سه‌شنبه 6 آذر 1403

سازمان شانگهای، مقدمه تشکیل " اتحادیه آسیا "

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
سازمان شانگهای، مقدمه تشکیل " اتحادیه آسیا "

پس از سالها ایران سرانجام به عضویت دائم سازمان شانگهای که یکی از مهمترین سازمانهای منطقه ای در آسیا و جهان می باشد در آمد. از وجوه اهمیت این سازمان می توان به نکات بسیاری اشاره کرد که در ذیل به چند مورد از آنها اشاره می کنیم.

1- شانگهای سازمانی است که اولین و دومین کشور پر جمعیت دنیا، اولین و دومین کشور دارنده ذخایر عظیم گازی جهان، دو کشور عضو دائم شورای امنیت، دو کشور از بزرگترین تولید کنندگان نفت جهان، 3 کشور از وسیع ترین کشورهای جهان، 2 کشور عضو دائم شورای امنیت، دومین اقتصاد بزرگ جهان، دومین و سومین قدرت بزرگ نظامی جهان و... عضو این سازمان هستند که اینها به علاوه دیگر ویژگی ها می تواند این سازمان را در عصر جدیدی که با افول قدرت و یک جانبه گرایی آمریکا همراه شده به یکی از کانونهای عمده تاثیر گذار جهانی و بسط دهنده پارادایم چند جانبه گرایی تبدیل نماید.

2- با پذیرش عضویت دائم ایران، پهنه سرزمینی این سازمان از دریای چین در شرقی ترین نقطه قاره کهن تا آبهای گرم خلیج فارس گسترده شده و به لحاظ جغرافیایی و ژئو استراتژیک نیز حرفهای زیادی برای گفتن خواهد داشت. 3- ایران زین پس می تواند به عنوان یک عضو اصلی و تاثیر گذار در همه تصمیم گیری های سازمان و کمیته های مختلف آن شرکت کرده و از حق رای خود در جهت اعتلای سازمان و البته منافع مرتبط با کشور نهایت استفاده را ببرد.

4- با توجه به این شرایط پیشنهادی که می تواند از جانب ایران مطرح شود افزایش تعامل و همگرایی بین سازمان شانگهای و دیگرکشورها، سازمان ها و تشکل های آسیایی همچون آسه آن، اکو، شورای همکاری خلیج فارس، کشورهای مهمی همچون ژاپن و کره، و... به منظور ایجاد " اتحادیه آسیا " در قاره کهن باشد.

واقعیت این است که ظرفیت سازمانها و کشورهای قاره آسیا بسیار عظیم و گسترده می باشد و در صورتی که این همگرایی منجر به تشکیل " اتحادیه آسیا " گردد به طور قطع و یقین بزرگترین و مهمترین اتحادیه سیاسی و اقتصادی جهان شکل خواهد گرفت. هیچ شکی نیست که این راهی پر از موانع متعدد است، بخشی از کشورهای آسیایی با هم دچار تضادهای بنیادین و عمیقی هستند و اختلافات متعددی بین این کشورها وجود دارد و با کشورهای یکدستی همچون کشورهای اتحادیه اروپا مواجه نیستیم اما با نگاهی به کشورهای آفریقایی که علی رغم همه اختلافات درون قاره ای خود نهایتا اتحادیه آفریقا را پایه گذاری کرده اند می توان به ایجاد " اتحادیه آسیا " نیز کاملا خوشبین بود. مسلما این امر یکباره قابل تحقق نخواهد بود و این اتحادیه می تواند در درجه اول مثلا با کشورهای عضو سازمان شانگهای اعلام موجودیت کرده و به تدریج دیگر کشورها با مشاهده مزایای عضویت به آن بپیوندند.

5_ می توان با ایجاد پول واحد آسیایی یک قطب مالی و پولی جدید و قدرتمند در مقابل دلار و یورو ایجاد نموده و بخش اعظم تبادلات مالی اعضا با این ارز جدید که می تواند " آسیایی " خوانده شود انجام پذیرد. به هر حال دیپلماسی خلاق و فعال ایران می تواند این پیشنهاد را در سطح کشورها و سازمانهای قاره مطرح نموده و در راستای این امر مهم رایزنی های گسترده ای را انجام دهد، درهر صورت چه این اتحادیه شکل گرفته و چه فعلا شرایط آن فراهم نشود اما در این بین وجه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان به واسطه این رایزنی های گسترده ارتقا چشمگیری خواهد یافت.