«سرود سوره» در بازار نشر پیچید / روایت رشد گروه سرود مشهد

کتاب «سرود سوره؛ روایت رویش و رشد گروه سرود «سوره» مسجد فاطمیه (س) مشهد» نوشته فریده الیاسی‌فرد توسط انتشارات راه یار منتشر و راهی بازار نشر شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «سرود سوره؛ روایت رویش و رشد گروه سرود «سوره» مسجد فاطمیه (س) مشهد» تحقیق مهدی عشقی رضوانی و قلم فریده الیاسی‌فرد به‌تازگی توسط انتشارات راه یار منتشر و روانه بازار نشر شده است.

از جمله تأثیرات انقلاب اسلامی بر حوزه موسیقی، تجدید حیات دوباره سرود است. ازآنجاکه سرود، مفاهیم را بهتر و تأثیرگذارتر از آثار به‌اصطلاح آکادمیک منتقل می‌کند، انقلابیون بیش از سایر قالب‌های موسیقایی به آن توجه کرده‌اند. با آغاز جنگ تحمیلی، نیاز به موسیقی و سرود انقلابی بیشتر از پیش احساس شد. هنرمندان انقلابی از سویی باید مردم را به صحنه دفاع و نبرد فرامی‌خواندند و از سوی دیگر، برای التیام دردها و زخم‌های اجتماعیِ حاصل از جنگ چاره‌ای می‌اندیشیدند. علاوه بر این، باید موجبات هم‌دلی و هم‌بستگی و وحدت داخلی را نیز فراهم می‌کردند.

قالب سرود با تنوع گروه‌های سرود بزرگ‌سال در ادیان گوناگون (ارمنی‌ها و زرتشتی‌ها و...) و پوشش آن‌ها از سوی تلویزیون، عملاً نشان‌دهنده گستردگی این قالب در آن دهه است. همچنین، مجموعه سپاه پاسداران در سطح شهرها، دارای مدیریت سرود مسجدی در ساختار خود بود که عملاً گروه‌های سرود پایگاه‌های بسیج را پوشش می‌داد؛ از برگزاری مسابقات، استعدادیابی، فراهم‌کردن زمینه اجرا، آموزش گروه‌ها و... به‌طور متمرکز در این مدیریت طراحی می‌شد.

اجرای سرودهای مکرر و متنوع برای رهبران و بزرگان جمهوری اسلامی، عملاً سرود را در بالاترین سطح توجه نظام قرار داده بود؛ مانند اجرای سرود «شهید مطهر»، «خمینی ای امام»، «برخیزید»، «مادر برام قصه بگو» در جماران و «خجسته باد این پیروزی». این رویه در دوره رهبر انقلاب اسلامی هم ادامه پیدا کرد؛ مانند سرود «ارغوان»، سرود «حب وطن»، «گرامیداشت قیام تبریز». علاوه بر این تأیید عملی، مباحث گوناگون نظری درباره سرود و بایدها و نبایدهای آن در سه دهه گذشته، نشان‌دهنده اهمیت راهبردی جریان سرود برای نظام جمهوری اسلامی است.

گروه سرودِ سوره، نمونه جذابی از ترکیب همه ویژگی‌هایی است که درباره گروه سرود می‌توان برشمرد. قطعاً این گروه سرود هم دارای نواقص و ضعف‌های بسیار است؛ اما این‌ها نافیِ تجلی ابعاد گوناگون سرود بر اعضا و مربی این گروه سرود نیست. اینکه مربی گروه سرود هم‌زمان با تشکیل و اداره گروه سرود، به روایت مکتوب این حرکت مبادرت ورزیده است، اتفاقی پیشرو و منحصربه‌فرد است؛ روایتی که حاصل نگاه‌ها و درونیات و برنامه‌های مربی برای هدایت گروه سرودش بوده است. ما با مصاحبه‌های تکمیلی، همان روایت مکتوب را کامل کرده‌ایم... اگر گروه سرود هسته مقاومت مردمی است، روایت این گروه از خودش مهم‌تر است. اکنون در این فضای نابرابر روایت‌های دیگران از ملت ایران و حرکت افتخارآمیز او در این برهه تاریخی منتشر می‌شود و این روایت‌ها، در صورت غفلت ما، می‌تواند برساخت اجتماعی دیگری بسازد.

درحالی‌که طبق آمار به نظر می‌رسد گروه‌های سرود مردمی و حرفه‌ای در طول زمان رشد نسبی داشته‌اند، هم‌چنان برخی تصور می‌کنند گروه‌های سرود در دهه 60 بیشتر بوده‌اند! گروه سرودی که اکنون در رقابت با ابزارهای جهانیِ متنوع و گوناگون مجازی فرهنگی‌وهنری می‌تواند حرکت ایجاد کند و تأثیر بگذارد، حتی به‌لحاظ کیفی نیز از آن دهه قوی‌تر و غنی‌تر شده است؛ اما این قدرت روایت درستی ندارد. چند کار تصویری، چند تاریخ شفاهی، چند تجربه‌نگاری و روایت‌نگاری درباره گروه‌های سرود شکل گرفته است؟ چند کار نظری دانشگاهی درباره گروه‌های سرود انجام شده است؟

نیاز امروزین جامعه ایرانی ما در مسیر حرکت به‌سمت تمدن نوین اسلامی، نیازی هنری‌حماسی است و سرود می‌تواند بخشی از این بار را به دوش بکشد؛ به‌شرط آنکه از نظر محتوایی درست هدایت و روایت‌های متنوعی از آن منتشر شود تا بتواند فضای عمومیِ پویایی را برای آن در میان کنشگران و مخاطبان ایجاد کند.

این کتاب در 152 صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت 55 هزار تومان عرضه شده است.