شوک تعرفه‌ای به فیل آسیایی

هند در سال2024 بیش از 87‌میلیارد دلار کالا به ایالات متحده صادر کرد. الجزیره دیروز چهارشنبه در گزارشی اعلام کرد که دولت هند این اقدام را «ناعادلانه، ناموجه و غیرمنطقی» خوانده و تخمین زده است که این تعرفه‌ها بر بیش از 48‌میلیارد دلار صادرات تاثیر خواهد گذاشت. مقامات هندی هشدار می‌دهند که این اقدام می‌تواند صادرات به ایالات متحده را از نظر تجاری غیرقابل توجیه کند و منجر به از دست رفتن مشاغل و کاهش رشد در پنجمین اقتصاد بزرگ جهان شود.

بیش از یک‌سوم واردات نفت خام هند در سال گذشته از روسیه بود؛ رابطه‌ای تجاری که انتقاد واشنگتن را برانگیخته است. پیتر ناوارو، مشاور تجاری ترامپ هفته گذشته به خبرنگاران گفت که «به نظر نمی‌رسد هند بخواهد نقش خود را در خونریزی» در اوکراین به رسمیت بشناسد. این اقدام، صادرکنندگان هندی را با یکی از بالاترین عوارض گمرکی ایالات متحده که ترامپ بر کالاهای خارجی وضع کرده است، مواجه می‌کند. برزیل نیز با 50درصد تعرفه بر بسیاری از صادرات خود به ایالات متحده دست و پنجه نرم می‌کند.

«گاریما کاپور»، اقتصاددان شرکت الارا سکیوریتیز، به الجزیره گفت که این تاثیر احتمالا در صنایع کاربر مانند نساجی، پوشاک، سنگ‌های قیمتی و جواهرات، صادرات دریایی، برخی از صادرات خودرو و چرم احساس خواهد شد. او گفت: «همه این دسته‌ها... به شرکت‌های کوچک و متوسط وابسته هستند. بنابراین شاهد تاثیر بسیار شدیدی از نظر اشتغال خواهیم بود.» از سوی دیگر، «ابتکار تحقیقات تجارت جهانی» (GTRI)، یک اندیشکده مستقر در دهلی نو می‌گوید که این تعرفه‌ها می‌تواند حضور هند در ایالات متحده را از بین ببرد. «آجی سریواستاوا»، بنیان‌گذار GTRI و یک مقام سابق تجارت هند گفت: «رژیم تعرفه جدید یک شوک استراتژیک است که تهدیدی است بر حضور دیرینه هند در ایالات متحده و باعث بیکاری در قطب‌های صادرات‌محور و تضعیف نقش آن در زنجیره ارزش صنعتی می‌شود.»

این تعرفه‌ها در حالی اعمال می‌شوند که دولت ترامپ در بحبوحه مقاومت هند در برابر باز کردن این بخش‌ها به روی واردات ارزان‌تر آمریکایی، برای دسترسی بیشتر به بخش‌های کشاورزی و لبنیات هند تلاش می‌کند. مودی در یک تجمع در ایالت گجرات، زادگاهش گفت: «برای من، منافع کشاورزان، مشاغل کوچک و لبنیات در بالاترین اولویت قرار دارد. دولت من تضمین خواهد کرد که آنها تحت تاثیر قرار نگیرند.»

چرخش دهلی به سوی پکن

«ریا موگول» هم در گزارش دیروز در سی‌ان‌ان نوشت، رابطه‌ای که پنج سال پیش پس از یک درگیری مرگبار در ارتفاعات هیمالیا، منجمد شده بود، به نظر می‌رسد که با فشار اقتصادی دونالد ترامپ در حال آب شدن است. برای اولین‌بار از سال2018، نارندرا مودی نخست‌وزیر هند در هفته جاری برای شرکت در اجلاسی به میزبانی شی جین‌پینگ، به چین سفر خواهد کرد؛ سفری که پس از اعمال تعرفه‌های تنبیهی 50درصدی ترامپ بر واردات از هند انجام می‌شود. در لحظه‌ای از تنش ژئوپلیتیک، دو رهبر - که سربازانشان در سال 2020 در مرز مورد مناقشه شان با مشت، سنگ و چماق به نبردی تن به تن و خشونت بار پرداختند - اکنون می‌توانند با هم دست بدهند و ثبات اقتصادی را بر رقابت ریشه‌دار اولویت دهند.

در کنار مودی، رهبران جهان از روسیه، پاکستان و آسیای مرکزی در اجلاس همکاری شانگهای حضور خواهند یافت. حضور هند در این رویداد، گویاترین نمونه از گرم شدن روابط بین این دو قدرت آسیایی است؛ یک اتحاد مجدد و نوپا که تهدیدی برای خنثی کردن تلاش‌های چندین ساله ایالات متحده برای پروراندن دهلی نو به‌عنوان وزنه تعادل در برابر چین نو ظهور و جسور است. درحالی‌که بهبود روابط متشنج هند و چین از قبل در حال انجام بود، تحلیلگران می‌گویند سیاست‌های «اول آمریکا» ی ترامپ، این دو رهبر را که برندهای سیاسی خود را بر پایه قوی ملی‌گرایی بنا کرده‌اند، به بررسی یک همکاری ضروری وا می‌دارد.

«مانوج کوالرامانی»، رئیس مطالعات هند و اقیانوسیه در مرکز تحقیقاتی موسسه تاکشاشیلا در شهر بنگلور هند گفت که تهدید تعرفه‌ای «تا حدودی فوریت» را در چرخش دهلی نو به سمت تثبیت روابطش با پکن ایجاد کرده است. با این حال، او گفت که این «محرک اصلی» برای تنظیم مجدد روابط نبوده است؛ زیرا هند و چین به دنبال تثبیت روابط شان در راستای منافع ملی خود هستند. تحلیلگران می‌گویند که از دست دادن هند «بدترین نتیجه» برای ایالات متحده خواهد بود. به گفته «یون سان»، مدیر برنامه چین در اندیشکده مرکز استیمسون در واشنگتن، دیدگاه پکن این است که «این تنش‌زدایی قطعا توسط ترامپ آغاز شده است.» سان گفت: «هند دیگر نمی‌تواند وانمود کند که هنوز از حمایت قوی (واشنگتن) برخوردار است.» بنابراین، دیدگاه پکن این است که چون ایالات متحده «عقب‌نشینی کرده است»، هند باید «سیاست خارجی خود را مجددا تنظیم کند و روابط خود را با چین بهبود بخشد.»

با این حال، تحلیلگران می‌گویند بعید است که این اجلاس منجر به یک تغییر اساسی شود. کوالرامانی گفت: «از نظر من، این یک تنظیم مجدد به این معنا نیست که هند می‌گوید «رابطه‌مان با آمریکا تمام شده است.» او می‌گوید:«این اتفاق نخواهد افتاد.» کوالرامانی افزود: «ایالات متحده همچنان مهم‌ترین شریک (هند) در جهان است، اما چین بزرگ‌ترین همسایه ماست. ما باید با آن زندگی کنیم.»