طحان نظیف: پزشکیان در انتخابات مجلس از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت نشده بود

باشگاه خبرنگاران جوان - هادی طحان‌نظیف عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان امروز شنبه (15 آذر 1404) و در آستانه روز دانشجو در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی حضور یافت و به گفت‌و‌گو با جمعی از دانشجویان این دانشگاه پرداخت.

سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به نقش مهم دانشجو - معلمان در تربیت نسل آینده، حضور در این جمع را مایه توفیق دانست.

وی گفت: این دیدار در آستانه روز دانشجو اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا شما آینده‌سازان کشور و مربیان نسل‌های بعدی هستید و رسالت خطیری بر دوش دارید.

طحان‌نظیف در ادامه با گرامیداشت یاد و نام شهید رجایی، شهیدان انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و شهدای جنگ 12 روزه، گفت: در میان شهدای این جنگ، دانشمندان علمی و فرماندهان باکفایت نظامی حضور داشتند که سال‌ها برای پیشرفت کشور تلاش کردند و شهادت پاداش یک عمر مجاهدت آنهاست.

وی به خانواده‌های شهدا احترام گذاشت و افزود که دیدار با آنان یادآور سنگینی مسئولیت ما در تداوم مسیر پیشرفت کشور است.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان با اشاره به وظیفه این شورا در نظارت بر انتخابات‌های ملی، تأکید کرد که شورای نگهبان برای انجام این ماموریت خود از شبکه‌ای مردمی بهره می‌برد که بسیاری از آنان از قشر معلمان هستند و به‌صورت داوطلبانه در صیانت از آرای مردم مشارکت می‌کنند. در جنگ 12 روزه، 25 نفر از اعضای این شبکه به شهادت رسیدند.

طحان‌نظیف در پایان با تبریک روز دانشجو، از دانشجویان خواست دوران تحصیل را فرصت جمع کردن توشه و آمادگی برای مسئولیت‌های آینده بدانند.

جریان دانشجویی؛ موتور محرک تحولات آرمان‌خواهانه کشور

سخنگوی شورای نگهبان سپس در بخش نخست صحبت‌هایش به نقش تاریخی و حیاتی جامعه دانشجویی ایران در مسیر پیشرفت کشور پرداخت و تأکید کرد که این قشر همواره حضوری پرافتخار در کنار مردم داشته و در متن تحولات اجتماعی بوده‌اند.

وی خاطرنشان ساخت: ماهیت اصلی جریان دانشجویی مبتنی بر آرمان‌خواهی، استقلال‌طلبی، عدالت‌خواهی و استکبارستیزی است و همین ویژگی ذاتی موجب شده تا دشمنان همواره تلاش کنند اثرگذاری این جریان را تضعیف و کم‌رنگ سازند.

طحان‌نظیف با اشاره به نگاه عمیق بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره)، که دانشگاه را مبدأ تحولات اجتماعی می‌دانستند، بیان داشت: این نگاه رفیع و بلند، در سیره و سلوک رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز تداوم یافته است. رهبر معظم انقلاب برای جریان دانشجویی وظایف مهمی از جمله «گفتمان‌سازی» در ابعاد مختلف جامعه قائل هستند و در جلسات مکرر با دانشجویان، عمق این توجه را به نمایش گذاشته‌اند.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود، به تلاش‌های معطوف به انحراف و جداسازی میان دانشجویان و مردم از سوی دشمن اشاره و تصریح کرد که این تلاش‌ها هیچ‌گاه به نتیجه نرسیده است.

وی تأکید کرد: جریان دانشجویی باید قدر جایگاه خود را بداند؛ چرا که دانشجو به عنوان «دیده‌بان جامعه» ظرفیت به چالش کشیدن بنیان‌های فکری نظام سلطه را دارد.

این مقام مسئول خطاب به دانشجویان افزود: هر مسئولی که از هم‌نشینی و تبادل نظر با دانشجویان پرهیز کند، خود را از یک سرمایه ارزشمند محروم ساخته است. دانشجویان می‌توانند ظرفیت‌های موجود را بالفعل کرده و کار‌های بزرگی را به انجام برسانند؛ لذا باید فضای دانشجویی را پویا و موثر نگه داشت.

مطالبه‌گری دانشجویی باید بر مبنای میثاق ملی باشد

سخنگوی شورای نگهبان در بخش دوم سخنانش بر نقش محوری قانون اساسی در اداره کشور و لزوم توجه عمومی به آن اشاره کرد. وی در همین راستا خطاب به دانشجویان این دانشگاه که معلمان آینده کشور خواهند بود، اظهار داشت که شما به عنوان سازندگان نسل آینده، نقش حیاتی در آشناسازی دانش‌آموزان با حوزه قانون و قانون اساسی دارید.

وی تاکید کرد: قانون اساسی به عنوان قانون مادر و بالادستی، متأسفانه آن‌گونه که شایسته است، مورد مراجعه عموم مردم به ویژه نخبگان و فرهیختگان قرار نمی‌گیرد.

طحان‌نظیف اهمیت این سند را در آن دانست که مهم‌ترین ارزش‌ها، ضوابط کلان اداره کشور و حدود و صلاحیت نهاد‌ها و ساختار‌ها در آن مدون شده است.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان افزود: وقتی قانون اساسی هر کشوری را مطالعه می‌کنیم، در واقع تاریخ آن کشور را نیز می‌خوانیم و موارد مختلف مذکور در قوانین اساسی ریشه در تجربیات تاریخی آنها دارد.

طحان‌نظیف با اشاره به فصل افتخارآفرین «حقوق ملت» در قانون اساسی و سایر اصول مرتبط با حقوق مردم، به جریان دانشجویی توصیه کرد که اگر خواستار فعال بودن و مطالبه‌گری در کشور هستید، باید بر اساس قانون اساسی که میثاق ملی و دارای تأیید بالای مردم است، عمل کرد.

سخنگوی شورای نگهبان در ادامه، به روند تدوین قانون اساسی اشاره کرد و گفت: پیش از پیروزی انقلاب، امام خمینی (ره) مأموریت تهیه پیش‌نویس اولیه قانون اساسی را به حسن حبیبی و جمعی از حقوقدانان و پژوهشگران واگذار کردند. این متن پس از آماده‌سازی در اختیار خواص و عموم جامعه قرار گرفت. سپس، مجلس خبرگان قانون اساسی با رأی مردم تشکیل شد و نمایندگان مردم پس از مذاکرات گسترده، اصول قانون را تدوین کردند.

وی افزود: در روز‌های 10 و 11 آذر 1358، متن نهایی به همه‌پرسی گذاشته شد و نتایج آن در 12 آذر اعلام شد که به همین دلیل این روز به عنوان روز بزرگداشت قانون اساسی نام‌گذاری شده است. مردم در آن زمان پیگیر مذاکرات مجلس خبرگان از طریق رسانه ملی و روزنامه‌ها بودند و حدود 4 هزار پیشنهاد توسط عموم مردم و نخبگان به دبیرخانه مجلس ارسال شد و مورد بررسی قرار گرفت.

توضیح درباره بررسی صلاحیت‌ها در انتخابات‌های مختلف

بخش پایانی این نشست، پاسخ به سوالات دانشجویان بود. سخنگوی شورای نگهبان در ابتدا در پاسخ به سوالی درباره شرایط و مراحل مختلف انتخابات، اظهار داشت که هر یک از انتخابات‌ها در کشور، شامل ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، دارای قوانین و مراحل مجزایی هستند.

وی با اشاره به اصل 115 قانون اساسی که شرایط ریاست‌جمهوری را مشخص می‌کند، توضیح داد:، اما شرایط نمایندگی مجلس شورای اسلامی به قانون عادی واگذار شده است.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان در خصوص تفاوت مراحل بررسی صلاحیت‌ها در انتخابات‌ها نیز گفت: در انتخابات مجلس، سه مرحله شامل هیات‌های اجرایی، هیات‌های نظارت و شورای نگهبان پیش‌بینی شده است تا احتمالا از تضییع حقوق جلوگیری شود. در مقابل، در انتخابات ریاست‌جمهوری، تنها یک مرحله بررسی صلاحیت توسط شورای نگهبان وجود دارد.

سخنگوی شورای نگهبان در خصوص ابهامات مطرح شده پیرامون ردصلاحیت برخی نامزدها، نکته مهمی را روشن ساخت: اینکه گفته می‌شود آقای پزشکیان در انتخابات مجلس توسط شورای نگهبان ردصلاحیت شدند، صحیح نیست.

وی تأکید کرد: ردصلاحیت اولیه ایشان توسط هیات‌های اجرایی (مستقر در فرمانداری‌ها) صورت گرفته است، که این هیئت‌ها ارتباطی با شورای نگهبان ندارند.

طحان‌نظیف افزود: ایشان پس از اعتراض به هیات‌های نظارت (که ارتباط با شورای نگهبان دارند)، تأیید صلاحیت شدند. همچنین، ایشان سابقه نمایندگی داشته و در زمان نمایندگی نیز برای ریاست‌جمهوری نیز ثبت‌نام کرده‌اند، لذا شورای نگهبان هرگز ایشان را ردصلاحیت نکرده و هر پنج دوره در مجلس صلاحیت ایشان تایید شده است.

طحان‌نظیف جمع‌بندی کرد که بررسی صلاحیت‌ها در هر انتخابات طبق قانون خاص همان انتخابات انجام می‌گیرد و شورای نگهبان صرفاً حداقل شرایط را بر اساس سوابق و عملکرد افراد احراز می‌کند و انتخاب نهایی با مردم است.

در پاسخ به سؤالی درباره اصل 30 قانون اساسی (مربوط به آموزش رایگان)، نیز طحان‌نظیف اعلام کرد که تاکنون درخواست تفسیری رسمی در این خصوص به شورای نگهبان ارسال نشده است.

وی اشاره کرد: در عمل، قوانینی وجود دارند که هم بر آموزش دولتی و رایگان تأکید دارند و هم سایر اشکال آموزش‌های غیررایگان را به رسمیت شناخته‌اند، و این موضوع تاکنون منجر به ابهام عملیاتی جدی نشده است.

منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان