سربازان و محصلین نباید در گروه شاغلان محسوب شوند

آرمان حاجیان فرد، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، درباره کاهش نرخ بیکاری گفت: طبق آمار منتشرشده مرکز آمار از وضعیت بازار کار در بهار سال 1402، نرخ بیکاری کل کشور یک درصد کاهش یافته و به 8.2 درصد رسیده است. بر این اساس جوانان 15 تا 24 ساله شهری، در میان سایر گروه های جوانان بیشترین بیکاری را در بهار امسال به ثبت رسانده اند. طبق همین گزارش، در بهار امسال در مناطق شهری جمعیت افرادی که در سن کار (15 سال و بالاتر) هستند به بیش از 49 میلیون نفر رسیده است که 1 میلیون و 800 هزار نفر آن‌ها بیکار شناسایی شده‌اند. به عبارت دیگر، نرخ بیکاری مناطق شهری در بهار 1402 معادل 9 درصد است.

وی ادامه داد: در محاسبات مرکز آمار، با چراغ سبز دولت های قبل تعاریف آماری تغییر و این تعاریف و گزارشات با واقعیت جامعه همخوانی ندارد. فی الواقع دولت های قبل تعاریف را در جهت بهبود گزارشات خود تغییر دادند. به عنوان مثال هر کسی که هفته‌ای یک ساعت کار کند، شاغل به حساب می‌آید. سربازان، کارآموزان، محصلان دارای کار پاره‌وقت و کارکنان فامیلی هم شاغل حساب می‌شوند. همچنین کسانی که بنا به دلایلی به‌طور موقت کارشان را تعطیل کرده باشند نیز شاغل به حساب می‌آیند.

این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: انتشار این آمار در حالیست که طی گزارشات منتشره در سال 1402خط فقر و هزینه معیشت در کشور براساس تورم بالا رفته و حقوق و مزایای کارمندان و کارگران جوابگوی معاش آنها نمی باشد، پس لحاظ محصلین، سربازان، شاغلین با ساعات اندک کاری در (هفته 1 الی 2ساعت) و دانشجویان که بیشتر هزینه بر هستند در گروه شاغلین با واقعیت جامعه تناسبی ندارد.

حاجیان فرد گفت: از منظر اقتصادی کسی بیکار محسوب می‌شود که در جست‌وجوی کار باشد ولی نتواند برای خود شغلی دست و پا کند، از همین رو کسی که به دنبال کار نیست از جمعیت فعال اقتصادی خارج شده و دیگر در محاسبات نرخ بیکاری لحاظ نمی‌شود. بنابراین فردی که به دلیل ناامیدی از یافتن شغل دست از جست‌و‌جوی کار کشیده، از منظر آماری بیکار به حساب نمی‌آید.

وی بیان کرد: در شرایطی که نرخ بیکاری در سطح بالایی قرار داشته باشد، انتظار می‌رود که «نرخ فعالیت» (نسبت جمعیت فعال به کل جمعیت کشور) کاهش یابد. این پدیده که به «اثر مایوس‌کنندگی» معروف است، افراد را از جست‌وجوی کار مایوس می‌کند، زیرا آنان به هر دری که می‌زنند نمی‌توانند شغلی به دست آورند و از جمعیت فعال خارج می‌شوند. مطالعات طرح آمارگیری نیز این عامل را یکی از عوامل کاهش «نرخ فعالیت» بیان می‌کند.