طبابت به سبک اینترنت اشیا

باوجود مزایای بسیار زیاد اینترنت اشیا در بخش سلامت، برای استفاده حداکثری از آن، باید به چالش‌های امنیتی آنها نیز پرداخت. توسعه‌دهندگان، مدیران و ارائه‌دهندگان خدمات بهداشت و درمان با دستگاه‌های مجهز به اینترنت اشیا باید مطمئن شوند که ایمنی داده‌های جمع‌آوری‌شده با این دستگاه‌ها در سطح قابل‌اطمینانی وجود دارد، زیرا دستگاه‌های اینترنت اشیا در صورت عدم‌ایمن‌سازی مناسب می‌توانند همچون دروازه‌ای برای سرقت داده‌های حساس مورداستفاده قرار بگیرند. بی‌گمان چیرگی بر چنین چالش مهمی، مسیر گسترش هرچه بیشتر بهره‌گیری از اینترنت اشیا را در حوزه سلامت، هموار می‌کند. جمع‌آوری داده‌ها از درون بدن انسان معمولا موضوع حساسی است و از نظر بهداشتی، ممکن است بروز آلودگی‌هایی را به‌همراه داشته باشد. اینکه یک دوربین یا یک پراب در دستگاه گوارش بیمار وجود داشته باشد، برای بیمار ناخوشایند است. در حالی که با استفاده از حسگرهای قابل‌بلع، جمع‌آوری اطلاعات از دستگاه گوارش و سایر اندام‌ها به روش آسان‌تری امکان‌پذیر است. برای مثال، این حسگرها اطلاعاتی درباره سطح PH معده ارائه یا به شناسایی دقیق منبع خونریزی داخلی کمک می‌کنند. این وسایل باید به‌اندازه‌ای کوچک باشند که به‌راحتی بلعیده شوند. آنها همچنین باید بتوانند به‌صورت مناسب و بهداشتی در بدن انسان شناور باشند یا حرکت کنند. اکنون چند شرکت مطرح روی تولید حسگرهای بلعیدنی با چنین ویژگی‌هایی کار می‌کنند.

دستگاههای پوشیدنی (wearable devices): متداول‌ترین نوع دستگاه مجهز به اینترنت اشیا در بخش بهداشت و درمان هستند، اما دستگاه‌هایی هم وجود دارند که فراتر از نظارت بر ارائه خدمات درمانی به‌نوعی در داخل بدن بیمار یا روی آن قرار داده می‌شوند.

 اسپریهای تنفسی متصل: اسپری‌های متصل به اینترنت اشیا می‌توانند بر دفعات حملات ناگهانی آسم نظارت کنند. چنین اسپری‌هایی با گردآوری داده‌ها از محیط به ارائه‌کنندگان خدمات بهداشت و درمان کمک می‌کنند که بتوانند تشخیص دهند چه چیزی باعث حمله شده است. افزون بر این، وقتی بیماران اسپری را جا می‌گذارند یا به‌صورت صحیح از آن استفاده نمی‌کنند، به آنها هشدار داده می‌شود.

جراحی رباتیک: با استقرار ربات‌های کوچک متصل به اینترنت در داخل بدن انسان، جراحان می‌توانند روش‌های پیچیده‌ای را در جراحی پیاده‌سازی کنند که مدیریت آن با استفاده از دست انسان دشوار است. در عین حال، جراحی‌های رباتیکی که با دستگاه‌های کوچک اینترنت اشیا انجام می‌شود، می‌تواند اندازه برش‌های جراحی را کاهش دهد و به بهبود سریع‌تر بیماران منجر شود. این دستگاه‌ها باید به‌اندازه کافی کوچک و قابل‌اعتماد باشند تا عمل جراحی را با کمترین اختلال انجام دهند. آنها همچنین باید بتوانند شرایط پیچیده داخل بدن را تفسیر کنند تا تصمیم‌های درستی درباره نحوه انجام عمل جراحی بگیرند. ربات‌های اینترنت اشیا از سال‌ها قبل تا هم‌اکنون برای جراحی‌ها به‌کار می‌روند، از همین‌رو انتظار می‌رود در آینده نزدیک این چالش‌ها برطرف شود. از آنجایی که نظارت بر نوسان‌های ضربان قلب نیز چالش‌برانگیز است؛ حتی برای بیمارانی که در مراکز درمانی حضور دارند؛ پایش ضربان قلب دیگر امکانی است که می‌توان از اینترنت اشیا انتظار داشت. گفتنی است، بررسی‌های دوره‌ای ضربان قلب، نوسان‌های سریع ضربان قلب را نشان نمی‌دهند. به‌علاوه شرط لازم بکارگیری دستگاه‌های رایجی که برای پایش مداوم قلب در بیمارستان‌ها استفاده می‌شوند، این است که بیماران به‌صورت‌پیوسته به دستگاه‌های سیمی متصل باشند. این موضوع تحرک بیماران را مختل می‌کند. امروزه، انواع دستگاه‌های کوچک مجهز به فناوری اینترنت اشیا برای پایش ضربان قلب در دسترس هستند که به بیماران اجازه می‌دهند، همزمان که به دلخواه حرکت می‌کنند، مطمئن باشند که عملکرد قلب آنها پیوسته پایش می‌شود. همچنین، بیشتر دستگاه‌های مدرن نظارت بر عملکرد قلب در مقایسه با نمونه‌های بیمارستانی می‌توانند دقتی در حدود 90 درصد یا حتی بهتر از آنها ارائه کنند.

در روش‌های سنتی، راه مناسبی برای اطمینان از اینکه ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و بیماران در مراکز درمانی دست‌های خود را می‌شویند، وجود ندارد. این در حالی است که امروزه بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز خدمات درمانی در جهان از فناوری اینترنت اشیا استفاده می‌کنند تا هنگام ورود افراد به اتاق‌های بیمارستان به آنها یادآوری شود که دست‌های خود را ضدعفونی کنند. همچنین، این دستگاه‌ها می‌توانند شیوه‌نامه‌هایی درباره بهترین روش ضدعفونی‌کردن برای کاهش خطرات برای یک بیمار خاص ارائه کنند. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که این دستگاه‌ها می‌توانند نرخ عفونت را در بیمارستان‌ها تا بیش از 60 درصد کاهش دهند. برای درمان موثرتر بیماران مبتلا به پارکینسون، ارائه‌دهندگان خدمات بهداشت و درمان باید بتوانند شدت علائم آنها را در طول روز ارزیابی کنند. حسگرهای اینترنت اشیا با جمع‌آوری مداوم داده‌های مربوط به علائم بیماری پارکینسون، انجام این کار را بسیار آسان‌تر می‌کنند. این دستگاه‌ها به بیماران این آزادی را می‌دهند که به‌جای گذراندن دوره‌های طولانی در بیمارستان، در خانه‌های خود زندگی کنند./ روزنامه صمت