«سد معشوره» راه نجات از بی‌آبی / چشم امید مردم به تحقق وعده‌ها در دولت سیزدهم است
احداث سد معشوره ضمن تأمین آب پایدار مصارف مختلف شرب، صنعت و آبی کردن بخشی از اراضی دیم منطقه، باعث کنترل سیلاب های مخرب، توسعه گردشگری و نیز ایجاد اشتغال در دوره ساخت خواهد شد و چشم امید مردم به محقق شدن وعده‌ها و احداث این سد در دولت سیزدهم است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سفیرافلاک، استان لرستان با دارا بودن 12 درصد رواناب‌های سطحی کشور و شرایط توپوگرافی و زمین‌شناسی خاص، خاستگاه‌های ایده آلی جهت احداث سد دارد.
در طول چهار دهه از آغاز انقلاب اسلامی، مقایسه استان لرستان با سایر استان‌ها ازنظر طرح‌های توسعه منابع آب به‌هیچ‌وجه متناسب با ظرفیت‌های آبی این استان نیست.
در حال حاضر صرفا تعداد 6 سد خاکی (شامل سدهاله کوهدشت، سد مروک دورود، سد خان آباد، حوضیان و کزنار الیگودرز، سد ایوشان خرم آباد) با ظرفیت مجموع حدود 207 میلیون مترمکعب در لرستان آبگیری و بهره‌برداری شده است و سدهایی همچون سد کمندان ازنا، سد شهید بروجردی و آبسرده بروجرد، سد تاج امیر نورآباد، سد عالی محمود الیگودرز، سد مخملکوه و زیبا محمد خرم‌آباد با مجموع ظرفیت کمتر از 200 میلیون مترمکعب در حال ساخت یا مطالعه نهایی می‌باشند.
کل حق آبه لرستان از آب‌های سطحی از طریق مخازن سدها 450 میلیون مترمکعب است که در خوزستان این مقدار 20 میلیارد مترمکعب یعنی حدود 40 برابر استان لرستان است
سهم لرستان از حجم کل سدهای کشور که 51 میلیارد مترمکعب است کمتر از نیم درصد می‌باشد، تصمیم‌گیری در مرکز و عدم توجه به توسعه متوازن در استان‌ها و عدم مطالبه جدی در استان از دلایل این عقب‌ماندگی است.
سد معشوره 35 هزار هکتار از اراضی کوهدشت را آبیاری می‌کند
محمدتقی امرایی رئیس اداره جهاد کشاورزی کوهدشت در گفت‌وگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: شهرستان کوهدشت دارای 140 هزار هکتار اراضی کشاورزی می‌باشد که ازاین‌بین 15 هزار آن آبی و 125 هزار آن دیم است.
وی با اشاره به تبیین اهمیت اساسی سد معشوره در بخش کشاورزی، افزود: در صورت احداث این سد، 35 هزار هکتار بر مقدار زمین‌های آبی ما افزوده خواهد شد، البته ما انتظار داریم این مقدار با افزایش تخصیص آب نیز افزایش یابد.
رئیس اداره جهاد کشاورزی کوهدشت با اشاره اهمیت احداث سد معشوره درزمینه کنترل سیلاب‌ها، عنوان کرد: گندم، جو، نخود، عدس، ذرت، چغندر و... عمده محصولات کشاورزی در این شهرستان به شمار می‌رود به‌طوری‌که در سیل سال 98 کشاورزان خسارات زیادی در این زمینه متحمل شدند.
وی تصریح کرد: احداث بندهای خاکی چم قره زیر تنگ سیاب بخش کونانی، پریان دهستان اشتره گل گل، ریکا پایین دست کوهدشت جنوبی، رشیدآباد واقع در تنگ گراز شمال شرقی، منطقه کل گاورسی دالاب، عالین آباد کونانی، خسروآباد، احداث ایستگاه پمپاژ سر طرهان، احداث ایستگاه پمپاژ کشماهور برخی دیگر از پروژه‌های اولویت‌دار جهت احداث توسط اداره منابع طبیعی و آبخیزداری هستند.
برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی
محمد اوژن کارشناس منابع آب لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: سد معشوره بر اساس مطالعات اولیه انجام‌شده دارای حجم کل 1639 میلیون مترمکعب از نوع بتنی دو قوسی، ارتفاع سد از کف رودخانه 137 متر، طول تاج 402 متر، مساحت مخزن 41 کیلومترمربع، طول مخزن 25 کیلومترمی باشد که با تخصیص اولیه 273 میلیون مترمکعب جهت آبی نمودن 36000 هکتار اراضی کشاورزی و تأمین بلندمدت آب شرب و صنعت شهرستان کوهدشت از طرف وزارت نیرو موافقت شده بود.
وی افزود: بااینکه سد معشوره عمدتا به نام کوهدشت معرفی می‌گردد ولی بدون شک کل استان لرستان و به‌طور ویژه شهرستان‌های کوهدشت، دوره چگنی و پلدختر از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد؛ احداث این سد ضمن تأمین آب پایدار مصارف مختلف شرب و صنعت و آبی کردن بخشی از اراضی دیم منطقه، باعث کنترل سیلاب‌های مخرب، توسعه گردشگری و نیز ایجاد اشتغال در دوره ساخت خواهد شد
کارشناس منابع آب لرستان عنوان کرد: متأسفانه در سالیان اخیر با بهانه شرایط خشک‌سالی کشور مخالفت‌های جدی درزمینه احداث آن از طرف نمایندگان خوزستان و گاها شهرستان پلدختر صورت گرفته است که همین امر باعث کاهش حجم تخصیص‌یافته آب و نیز تعویق عملیات اجرایی آن شده است که در مقطعی میزان تخصیص آن به 130 میلیون مترمکعب کاهش یافت.
وی تصریح کرد: بر اساس آخرین نتایج بازنگری مطالعات سد معشوره، در حال حاضر با تخصیص 185 میلیون مترمکعب جهت مصارف مختلف کشاورزی، شرب و صنعت از طرف وزارت نیرو موافقت شده است.
اوژن گفت: سد معشوره جهت کنترل و ذخیره سیلاب‌های فصلی زمستانی و بهاری است و تأثیری بر دبی پایه رودخانه کشکان و حقآبه های پایین‌دست شهرستان‌های پلدختر و چگنی ندارد؛ حتی در فصل تابستان در صورت کاهش آبدهی کشکان در شرایط خشک‌سالی می‌تواند آب موردنیاز کشت‌های تابستانی پلدختر را نیز تأمین نماید.
کارشناس منابع آب لرستان بیان کرد: لرستان با دارا بودن 800 هزار هکتار زمین کشاورزی مرغوب و حاصلخیز فقط 25 درصد اراضی به‌صورت آبی هستند و این در شرایطی است که میانگین کشوری اراضی آبی 46 درصد است که نشان می‌دهد نسبت به میانگین کشوری بسیار عقب هستیم.
وی گفت: از طرفی شهرستان‌های کوهدشت و رومشکان با دارا بودن 180 هزار هکتار زمین کشاورزی یعنی یک‌چهارم کل اراضی زراعی استان کمتر از 10 درصد آن‌ها به‌صورت آبی می‌باشد و این مقدار نیز عمدتا از طریق تخلیه سفره‌های استراتژیک آب زیرزمینی به‌وسیله حفر چاه‌های کشاورزی تأمین می‌شود که تبعات این برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی بر کسی پوشیده نیست.
اوژن بیان کرد: در دشت کوهدشت میزان افت متوسط سالانه سطح سفره‌های آب زیرزمینی 60 سانتیمتر و در دشت رومشکان این مقدار 40 سانتیمتر است و همه این‌ها لزوم توجه بیشتر به طرح‌های توسعه منابع آب را در استان لرستان به‌ویژه در کوهدشت و رومشکان می‌طلبد.
کارشناس منابع آب تأکید کرد: توسعه اراضی آبی در استان مترادف با کاهش بیکاری، پیشرفت اقتصادی، توسعه صنایع پایین‌دستی کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت است و چه‌بسا در صورت توسعه کشاورزی متناسب با ظرفیت‌های آبی و خاکی، استان لرستان به یک استان مهاجرپذیر تبدیل شود.
ضرورت احداث سد معشوره با تخصیص اولیه 273 میلیون متر مکعب
حجت‌الاسلام محمدرضا مبلغی نماینده مردم کوهدشت و رومشکان در مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: ما درزمینه احداث سد معشوره به‌عنوان مطالبه اول شهرستان‌های کوهدشت و رومشکان نگاه می‌کنیم و مطالبه بعدی انتقال آب از سد و رودخانه سیمره به دشت‌های رومشکان، کوهنانی، طرهان و کشماهور است.
وی افزود: در دیدارهایی که با وزیر نیرو دولت سیزدهم قبل از رأی اعتماد، در کمیسیون و فراکسیون و یا به‌صورت خصوصی داشتیم رأی اعتماد خود را منوط به محقق کردن دو شرط برای مردم کوهدشت و رومشکان اعلام کردیم.
نماینده مردم کوهدشت و رومشکان در مجلس اظهار داشت: شرط اول احداث سد معشوره با تخصیص همان 273 میلیون مترمکعب برای کوهدشت و رومشکان بود که در سال‌های پیش مصوبه هیئت دولت بوده است ولی متأسفانه وزارت نیرو در این راستا قدم مثبتی برنداشت و مورد انتقاد ما قرار گرفتند و شرط دوم نیز انتقال آب از سد و رودخانه سیمره است.
وی تصریح کرد: پس از سیل ویرانگر 98 در لرستان مشخص شد تمام محاسبات وزارت نیرو مبنی بر عدم احداث سد معشوره و پایین آوردن حجم آن کاملا اشتباه بوده است.
مبلغی گفت: در این زمینه در جلسه با محرابیان گفتیم اگر حرفی در این رابطه داریم، شرعی، قانونی و عرفی ثابت می‌کنیم که حق مردم است، ایشان پذیرفتند که عدم احداث این سد کار اشتباهی بوده بلکه نیاز ضروری این منطقه است.
نماینده مردم کوهدشت و رومشکان در مجلس بیان کرد: متأسفانه علی‌رغم اینکه با اردکانیان وزیر نیرو دولت سابق مباحثات و جلساتی داشتیم ولی او در انجام وظایف خود در این راستا تعلل ورزیده و کم‌توجهی کردند، در این راستا در مکاتباتی که همراه با استدلال با ریاست‌جمهور دولت قبل داشتیم و نامه‌ای که در این زمینه روحانی به اردکانیان، وزیر نیرو وقت ارجاع دادند، او از سیاست خود مقداری عقب‌نشینی کرد و حتی پذیرفت که تخصیص آب از 130 به 185 میلیون مترمکعب برسد ولی این برای ما کافی نیست.
وی با اشاره به اینک نیاز دشت کوهدشت، تخصیص 273 میلیون مترمکعب از سد معشوره است، گفت: ما مطالبه گر احداث این سد هستیم، چراکه حق مردم بوده و حیات آنان به این سد بستگی دارد، ما حتی درزمینه آب شرب هم مشکل‌داشته و آب‌های زیرزمینی مان رو به پایان است و چاره‌ای جز احداث حتمی این سد نداریم.
مبلغی با اشاره به خشک شدن بخش‌هایی از رودخانه کشکان بیان کرد: در جلسه کمیسیون فرهنگی مجلس که با حضور محرابیان برگزار شد، ضرورت و چرایی احداث سد معشوره نیز مجدد بحث شد، ایشان تأکید کردند که ما برای خوزستان قصد داریم از خلیج خوزستان آب منتقل کنیم، تا منتظر آب بالادست نباشند که این مورد خود بسیار حائز اهمیت است.
انتهای پیام /
