق نشود، ضعف اطلاعاتی است که سازمان امور مالیاتی باید از دستگاههای تولیدکننده اطلاعات دریافت کند.
همچنین از طرفی میزان اندک مالیات وصول شده از خانه های خالی نیز بر مدعای بالا صحه می گذارد و ثابت می کند که اعمال سیاست مالیات بر خانه های خالی نمی تواند دلیل اصلی ریزش قیمت مسکن باشد.
سیاست تثبیت ارزی، حباب مسکن را کاهش داد
اما اگر بخواهیم به دنبال دلیل افت قیمت مسکن در این روزها بگردیم، قطعا باید ابتدا به دلایل ثبات نرخ ارز بپردازیم. لازم به ذکر است ریشه های ثبات نرخ ارز و آرام شدن نوسانات ارز در یک ماه اخیر نیز مشخصا ریشه در اعمال سیاست تثبیت ارزی بانک مرکزی دارد.
مشخص است که یکی از ابزارهای مهم کنترل تورم، مدیریت نرخ ارز است، چرا که در اقتصادی مانند اقتصاد ایران که طی دههها وابستگی زیادی به دلار پیدا کرده است و بسیاری از کالاها بر اساس نرخ ارز قیمتگذاری میشوند، افزایش نرخ ارز ناگزیر به افزایش قیمت کالاها و تورم منجر میشود. همچنین تجربه ی دهه 90 و همچنین یکی دو سال اخیر به خوبی نشان داده است که تثبیت نرخ ارز (به عنوان محرک اصلی انتظارات تورمی)، رشد قیمت در سایر بازارهای دارایی را متوقف می کند.
گفتنی است بانک مرکزی با اتخاذ سه سیاست بازگشت ارزهای صادراتی با نرخ کشفشده ارز، کاهش نرخ تسعیر جهت کشف قیمت پایه محصولات عرضهشده در بورس کالا و واردات کالاهای اساسی با ارز 28500تومانی عملا توانسته افسار رشد نرخ ارز را بکشد. بنابراین همانطور که بارها در اقتصاد ایران تجربه شده است، وقتی نرخ ارز تثبیت شده و در کانال نزولی قرار می گیرد مستقیما بر روی کاهش انتظارات تورمی تاثیرگذار است و با کاهش انتظارات تورمی، مشخصا قیمت سایر کالاها در بازار های موازی با کاهش همراه خواهد شد.