شب یلدا؛ نماد قصه گویی

فرانک حیاتی قصه گوی بزرگسال (گروه سنی ج و د) در خصوص قصه گویی در شب یلدا گفت: یلدا نماد قصه گویی برای ما ایرانیان است و قصه گویی در این شب از برنامه‌های زیبا و عالی فرهنگی است و در واقع ارزش فرهنگی محسوب می‌شود، در این شب معمولا پدر بزرگ و مادربزرگ قصه می‌گویند.

به گفته حیاتی، متاسفانه این روز‌ها به دلیل اینکه همگی مشغول فضای مجازی هستیم و دچار روزمرگی زندگی شده ایم قصه گویی کمرنگ شده و شیوه‌ی زندگی در حال تغییر است، اما چه خوب است به خودمان بیاییم و دوباره این رسم و رسوم‌ها را زنده کنیم.

او می‌گوید: قصه گویی با پیشینه‌ی ما ارتباط تنگانگی دارد، تاریخی شفاهی ایرانیان از قدیم الایام تا زمان حال، سینه به سینه و نسل به نسل به ما رسیده است، قصه‌ها روایتگر افسانه ها، حکایت‌های پر از اسطوره، و پهلوان، اتفاقات پر از هیجان هستند.

وی افزود: در این شب، قصه گویی اهمییت زیادی دارد با قصه گویی احساس‌ها و اندیشه‌ها به یکدیگر نزدیک می‌شوند، کنار یکدیگر بودن‌ها و کنار هم نشستن‌ها دل‌ها را گرم می‌کند، حس زندگی جریان زیبایی پیدا می‌کند.

به گفته این قصه گو، در میان این با قصه‌ها، فرهنگ اجتماعی، دینی، اخلاقی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، این فرهنگ‌ها بسیار موثر هستند در واقع هویت بخش هستند و ما را در مقابل حوادث تاریخی و نگه میدارند.

حیاتی گفت: قدیم تر‌ها شب نشینی بود و یلدا فینال شب نشینی‌ها و هر کس که قصه‌ی قشنگی داشت در آن شب می‌توانست قصه بگوید و ما چه قدر مشتاق بودیم برای شنیدن قصه‌ها و آن اشتیاق باعث شد که قصه گو شوم.

او می‌گوید: قصه‌ها هیچ وقت تاریخ انقضا ندارند و در هر زمانی کار‌های خوب مثل ایثار، کمک کردن به دیگران، راستگویی مصداق اخلاق خوب بوده و در حال حاضر هم در قصه هایمان اگر این مصادیق را داشته باشیم خوب است، دروغگویی، غیبت، تهمت، ظلم کردن فطرتا بد بوده است و در این زمان هم بد است.

این قصه گو گفت: کودکان از قصه‌ها یاد می‌گیرند و خود را جای شخصیت‌های آن قصه قرار می‌دهند در نتیجه خیلی راحت از این طریق درس‌های بزرگی به کودکان یاد داده می‌شود و فرهنگ‌ها بدین روش منتقل می‌شود.

وی افزود: کودکان با شنیدن قصه خود را به جای شخصیت‌های مثبت آن داستان قرار داده و دوست دارند حرف ها، رفتار‌ها آن را تکرار کنند، به همین سبب ویژگی شخصیت خوب قصه در آن‌ها نهادینه شده و بدین شکل فرهنگ‌های مختلف انتقال داده می‌شود.

حیاتی گفت: با خواندن قصه‌های قرانی برای کودکان، کودک صبر و شکیبایی، محبت، ایثار و شجاعت را آموزش می‌بیند، همچنین قصه باعث رشد عاطفی و هیجانی کودکان می‌شود، قصه‌هایی که برای کودکان خوانده می‌شود باید محتوای آن‌ها از درجه ارزشمندی و اعتبار برخوردار باشد، قصه‌های خوب خود به خود در ذهن و جان آن‌ها قرار می‌گیرد و زمین ها‌ی برای انتقال مفاهیم ارزشمند به کودکان محسوب می‌شود

او می‌گوید: پیشینه‌ی قصه گویی در ایران به گفته بزرگان و پژوهشگرانی که در این زمینه فعالیت دارند به زمان باستان برمی گردد، قصه گویی قدیمی‌ترین شکل ادبیات است، هزاران سال قبل به دیوار غار‌ها نقاشی‌هایی کشیدند و این ثبت لحظاتی از یک شکار به نظر خودشان از دلاوری و شجاعتشان بوده است.

حیاتی گفت: برای ثبت قصه خودشان آن را روی دیوار غاری کشیده و شرح دلاوری‌های قومی، ماجرای قهرمانان و پهلوانان قبل از ثبت شدن و نوشتن توسط قصه گو‌ها بیان می‌شد و در طول تاریخ، در هر عصری قصه گو‌هایی بودند تا این فرهنگ را منتقل کنند.

این قصه گو گفت: اثر تربیتی قصه گویی زمانی است که خانواده‌ها جمع می‌شوند و قصه‌ای که توسط بزرگتر گفته می‌شود و آن را گوش می‌دهند، باعث همدلی بین خانواده، احترام به بزرگتر، گوش دادن و سکوت کردن در زمان گفتن قصه می‌شود.

حیاتی گفت: همچنین برای کودکان ایجاد هیجان، امکان تخیل پردازی، درک فرهنگ ها، تقویت مهارت‌های شنیداری و قوه تخیل، تمرکز و تقویت حافظه، افزایش دایره لغات کودکان، آشنایی با تجربه‌های جدید، کمک به کودک در مواجه با مشکلات از مزایای و تاثیر قصه گویی بر کودکان است.

او می‌گوید: ما ایرانی‌ها باید به خود ببالیم که شب یلدایی داریم و رسمی که در این شب قصه بگوییم تا این قصه‌ها همیشه در جریان زندگی همه نسل‌ها ساری و جاری باشد.