عبور ازخاکریز «چریک پیر»؟ / بازتاب‌های مثبت و منفی مواضع‌گیری اخیر بهزاد نبوی

وب‌گاه خبر آنلاین 1401/08/04 - 12:58 مشاهده در مرجع

همدلی نوشت: بیش از همه فعالان سیاسی و اجتماعی نسل جدید نبوی را مورد نقد جدی قرار دارند. هرچند هنوز هم برخی هستند با توجه به سوابق نبوی تلاش می کنند که از او حمایت کنند.

مناسبات جریانات سیاسی با افکارعمومی به‌خصوص نسل جوان به طور کامل تغییر کرده است. واکنش‌ها به اظهارات و موضع‌گیری چهره‌های کهنه‌کار عرصه سیاست به وضوح نشان می‌دهد که شرایط مانند سال‌های گذشته نیست. همین چند سال پیش بود که یک اظهار نظر کوتاه از سیدمحمد خاتمی رهبر جریان اصلاحات باعث می‌شد تا خیل عظیمی از مردم و جوانان پای صندوق‌های رأی حاضر شوند و به فهرست‌های انتخاباتی مورد حمایت او رأی موافق دهند.

اما حالا شرایط تغییر کرده است؛ نسل جدید که پیشتاز اعتراض به کاستی‌ها و مطالبه‌گری شده هرگونه اظهار نظر و موضع‌گیری از سوی سیاست‌مداران اصلاح‌طلب را که برخلاف خواسته‌هایش باشد، بشدت نفی می‌کند و علیه آن می‌ایستد. از جمله می‌توان به واکنش‌های منفی به حضور احمد زیدآبادی؛ چهره های رسانه‌ای نزدیک به اصلاحات در صداوسیما اشاره کرد. زیدآبادی که روزگاری نه چندان دور از جایگاه و اعتبار قابل توجهی در میان فعالان اجتماعی و سیاسی و بدنه اصلاح‌طلبی برخوردار بود، با حضور در صداوسیما خود را در مظان اتهامِ اعتباردهی به این رسانه‌ی بی‌اعتبار قرار داد و مورد انتقاد شدید فعالان جوان شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت. اکنون به نظر می رسد که نوبت به بهزاد نبوی رسیده است. مواضع اخیر او در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها باعث شد تا او - که در چند دهه اخیر همواره مورد تحسین نسل‌های پس از انقلاب جدید بود - به‌شدت مورد انتقاد قرار بگیرد. بهزاد نبوی در بین سیاسیون و فعالان مدنی به «چریک پیر» مشهور است. اصطلاحی که برای توصیف مبارزات چریکی او در قبل از انقلاب و در قالب سازمان مجاهدین به کار می رود. حضور او در هربرنامه سیاسی در سال‌های اخیر با قدی خمیده همیشه واکنش‌های مثبت بسیاری در بین طرفداران بدنه اصلاح‌طلبی در پی داشته است. او از مبارزان سیاسی قبل از سال 57 محسوب می شود که بعد از آن هم در طول دهه‌های گذشته همواره در عرصه سیاست نقش مهمی ایفا کرده است. بنوی در سال‌های ابتدایی انقلاب در نظام جدید، به‌ویژه در دولت میرحسین موسوی مقام رسمی داشت، و کم‌کم وارد فعالیت‌های سیاسی شد. او در جریان تنش‌های سیاسی سال 88 هم دوباره به زندان افتاد. او فعالیت‌های اجرایی مانند معاونت نخست‌وزیر در امور اجرایی در دولت محمدعلی رجایی، محمدرضا مهدوی کنی و میرحسین موسوی، وزارت صنایع سنگین در دولت میرحسین موسوی، نماینده و نایب رئیس مجلس در دوره‌ی ششم مجلس شورای اسلامی و ریاست ستاد بسیج اقتصادی در دوران جنگ ایران و عراق را در کارنامه خود دارد. نبوی به تازگی در مصاحبه‌ای با روزنامه هم میهن درباره اعتراضات این روزهای جوانان ایران موضع‌گیری کرده و سخنانی گفته که واکنش‌برانگیز شده است. بهزاد نبوی با تحلیل شرایط سیاسی کشور تاکید دارد «انقلاب» کاری غلط و به زیان کشور است و در دنیا به جز گروه‌هایی چون داعش و القاعده کسی دنبال انقلاب نیست. او گفت: «من قبل از زندان اخیر «ضد انقلاب»! نبودم و با مطالعات و بررسی‌هایی که در زندان کردم، ضد همه انقلاب‌ها شدم. انقلاب مانند انفجاری است که یک ساختمان عظیم (نظام حاکم) را فرو بریزد و تا این مرحله، تقریبا همه انقلاب‌ها موفق هستند، ولی وقتی نوبت ساختن بنایی جدید توسط افرادی بی‌تجربه، ولو با حسن‌نیت می‌شود، همه انقلاب‌ها با مشکل مواجه می‌شوند.» نبوی اظهار کرده: «با مطالعه سرنوشت همه انقلاب‌های جهانی، مخالف انقلاب شدم. اگر من بدانم انقلاب خوب است، به‌رغم سن بالا در رأس انقلابیون قرار می‌گیرم، ولی معتقدم انقلاب کاری غلط و به زیان کشور و ملت است و به‌همین دلیل امروز تقریبا هیچ‌کس در دنیا به دنبال انقلاب نیست، مگر گروه‌هایی مانند داعش و القاعده.» نبوی در سخنان خود رسما با اعتراضات مخالفت کرده و گفته: «ما اصلاح‌طلبان قطعا نمی‌توانیم با معترضان کف خیابان که شعارهای براندازانه می‌دهند، همسو شویم. بحث محافظه‌کاری نیست؛ ما شعارهای آنان را قبول نداریم. ما می‌خواهیم در چارچوب نظام، نظام را اصلاح کنیم. نمی‌خواهیم دینامیت زیر ساختمان نظام بگذاریم، بلکه می‌خواهیم همین بنا را اصلاح و ایراداتش را برطرف کنیم که البته می‌دانیم کار بسیار مشکل و پرهزینه‌ای است. با چنین مواضعی چون این‌کاره نیستیم، برای همین نه می‌توانیم با کسانی که شعارهای براندازانه می‌دهند، همراهی کنیم و نه وضعیت حاکم را قبول کنیم. البته می‌دانیم دو طرف به توصیه‌هایمان توجه نمی‌کنند، اما آن‌قدر تلاش می‌کنیم، شاید گوش شنوا پیدا کنیم.» این اظهارات بهزاد نبوی خیلی زود با واکنش منفی فعالان شبکه‌های اجتماعی مواجه شد. در اولین گام بسیاری از فعالان سخنان سابق او را باز نشر کردند. نبوی در جریان انتخابات ریاست جمهوری گذشته درباره انقلاب اجتماعی و اعتراضات نیز با ادبیات متفاوتی از سخنان امروزش صحبت کرده بود. نبوی در آن زمان در یک جلسه در کلاب هاوس گفته بود: «اگر کسی می‌گوید خاتمی هیچ غلطی نمی‌تواند بکند. روحانی هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، دیگری هم نمی‌تواند. خب بروید انقلاب کنید. اگر هم کردید من با همین قد دوتا می‌آیم به شما می‌پیوندم. ولی نمی‌کنید. پس راه اصلاح باید بروید. دیگر امروز کسی انقلاب نمی‌کند!» بسیاری این سخنان نبوی را بازنشر کردند و خطاب به او گفتند که او فراموشی گرفته است. از جمله یکی از کاربران توییتر نوشت: «بهزاد نبوی بارها گفته بود که این جوانان اهل خیابان آمدن نیستند، انقلاب کردنی است و نه شدنی؛ اگر روزی اینها آمدند من هم در صف اول میایم.» با این حال در میان انتقادات شدید از نبوی در توییتر برخی هم بودند که سعی می‌کردند از او به نوعی دفاع کنند. از جمله بیشتر افرادی که با احزاب اصلاح‌طلب ارتباط دارند. مازیار بالایی از جمله اعضای حزب اعتماد ملی در توییتر نوشت: «پیرمرد 80 ساله‌ای که سرد و گرم روزگار را چشیده، آرمانی داشته، برای آرمانش زندان رفته، مبارزه کرده، دست به اسلحه برده و سپس در نظامی که خود از بنیانگذارانش بوده هم در 67 سالگی 5 سال زندان رفته و حالا از سَر تجربه حرفی می‌زند که مخالف نظر شماست، با احترام مخالفت کنید.» یکی دیگر از کاربران توییتر سعی کرد دیگر اصلاح‌طلبان مشهور را هم به واکنش وادار کند. از جمله فردی در توییتر نوشت: «محمود صادقی گفت نظام اصلاح‌ناپذیر است اما همچنان عضو شورای اصلاحات است. بهزاد نبوی می‌گوید ضد هر انقلابی هستم اما به‌خاطر انقلاب 57 از مردم عذرخواهی نمی‌کند. جالب اینکه دومی در همان شورا رئیس اولی است.» همین توییت باعث شد که محمود صادقی هم لب به سخن درباره نبوی باز کند. او با بازنشر این توئیت نوشت:«جبهه اصلاحات یک حزب نیست؛ ائتلافی است متشکل از احزابی با طیف متنوعی از مواضع. رابطه بین اعضا و رییس جبهه رابطه رئیس و مرئوسی نیست. اظهارات اخیر آقای بهزاد نبوی مواضع شخصی ایشان است، نه جبهه اصلاحات.» یک کاربر دیگر در باره اظهارات نبوی این گونه تحلیل کرد: «بهزاد نبوی هنوز فکر می‌کند اصلاح‌طلبان آن نیرویی هستند که فشار و اعتراض اجتماعی را می‌توانند بر سر میز با حکومت، نقد کنند. آنها وقتی از میز هم دور هستند چنین توهمی دارند. اکنون آنها اصلا نمایندگی معترضان را ندارند که بخواهند طرف گفتگوی حکومت باشند.» بیش از همه فعالان سیاسی و اجتماعی نسل جدید نبوی را مورد نقد جدی قرار دارند. هرچند هنوز هم برخی هستند با توجه به سوابق نبوی تلاش می کنند که از او حمایت کنند. از جمله کاربر دیگری نوشت: «بهزاد نبوی چریک پیر و اسطوره است، کسی که در زندان شاه سیانور خورد تا کسی را لو ندهد و سال‌ها در زندان جمهوری اسلامی بوده، آنقدر یگانه است و با فاصله از هر کنشگری بالاتر ایستاده که هیچ تیری بر او اثر ندارد. قَدِ خمیده‌ی ما سهلت نماید / اما بر چشمِ دشمنان تیر، از این کمان توان زد.» اما شاید مخالفت جوانانی که این روزها داعیه انقلاب دارند و روزگاری از هواداران راه و روش اصلاح‌طلبانه بهزاد نبوی و دوستانش بودند، اکنون که انقلابی پیر می‌گوید انقلاب کارساز نیست، از او عبور کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: