ضرورت حکمرانی یکپارچه در حوزه انرژی

سخنگوی صنعت برق در برنامه «پایش» با عنوان «تعریف الگوی مصرف استاندارد و راهکارهای رسیدن به آن» گفت: خوشبختانه سال گذشته بدون خاموشی، با مشارکت مردم و هماهنگی خوب وزارت نفت و نیرو سپری شد.

به گزارش خبرگزاری مهر مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در برنامه «پایش» با عنوان «تعریف الگوی مصرف استاندارد و راهکارهای رسیدن به آن» گفت: خوشبختانه سال گذشته بدون خاموشی، با مشارکت مردم و هماهنگی خوب وزارت نفت و نیرو سپری شد، پروژه‌ی تکمیل مخازن سوخت مایع نیروگاه‌ها در حال پیگیری است، حدود 58 درصد از نیروگاه‌های کشور از سوخت مایع پر و این روند باید تا پایان آذر ماه ادامه داشته باشد تا در زمستان با مشکلی مواجه نشویم.

وی در ادامه بیان کرد: اقدام مهم‌تر، بحث استفاده‌ی درست از منابع انرژی است که بخشی از آن، مربوط به وظایف وزارتخانه می‌شود که با هدف مصرف کمتر سوخت، باید از نیروگاه‌های پر راندمان استفاده شود، بخش دیگر نیز مربوط به مردم و مصرف مشترکین است؛ اگر مشترکین بتوانند تا 10 درصد در مصرف برق صرفه جویی کنند بیش از 70 میلیون متر مکعب کاهش مصرف را شاهد خواهیم بود و بخش مهمی از ناترازی گاز در زمستان برطرف و می‌توانیم امید وارد باشیم زمستانی بدون خاموشی پیش رو است.

این مقام مسئول در وزارت نیرو سپس اظهار کرد: بزرگترین هماهنگی، بخش نیرو و وزارت نفت در این بخش است؛ مسئله‌ی دیگر مربوط به وزارت صمت است که یکی از مصرف کنندگان بزرگ انرژی محسوب و باید تدابیری برای این موضوع انجام شود. بخش عمده ی دیگر، صرفه جویی در بخش تجاری و خانگی است؛ همکاران در وزارت نفت تدابیر ویژه ای برای تعرفه‌های پیش بینی کرده اند.

رجبی مشهدی همچنین بیان کرد: وزارت نیرو در ابتدای دولت سیزدهم، برنامه‌ای بلند پروازانه تدوین کرد که 35 هزار مگاوات واحد نیروگاهی جدید تعریف و ایجاد کند و از این مقدار 10 هزار نیروگاه تجدید پذیر پیش بینی کردیم، علاوه بر این تفاهم نامه‌ای با وزارت صمت امضا کرد که خوشبختانه آن را مجلس شورای اسلامی در قانون مانع زدایی محکم‌تر و واضح‌تر پیش بینی کرده، در این قانون هم از 10 هزار مگا وات نیروگاهی که وزارت صمت به صنایعی که انرژی بر هستند تکلیف می‌کند که حدود 1000 مگابات آن تجدید پذیر هستند؛ خوشبختانه استقبال خوبی در این زمینه از جانب صنایع شده است.

وی در ادامه ابراز کرد: در برنامه‌ای که گفته شد، 183 مگاوات نیروگاه حرارتی پیش بینی شده و تا پایان سال این عدد به 1000 مگاوات می‌رسد؛ صنایع کشور برای فصل زمستان حداقل 500 مگاوات آمادگی دارند. همچنین برای تابستان سال 1402، 140 برنامه برای سال دوم دولت پیش بینی شده افرادی که نیروگاه حتی تجدید پذیر احداث کنند از محدودیت‌های مصرف مستثنی و می‌توانند برق را به صورت پایدار مصرف کنند.

سخنگوی صنعت برق همچنین گفت: عمده ی نیروگاه‌های در دست احداث، توسط بخش خصوصی تأسیس می‌شود؛ حتی وزارت نیرو برای استفاده از پتانسیل‌های این بخش در حوزه گاز سایت‌های خود را به بخش خصوصی واگذار کرده است. در سال گذشته ظرفیت توسعه‌ی نیروگاهی وارتقا ظرفیت نیروگاه موجود به 6 هزار مگاوات رسید که در صنعت برق بی سابقه بوده و در حال آماده سازی برای افزایش این مقدار به 8000 مگاوات ظرفیت نیروگاه جدید برای سال 1402 هستیم.

وی در خصوص اجرای طرح پلکانی برای بخش گاز نیزگفت: طرح پلکانی در کاهش مصرف بسیار اثر گذار بود اما طرح تشویقی ما موسوم به یک مساوی با پنج بود، بخ این صورت که بتوانیم از افرادی که کاهش مصرف دارند تقدیر کنیم و پاداش به آنها بدهیم، پاداش صرفه جویی ای که در دوره‌ی تابستان به این افراد تعلق گرفته هزار و سیصد و هفتاد و پنج میلیارد بوده که عددی بی سابقه است.

سخنگوی صنعت برق سپس بیان کرد: از قبض‌های صادر شده در تابستان حدود 40 درصد (از 10 قبض 4 عدد) مشمول پاداش صرفه جویی شده اند و به این نکته باید توجه شود که از هر 3 قبض که پاداش صرفه جویی داشت 1 قبض به صورت رایگان یا حتی بستانکار بود.

وی ضمن انتقاد از روند مصرف برق در ایران نسبت به سایر کشورها نیز اظهار کرد: ایران در مصرف برق اولین کشور در دنیا شناخته شده است، متأسفانه بیش از 2 برابر متوسط جهانی برای تولید کالا و خدمات انرژی مصرف می‌کنیم و این روند بر خلاف جهان، صعودی است، امیدوایرم با روندی که مجلس تحت عنوان معاونت راهبردی پیش گرفته اند، تمرکزی در بخش بهینه سازی مصرف صورت گیرد.

تشکیل معاونت انرژی در ریاست جمهوری

در ادامه برنامه مالک شریعتی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلسشورای اسلامی با تشریح برنامه‌های مجلس در بخش انرژی گفت: در هفته‌ی گذشته گزارش مهمی در خصوص ناترازی گاز در مجلس قرائت و یکی از موضوعاتی که به عنوان راهکار ارائه شد، موضوع نیاز به حکمرانی یکپارچه در حوزه‌ی انرژی کشور بود که برای حل آن پیش نویسی در خصوص تشکیل معاونت راهبردی انرژی در سطح ریاست جمهوری آماده و هفته‌ی آینده در کمیسیون انرژی مطرح می‌شود. وزارت نیرو و نفت مسئول تولید انرژی در کشور هستند اما همه ی بخش‌هایی کشور مصرف کننده، بنابراین وجود یکپارچگی در حوزه‌ی انرژی لازم است تا با یک عزم جدی در دولت به هدف خود برسیم.

نماینده تهران در مجلس همچنین بیان کرد: وجود دستگاه‌هایی در مجموعه‌ی دولت، مانند شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در ورازت نفت و سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره وری انرژی در وزارت نیرو که از بخش‌های مرتبط با مصرف و بهینه سازی مصرف انرژی از دستگاه‌های منتزع می‌شوند و یکپارچگی ای در ذیل ریاست جمهوری تشکیل می‌دهند، در واقع ساختار جدیدی در این میان به وجود نمی‌آید بلکه از تجمیع برخی از ساختارهای موجود که به صورت جزیره‌ای کار می‌کنند، تشکیل می‌شود. این روند سبب صرفه جویی در زمان، هزینه و همچنین بالا رفتن هماهنگی و قدرت در حوزه‌ی بهینه سازی می‌شود.

در پایان برنامه‌ی ششم توسعه که در حال تمدید آن هستیم باید به یک دوم شدت انرژی در ابتدای برنامه‌ی پنجم می‌رسیدیم که متأسفانه این اتفاق محقق نشد و حتی در بعضی از حوزه‌ها شاهد افرایش بوده ایم که یکی از دلایل آن عدم یکپارچگی یاد شده است. متأسفانه در بخش نیروگاه‌های حرارتی و تجدید پذیر از برنامه عقب هستیم و 25 هزار مگابایت در نیروگاه حرارتی و در بخش تجدید پذیرنهایتا حدود 14 درصد محقق شد.

وی در ادامه در خصوص برنامه مجلس در بخش انرژی برای مدیریت مصرف نیز افزود: مجلس وظیفه‌ی نظارتی خود را انجام می‌دهد، تحقیق و تفحص از وزارت نیرو از سال 92 تا 1400 شروع شده و امید واریم برنامه‌های وعده داده شده، محقق شود. با توجه به کنترلی که در سال 1401 در حوزه‌ی بخش تابستان مشاهده شد، مجموعاً عملکرد وزارت نیرو رضایت بخش بوده و امید واریم برنامه‌های ارائه شده نیز محقق شود.

شریعتی افرود: تعرفه گذاری پلکانی از بودجه 1400 آغاز شد که به معنای توجه به الگوی مصرف مشترکین برای دادن یارانه در حوزه‌ی انرژی است، در واقع یارانه به افرادی که طبق الگوی مصرف، از برق یا گاز استفاده می‌کنند، تعلق گیرد و مشترکینی که بیشتر از الگو، مصرف می‌کنند، ماوالتفاوت را دریافت نکنند و حتی به صورت پلکانی افزایش تعرفه برایشان در نظر گرفته شود.

عضو کمیسیون انرژی ادامه داد: در بودجه‌ی سال‌های 1400 و 1401 دولت این اقدام را انجام داده، طبقه‌ی محرومین در این دسته بندی تحت پوشش کمیته‌ی امداد و بهزیستی به صورت رایگان، مصرف می‌کنند؛ این سیسات کمک کرده تا 40 درصد مشترکین بتوانند از جوایز خوش مصرفی استفاده کنند. سالانه الگوی مصرف بر اساس فرهنگ مصرف تغییر می‌کند و 75 درصد از مشترکین الگوی مصرف می‌شوند و سال به سال به سطح استاندارد جهانی نزدیک می‌شویم.

وی در خصوص یارانه‌های پنهان نیر بیان کرد: مبنای محاسبه‌ی یارانه ی پنهان نباید قیمت‌های صادراتی باشد، میانگین حدود 10 درصد از هزینه‌ی تولید گاز از مصرف کننده گرفته می‌شود که این روند باید تدریجی اصلاح شود، بخصوص در بخش صنایع.

وی در پایان تاکید کرد: تقریباً 75 الی 80 درصد از خاوار ها زیر الگوی مصرف هستند و نگرانی ای برای آنها وجود ندارد حتی تشویقی هم می‌گیرند، در حوزه‌ی برق سیاست پلکانی دقیق‌تر در حال اجرا است و در بخش گاز نیز باید به تدریج اصلاح شود که در پله‌های بالاتر شوک ایجاد نشود.