عالِم حصیرنشین | به انگیزه اولین سالگرد رحلت آیت الله شیخ عبدالله نظری

به گزارش گروه فرهنگی تسنیم، مرتضی نجفی قدسی در یادداشتی به مناسبت نخستین سالگرد ارتحال آیت الله شیخ عبدالله نظری خادم الشریعه مازندرانی نوشت:

دوازدهم بهمن ماه که سال‌روز ورود امام خمینی (رض) به میهن اسلامی و آغاز دهه فجر انقلاب اسلامی است در عین حال اولین سالگرد ارتحال مرحوم آیت الله شیخ عبدالله نظری خادم الشریعه مازندرانی نیز هست که از شاگردان برجسته حضرت امام نیز به شمار می‌رفت و برای ابلاغ ابراز ارادت عشایر منطقه سوادکوه و مردم دلیر و مبارز مازندران به امام خمینی به پاریس رفت و با پرواز ایشان در 12 بهمن ماه به میهن اسلامی بازگشتند.

در فضائل و مناقب مرحوم آیت الله نظری که در سال 1311 شمسی در زیرآب سوادکوه مازندران به دنیا آمد و در سال 1399 در سن 88 سالگی دار فانی را وداع گفتند سخن بسیار است و شرح حال ایشان و سوابق مبارزاتی‌شان از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی و جراید و خبرگزاری‌های منتشر شده است و در این مقال بنده قصد تکرار آن‌ها را ندارم اما نکات مهمی در زندگانی و سلوک مردمی ایشان هست که واقعاً درس آموز است.

نفوذ مرحوم آیت الله نظری در خطه شمال و مازندران ریشه‌دار است، پدر او مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالنبی سوادکوهی از شاگردان مرحوم آیت الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب "عروه الوثقی" بود که در انقلاب مشروطه نیز همپای مرحوم آیت الله شیخ فضل الله نوری بپا خواست و پس از اعدام مرحوم شیخ فضل الله توسط منحرفین و کودتاچیان مشروطه، قصد کشتن او را هم در شمال ایران داشتند که آیت الله حاج شیخ عبدالنبی به منطقه سواد کوه می‌رود و در حفاظت عشایر دلیر آن منطقه قرار می‌گیرد.

روحیه مبارزه با ظلم و ستم در آیت الله نظری از کودکی که در هفت سالگی پدر خود را از دست داد، به وجود آمده بود و لذا پس از طی سالیانی در حوزه مشهد مقدس و افتخار شاگردی اساتیدی چون ادیب نیشابوری، میرزا هاشم قزوینی و آیت الله میلانی به قم می‌آیند و به مدت هشت سال در محضر امام خمینی کسب فیض می‌نمایند، البته همزمان از درس فقه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی و درس فلسفه و تفسیر قرآن مرحوم علامه طباطبایی و دیگر اعاظم در حوزه مقدسه قم بهره‌مند بودند.

آیت الله نظری حلقه اتصال مردم مازندران و نهضت امام خمینی (رض) مرحوم آیت الله نظری بعد از فوت مرحوم آیت الله العظمی شاهرودی (رض) مردم را به تقلید از حضرت آیت الله العظمی خمینی فرا می‌خواند و در طول نهضت ایشان به خصوص در دوران اختناق ستم شاهی از وفاداران و مبلغین شجاع حضرت امام بوده‌اند و پیوند مردم مازندران با انقلاب اسلامی و نهضت امام، حلقه‌ای دارد که آن حلقه مرحوم آیت الله نظری بودند.

مرحوم آیت الله نظری که از سال 1348 از قم به ساری مراجعت می‌کنند در مسجد جامع این شهر اقامه جماعت می‌نمایند و آن مسجد از همان زمان کانون فعالیت‌های انقلابیون و وفاداران امام خمینی می‌شود.

بی پروایی و شجاعت مرحوم آیت الله نظری در خطابه‌ها و حملاتش به رژیم ستم شاهی کم نظیر است ولیکن دستگاه‌های امنیتی رژیم شاه مخصوصاً ساواک از نفوذ مردمی او در هراس بودند و می‌دانستند اگر بخواهند با او برخوردی خشن داشته باشند با مقاومت مردم مازندران و عشایر دلیر منطقه سواد کوه روبرو می‌شوند و احتمال آنکه مردم بپاخیزند و کل منطقه مازندران را از دست رژیم خارج کنند وجود دارد لذا علیرغم تصریحاتی که مرحوم آیت الله نظری در دوران استبدادی شاه از حمایت امام خمینی و نهضت روحانیون و انقلاب اسلامی داشت، از برخورد با ایشان واهمه داشتند.

پیام رهبر معظم انقلاب در پی رحلت آیت الله نظری رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‌ای که بارها در دوران اختناق شاهنشاهی به دعوت مرحوم آیت الله نظری در همین مسجد جامع ساری سخنرانی داشته‌اند در پیام ارزشمندی که در پی ارتحال مرحوم آیت الله نظری صادر فرمودند چنین مرقوم داشته‌اند:

بسم الله الرحمن الرحیم

درگذشت عالم بزرگوار مرحوم آیت الله آقای حاج شیخ عبدالله نظری رحمت الله علیه را به خاندان مکرم و ارادتمندان ایشان و به عموم مردم عزیز مازندران تسلیت عرض می‌کنم.

ایشان از شاگردان قدیمی امام راحل بودند و سابقه مبارزاتی‌شان به سال‌های اختناق دوران طاغوت بر می‌گردد که محور و شمع جوانان حق طلب و تشنه حقایق اسلامی در مسجد جامع ساری به شمار می‌رفتند و پس از انقلاب همواره پشتیبان و مروج مفاهیم انقلابی و حرکت‌های انقلابی بودند. از خداوند متعال رحمت و مغفرت و علو درجات برای ایشان مسئلت می‌کنم.

حصیر نشینی مرحوم آیت الله نظری پیوند ناگسستنی مردم مازندران با مرحوم آیت الله نظری بسیار مستحکم بود و مردم از نزدیک طی سالیان دراز که با او معاشرت داشتند، ایمان و تقوایش، زهد و پارسائیش، مبارزه و شجاعتش، مردم داری و خدماتش همه را با هم دیده بودند و با تمام وجود به او اعتقاد و باور داشتند.

او سطح زندگی خود را از تمام مردم ساده‌تر کرده بود به طوری که از سال‌ها قبل از انقلاب و تا آخر عمر بر روی حصیر زندگی می‌کرد! همین الان هم دفترشان فرشی جز حصیر ندارد! و تمام شخصیت‌هایی هم که به دیدار ایشان می‌آمدند باید روی حصیر می‌نشستند و دأب ایشان این بود که در دفتر و منزل، فرش پهن نشود تا مبادا ساده زیستی فراموش گردد!

البته فلسفه زیلو پهن کردن که ساده‌ترین فرش محسوب می‌شود، در حسینیه جماران از زمان حضرت امام خمینی (رض) تا کنون وجود داشته و همچنین در حسینیه دفتر مقام معظم رهبری نیز همین تفکر است.

مرحوم آیت الله نظری تمام عمر خود را در خدمت به مردم گذراند، دیدارش برای عموم مردم سهل الوصول بود و به راحتی به حضورش می‌رسیدند و عرض حال می‌کردند و او هم با نورانیتش و با نفس معنوی‌اش تا آنجا که می‌توانست به مشکلات مردم رسیدگی می‌کرد.

سرزمین طبرستان از قدیم مهد تشیع و علماء بزرگ بوده است که رجال و شخصیت‌هایی چون علامه طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان، این شهر آشوب مازندرانی، شریف العلماء مازندرانی، آیت الله شیخ محمد کوهستانی، آیت الله حاج شیخ محمد تقی آملی، آیت الله میرزا هاشم آملی، آیت الله حسن‌زاده، آملی و آیت الله جوادی آملی و بسیاری برجستگان دیگر نمونه‌هایی از عالمان بزرگ این دیار محسوب میشوند.

برپایی دهه غدیریه از جمله کارهای مهمی که مرحوم آیت الله نظری در عرصه تبلیغ و ترویج مکتب تشیع همت گماردند، برپایی دهه غدیر بود که بحث امامت و وصایت امیرالمؤمنین (ع) را با برگزاری جشنها و آیین‌های با شکوه و همچنین نشست‌ها و کنفرانس‌های علمی در سطوح حوزه‌ها و دانشگاه ها و نشر مقالات و آثار علمی پژوهشگران غدیر دنبال می‌کردند.

توصیه مؤکد مرحوم آیت الله نظری به همگان و مسئولین همواره آن بود که برای رضای خدا و برای رفاه مردم خدمت کنید و بدانید که پس از مرگ، تازه اول زندگی است، پس اطاعت خدا کنید و او را عبادت کنید تا طبق وعده خداوند زندگی گوارایی در آخرت داشته باشید.

از خدای متعال مسئلت داریم شهرهای ما را از وجود عالمان ربانی خالی نفرماید و پیوند روحانیت و مردم را برای حفظ دین و بقای انقلاب اسلامی مستدام بفرماید.