طرح های عجیب برخی کاندیداها / پرداخت 500 میلیون به هر زوج عملیاتی است؟

دغدغه ای که تبدیل به شعارهای انتخاباتی شده است! کمک هزینه های تشکیل سقف برای زوج های جوان که در بسیاری از کشورها به شیوه های مختلف عملیاتی می شود مدت هاست در ایران نیز از طریق وام ازدواج و سایر تسهیلات به زوجین برای خرید مسکن ارائه می شود اما به گفته بسیاری از کارشناسان این مقدار کافی نیست.

تورمی که سال هاست کشور را بدون حد و مرز فراگرفته، اجازه تاثیر گذاری این رقم کمک هزینه را به زوج های جوان نمی دهد. نوسان 100 تا 300 درصدی قیمت مسکن، تورم 70 درصدی لوازم خانگی و همچنین موارد از این قبیل حتی منجر به کاهش تعداد ازدواج ها در کشور نیز شده است.

امسال نیز مجلس برای بهبود شرایط وام ازدواج را با روش جدید از 70 تا 100 میلیون تومان برای زوجین در نظر گرفته است. اما با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری و تایید صلاحیت ها شعارهای قابل توجهی درباره ارائه تسهیلات به زوجین داده می شود.

قاضی زاده هاشمی یکی از کاندیدهای انتخابات ریاست جمهوری در دور سیزدهم از ارائه تسهیلات تا سقف 500 میلیون تومان به زوجین در دولت خود خبر می دهد! این ادعا از جانب بسیاری از کاربران فضای مجازی و همچنین کارشناسان اقتصادی مورد واکنش های مختلفی قرار گرفته است.

کارشناسان معتقدند که اگر سن ازدواج را برای دخترها و پسرها در محدوده 19 تا 34 سال در نظر بگیریم صرفا یک بازه آماری است و با جمعیتی حدود 7 میلیون نفر روبرو خواهیم بود. اگر تمامی این 7 میلیون طی سال 1400 با هم زوج شوند جمعیت مزدوج سه میلیونی خواهیم داشت. طی یک حساب سر انگشتی اگر قرار باشد به این سه میلیون نفر 500 میلیون تومان بدهد باید رقمی بالغ بر یک هزار و 500 هزار میلیارد تومان بودجه داشته باشد. که این رقم در برابر نقدینگی سه هزار هزار میلیارد تومانی حجم 45 درصدی را شامل می شود.

این نقدینگی در کشور مشمول حساب های بلند مدت، کوتاه مدت، اسکناس و پول های نقد در جامعه که در مراودات روزمره مردم جا به جا می شود. کارشناسان بانکی معتقدند به جریان انداختن چنین حجمی از نقدینگی در کشور بیش از اندازه دشوار به نظر می رسد.

حالا فکر کنید به جای 3 میلیون ازدواج در سال 1400، یک دهم این رقم یعنی 300 هزار ازدواج صورت بگیرد این یک رقم کاملا منطقی است به طوری که در کشور سالیانه به طور میانگین حدود 450 هزار ازدواج صورت می‌گیرد. در صورت 300 هزار ازدواج در سال 1400 باید چیزی معادل 150 هزار میلیارد تومان وام پرداخت شود این رقم برای یک کشور با ثبات اقتصادی می تواند رقم منطقی باشد. این اعتقاد از سوی بسیاری از پژوهشگران حوزه بودجه، وجود دارد که باید برای بیان طرحی ابتدا منابع آن و محل هزینه کرد آن مشخص شود. اما در این طرح منابع مالی و محل تامین مالی آن مشخص نشده است. کسری بودجه ایران یعنی درآمد دولت منهای خرج دولت در سال 1400 حدود 319 هزار میلیارد تومان خواهد بود با این وجود قطعا این برنامه در بودجه 1400 پیش بینی نشده است و اگر برنامه را به بودجه سال آینده اضافه کنیم حدود 150 هزار میلیارد تومان به کسری بودجه اضافه خواهد شد!

به نظر می رسد برآوردهای اقتصادی آن هم در شرایط فعلی کشور با چنین کسری بودجه به افزایش کسری بودجه دولت‌ها عمق می‌دهد و کسری بودجه در ادامه به تورم تبدیل می‌شود.

چگونه کسری بودجه به تورم تبدیل می شود؟

هر دولتی در ایران برای تامین کسری بودجه خود دست به دامن موارد زیر می‌شود: 1. فروش نفت 2. فروش اوراق بدهی و شرکت‌های دولتی در بورس 3. چاپ پول توسط بانک مرکزی

با تامین کسری بودجه از مسیر اول و همچنین مسیر سوم تورم سر و کله اش پیدا می‌شود البته مسیر دوم تورم زا نیست، اما تبعات زیادی دارد. تامین کسری بودجه از مسیر دوم نیازمند این است که دولت در بازار بورس دخالت کند و مثل سالی که گذشت آن را با اختلال‌های زیاد مواجه کند، اما در نهایت درآمد کسب کرد. اقداماتی مانند افزایش وام ازدواج، افزایش حقوق بازنشستگان، افزایش حقوق کارکنان دولت و... همه با هم به کسری بیشتر بودجه منجر می‌شوند. دولت برای جبران این موضوع در سخت‌ترین حالت ممکن به بانک مرکزی می‌گوید تا پول چاپ کند چاپ پول به معنای تورم است نام این فرآیند در اقتصاد مالیات تورمی نام دارد یعنی اینکه دولت بدون اینکه متوجه باشد، در حال تامین کسری بودجه است. در واقع دولت با کم کردن ارزش پول در حساب‌های مردم، از مردم پول قرض می‌گیرد.

223225