فروش بیش از 12 میلیاردتومانی تئاتر در خرداد / رونقی همپای سینما

اقتصاد هنر اصلی‌ترین مؤلفه زنده ماندن و تضمین گردش چرخ اقتصادی فعالیت‌های هنری در تمامی شاخه‌های آن به شمار می‌رود. حوزه هنرهای نمایشی به‌عنوان یکی از معدود حوزه‌های هنری که در تمامی جهان همواره از حمایت‌های دولتی بهره برده است؛ در ایران نیز علاوه‌بر حمایت‌های بخش دولتی از ابتدای دهه 90 خورشیدی با شکل‌گیری اوج‌گیری مفهوم تئاتر خصوصی تلاش کرد تا حد ممکن اتکاء خود را به بدنه حمایت‌های دولتی کمتر کند.

هرچند باز هم به فراخور رخدادها و رویدادهایی چون ویروس کرونا و تعطیلی سالن‌ها حتی بخش‌های خصوصی در عرصه هنرهای نمایشی نیز نیازمند حمایت‌های دولت بودند؛ اما بااین‌وجود با اتکا به مؤلفه‌هایی چون بهره بردن از بازیگران چهره حوزه سینما و تلویزیون از یک‌سو و از سوی دیگر قیمت بلیت بالاتر آن‌ها نسبت‌به سالن‌های دولتی توانسته‌اند حتی در مواقع بحرانی چون همسایگی با ویروس کرونا چرخ اقتصاد خود را کج‌دارومریز در حرکت و نوسان نگه دارند.

توجه به عدالت فرهنگی؛ نکته مهمی که در سایه فروش تماشاخانه‌های خصوصی گم می‌شود

شاید در مقایسه میزان فروش سالن‌های خصوصی با سالن‌های دولتی با اختلاف عدد و رقمی بالا مواجه باشیم؛ اما نباید این مسئله را از ذهن دور داشت که نگاه مدیریت دولتی در امور فرهنگی هنری از جمله حوزه هنرهای نمایشی با محوریت عدالت فرهنگی و پایین نگه‌داشتن قیمت بلیت همراه است

مؤلفه دیگری که به‌عنوان خط تمیز اصلی میان بدنه تئاتر دولتی و خصوصی شناخته می‌شود نگاهی است که حوزه دولت در امر متولی‌گری مدیریت فرهنگی - هنری بر حوزه عدالت و تزریق یارانه‌های دولتی داشته و دارد.

در حوزه هنرهای نمایشی نیز اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با سه سالن فعال خود مجموعه تئاتر شهر (با پنج سالن اقماری)؛ تماشاخانه سنگلج (سالن مختص اجرای نمایش‌های آئینی و سنتی) و تالار هنر (سالن مختص نمایش‌های کودک و نوجوان) تلاش کرده ضمن تنوع بخشی به حوزه اجرای آثار تئاتری با پایین نگه‌داشتن قیمت بلیت تئاتر، دسترسی عموم مخاطبان و علاقه‌مندان به عرصه هنرهای نمایشی را گسترده‌تر و فراگیرتر به نسبت بخش خصوصی که از بدنه حمایت‌های دولتی کمتر بهره می‌برد؛ فراهم کند.

مهم‌ترین خروجی این مؤلفه آن است که شاید در مقایسه میزان فروش سالن‌های خصوصی با سالن‌های دولتی با اختلاف عدد و رقمی بالا مواجه باشیم؛ اما نباید این مسئله را از ذهن دور داشت که نگاه مدیریت دولتی در امور فرهنگی هنری از جمله حوزه هنرهای نمایشی با محوریت عدالت فرهنگی و پایین نگه‌داشتن قیمت بلیت همراه است که باعث شده شاهد این اختلاف عدد و رقمی میان میزان فروش سالن‌های دولتی و سالن‌های خصوصی باشیم.

به زعم کارشناسان امر چه‌بسا شاهدیم که در سالن‌های خصوصی برخی از آثاری که از کیفیت مطلوبی نیز برخوردار نیستند فروشی به نسبت بیشتر از آثاری که در تماشاخانه‌های دولتی با کیفیتی به مراتب بالاتر به صحنه می‌روند دارند. بر همین اساس است که فروش بیشتر تماشاخانه‌های خصوصی را نباید به پای توفیق آنها در حوزه اقتصاد تئاتر نوشت.

فروش 603 میلیون تومانی مجموعه تئاترشهر، سنگلج و تالار هنر

در نگاه کلی آمار فروش و تماشاگران نمایش‌های به صحنه رفته در تالارهای اصلی، چهارسو، قشقایی، سایه و کارگاه نمایش مجموعه تئاترشهر با میزبانی از 8 هزار و 820 نفر به عدد 462 میلیون و 493 هزار تومان، تماشاخانه سنگلج با میزبانی از 3 هزار و 522 نفر به فروش 74 میلیون و 219 هزار و 450 تومانی تومان و تالار هنر با میزبانی از 3 هزار و 72 تماشاگر و فروش 66 میلیون و 809 هزار و 370 تومانی به عنوان سالن‌های دولتی فعال در حوزه میزبانی از اجراهای نمایشی دست یافتند.

فروش بیش از 462 میلیون تومانی مجموعه تئاترشهر

مجموعه تئاترشهر طی خرداد ماه 1401 خورشیدی در کنار میزبانی از پنج نمایش به فروشی بیش از 462 میلیون و 493 هزار تومان دست پیدا کرده است. این عدد بعد از احیای مجدد اجراها در دوران پس از کرونا رکورد مطلوبی به شمار می‌رود

نمایش «پروین» به کارگردانی حسین کیانی که از 8 خرداد ماه میزبان علاقه مندان در تالار اصلی تئاترشهر بوده با ظرفیت 579 تماشاگر و قیمت بلیت 100 هزار تومان، تاکنون در مجموع 22 اجرا (بااحتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) و میزبانی از 3 هزار و 396 تماشاگر، به فروشی معادل 226 میلیون 930 هزار تومان دست پیدا کرده است.

نمایش «اسب‌های انباری» به کارگردانی رضا کرمی‌زاده که از اول خرداد ماه در تالار چهارسو با ظرفیت 132 تماشاگر و قیمت بلیت 60 هزار تومان به صحنه رفته، تاکنون با مجموع 26 اجرا، میزبانی از 2 هزار و 459 تماشاگر (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) به فروشی معادل 107 میلیون و 754 هزار تومان دست پیدا کرده است.

نمایش «بهشت حکیم‌الله» به کارگردانی ویدا موسوی نیز که از اول خرداد ماه در تالار سایه تئاترشهر با ظرفیت 72 نفر و قیمت بلیت 40 هزار تومان به صحنه رفته است، روز دوشنبه (30 خرداد ماه) با مجموع 22 اجرا و 885 تماشاگر (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) و فروشی معادل 24 میلیون و 770 هزار تومان به اجرای خود پایان داد.

نمایش «بی چرا زندگان» به کارگردانی الهام شعبانی که از دوم خرداد ماه در تالار قشقایی تئاترشهر با ظرفیت 96 تماشاگر و قیمت بلیت 60 هزار تومان به صحنه است، تاکنون با مجموع 25 اجرا و یک هزار و 832 تماشاگر (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) به فروشی معادل 76 میلیون و 914 هزار تومان دست پیدا کرده است.

نمایش «یه روز دیگه» به کارگردانی نادیا فرجی هم که از روز هشتم خرداد ماه تا اول تیر ماه در کارگاه نمایش با ظرفیت 26 نفر و قیمت بلیت 50 هزار تومان روی صحنه رفته بود با مجموع 20 اجرا و 548 تماشاگر (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) به فروشی معادل 22 میلیون و 75 هزار تومان دست پیدا کرد.

لازم به توضیح است اجرای این اثر نمایشی از روز پنجشنبه دوم تیرماه از «کارگاه نمایش» به «تالار سایه» مجموعه انتقال یافت که طی این دو اجرا با در نظر گرفتن ظرفیت 72 نفری تالار، قیمت بلیت 50 هزار تومان و مجموع 111 تماشاگر به فروشی معادل 4 میلیون و 50 هزار تومان رسید.

مجموعه تئاترشهر طی خرداد ماه 1401 خورشیدی در کنار میزبانی از پنج نمایش به فروشی بیش از 462 میلیون و 493 هزار تومان دست پیدا کرده است. این عدد بعد از احیای مجدد اجراها در دوران پس از کرونا رکورد مطلوبی برای این مجموعه به شمار می‌رود.

فروش قریب به 75 میلیون تومانی سنگلج از دو نمایش

در مجموع دو نمایش تماشاخانه سنگلج با میزبانی از 3 هزار و 522 نفر مخاطب به فروش 74 میلیون و 219 هزار و 450 تومانی دست پیدا کرده است

براساس این گزارش نمایش «نازگل» به کارگردانی میثم یوسفی که از روز 25 اردیبهشت ماه در تماشاخانه سنگلج با ظرفیت 236 تماشاگر و قیمت بلیت 40 و 50 هزار تومانی به صحنه رفته بود سرانجام با مجموع 34 اجرا و 3 هزار و 170 تماشاگر (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) و فروشی معادل 69 میلیون و 963 هزار تومان به اجرای خود پایان داد.

در ادامه نمایش «مبارک در ژاپن» به کارگردانی علی فتحعلی که از اول تیرماه در در تماشاخانه سنگلج با ظرفیت 236 تماشاگر و قیمت بلیت 40 و 50 هزار تومانی روی صحنه رفته، تاکنون با مجموع 3 اجرا و 352 تماشاگر (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) به فروشی معادل 4 میلیون و 256 هزار و 450 تومان دست پیدا کرده است.

در مجموع دو نمایش تماشاخانه سنگلج با میزبانی از 3 هزار و 522 نفر مخاطب به فروش 74 میلیون و 219 هزار و 450 تومانی دست پیدا کرده است.

فروش قریب به 67 میلیون تومانی تالار هنر از نمایش آشا محرابی

نمایش «بچه‌های تک استریت کارلو» به کارگردانی آشا محرابی هم که از 25 اردیبهشت تا 30 خرداد با قیمت بلیت 30 هزار تومان در تالار هنر به صحنه رفت، با مجموع 30 اجرا، 3 هزار و 72 تماشاگر و 66 میلیون و 809 هزار و 370 تومان فروش (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، نیم بها، تخفیف دار و مهمان) به اجرای خود پایان داد.

فروش بیش از یک میلیارد و 500 میلیون تومانی تماشاخانه ایرانشهر

نمایش‌های «شام آخر»، «مخاطب» و «شکوفه‌های گیلاس» در خردادماه 1401 خورشیدی در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفتند و در مجموع با میزبانی از 15 هزار مخاطب و حدود فروش یک میلیارد و 586 میلیون تومان به کار خود پایان دادند

نمایش‌های «شام آخر» به کارگردانی مسعود دلخواه، «مخاطب» به کارگردانی جابر رمضانی و «شکوفه‌های گیلاس» به کارگردانی محمد مساوات که در خردادماه 1401 خورشیدی در دو تالار استاد سمندریان و ناظرزاده کرمانی به عنوان تالارهای اقماری تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفتند در مجموع با میزبانی از 15 هزار مخاطب و حدود فروش یک میلیارد و 586 میلیون تومان به کار خود پایان دادند.

نمایش «شام آخر» که کار خود را از 26 اردیبهشت‌ماه در سالن دکتر ناظر زاده کرمانی آغاز کرده بودند با 29 اجرا میزبان 3863 مخاطب شد. این اثر نمایشی با بلیت 100 هزار تومان (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، و مهمان) در مجموع حدود 350 میلیون تومان فروش داشت.

همچنین در سالن استاد سمندریان نمایش «مخاطب» که از 26 اردیبهشت‌ماه در سالن استاد سمندریان به صحنه رفته بود نیز طی 27 اجرا میزبان 5558 مخاطب شد. این اثر نمایشی با بلیت 120 هزار تومان (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، و مهمان) در مجموع حدود 624 میلیون تومان فروش داشت.

همچنین نمایش «شکوفه‌های گیلاس» که از 27 اردیبهشت‌ماه کار خود را در سالن استاد سمندریان این مجموعه آغاز کرده بود طی 35 اجرا با 5411 مخاطب به کار خود پایان داد. این اثر نمایشی با بلیت 120 هزار تومان (با احتساب ارائه بلیت تمام بها، و مهمان) در مجموع حدود 612 میلیون تومان فروش داشت.

فروش بیش از 10 میلیارد تومانی پردیس تئاترشهرزاد

پردیس تئاتر شهرزاد در حالی خرداد ماه را پشت سر گذاشت که میزبان بیش از 40 هزار تماشاگر بوده است. نمایش‌های «بک تو بلک» به نویسندگی و کارگردانی سجاد افشاریان، «چه کسی جوجه تیغی را کشت» به نویسندگی و کارگردانی بهرام افشاری، «درهم تنیدگی» به نویسندگی و کارگردانی احسان گودرزی و «آنا کارنینا» به نویسندگی و کارگردانی آرش عباسی، در حالی اجراهای خود در بهار 1401 خورشیدی را به پایان بردند که تنها طی یک ماه خرداد؛ میزبان بیش از 40هزار مخاطب بوده‌اند.

به تعبیرآمار، تئاتر این روزها رشدقابل توجهی کرده است و شرایط استقبال از بسیاری از نمایش‌ها به ویژه در تماشاخانه‌های خصوصی به سبب حضور چهره‌های مطرح سینمایی و گاه تلویزیونی در این تماشاخانه‌ها نشان می‌دهد که بازار تئاتر کم رونق نیست و با توجه به ویژگی‌های خاص نمایش‌ها، مخاطبان گسترده‌تری پیدا کرده است.

پردیس تئاتر شهرزاد اواسط اردیبهشت سال جاری میزبان نمایش «اولد سانگز؛ عشق روزهای کرونا» به نویسندگی و کارگردانی محمدرحمانیان و تهیه کنندگی علی اوجی شد و طی 2 هفته بیش از 7500 نفر مخاطب به تماشای این نمایش نشستند. این نمایش به فروشی معادل 1 میلیارد تومان دست یافت.

نمایش «چه کسی جوجه تیغی را کشت» به نویسندگی و کارگردانی بهرام افشاری در یک ماه گذشته طی 50 اجرا 20 هزار بلیط فروخته است و 2 میلیارد و 500 میلیون فروش داشته است.

مجموع فروش شش نمایش در پردیس تئاتر شهرزاد در کنار میزبانی از بیش از 40 هزار نفر مخاطب به عددی بالغ بر 11 میلیارد و 800 میلیون تومان می‌رسد

نمایش «درهم‌تنیدگی» به نویسندگی و کارگردانی احسان گودرزی طی 26 اجرا، میزبان 4 هزار و100 تماشاگر و فروشی نزدیک به 500 میلیون تومان بوده و در روزهای پایانی به دلیل استقبال تماشاگران 2 سانس اجرادارد.

نمایش «آناکارنینا» به نویسندگی و کارگردانی آرش عباسی نیز با مجموع 22 اجرا و 2 هزار و 500 تماشاگر؛ 200 میلیون تومان فروش داشته است و همچنان به‌عنوان یکی ازنمایش‌های مورد توجه مخاطبان و منتقدان به اجراهای خود ادامه می دهد.

نمایش «تاکسیدرمی» نوشته رسول حق‌جو به کارگردانی مجتبی رستمی‌فر به عنوان یکی ازنمایش‌های برگزیده تئاتراستان‌ها که دربرنامه‌های ماهانه پردیس شهرزاد و سیاست‌های جدید اجرایی این مجموعه، ازاستان خوزستان در این تماشاخانه به صحنه رفته است. این نمایش جذاب در گونه دفاع مقدس و با رویکردی طنز، توانسته طی 10 اجرا میزبان 1500 تماشاگر باشد و فروشش از مرز 100 میلیون تومان گذشته است.

نمایش «بک تو بلک» پرفروشترین نمایش سال به نویسندگی و کارگردانی سجاد افشاریان فقط در یک ماه خرداد میزبان 12هزار تماشاگر بوده است. این نمایش تاکنون 53 هزارتماشاگر و بالغ بر6 میلیارد فروش داشته است.

مجموع فروش شش نمایش در پردیس تئاتر شهرزاد در کنار میزبانی از بیش از 40 هزار نفر مخاطب به عددی بالغ بر 11 میلیارد و 800 میلیون تومان می‌رسد.

تجربه فروش قریب به 12 میلیارد و 500 میلیون تومانی

نگاهی آماری به سه مجموعه تئاترشهر (با پنج تالار اقماری)؛ تماشاخانه ایرانشهر (با دو تالار اقماری) و پردیس تئاتر شهرزاد (با سه تالار اقماری) به عنوان سالن‌های نمایشی پایتخت از دو حوزه دولتی و خصوصی از فروش بیش از 12 میلیارد و 489 میلیون تومانی خبر می‌دهد.

با نگاهی اولیه به این اعداد و ارقام شاید سهم بیشتر این فروش بر عهده بخش خصوصی به نظر آید؛ اما مولفه ذکر شده در این گزارش مبنی بر توجه به عدالت فرهنگی مدیریت دولت برای فراگیری دسترسی بیشتر مخاطبان به آثار نمایشی با تمرکز بر پایین نگه داشتن قیمت بلیت در سالن‌های دولتی را باید مد نظر قرار داشت و تنها قضاوت را بر نگاه کمی میزان فروش سالن‌های دولتی و خصوصی قرار نداد.

5757