شنبه 10 آذر 1403

فرونشست اصفهان؛ فاجعه متروپل به وسعت یک دشت

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
فرونشست اصفهان؛ فاجعه متروپل به وسعت یک دشت

یک دکتری عمران و ژئوتکنیک با بیان اینکه فرونشست سالانه 18.5 سانتیمتری اصفهان، فاجعه متروپل به وسعت یک دشت است، گفت: حادثه متروپل نشان‌دهنده این موضوع است که به‌تدریج از وظایف خود در حوزه نظارت عدول کرده و دستگاه‌ها با آن کنار آمده‌اند.

بهرام نادی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص آسیب‌پذیری سازه‌ها، اظهار کرد: سازه‌ها تحت تاثیر بار زلزله، دارای حرکت افقی هستند و باید این حرکت بدون برخورد با سایر سازه‌های مجاور انجام شود؛ همانند دو ظرف ژله در کنار هم که در صورت لزوم برای عدم برخورد با یکدیگر باید فاصله کافی بین آنها ایجاد شود که این فاصله «درز انقطاع لرزه‌ای» نامیده می‌شود.

وی با بیان اینکه فرونشست زمین در حال تغییر فاصله بین ساختمان‌ها و برهم خوردن درز انقطاع لرزه‌ای است، گفت: هنگام وقوع زلزله، در ساختمان‌هایی که در نواحی فرونشست زمین قرار دارند، با توجه به اینکه فاصله درز انقطاع لرزه‌ای طراحی آنها برهم‌خورده، امکان ضربه متقابل دو ساختمان مجاور ایجاد می‌شود، در حالیکه هیچ‌یک از سازه‌ها در اصفهان و یا کشور براساس ضربه متقابل دو سازه همجوار طراحی نمی‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد نجف‌آباد تأکید کرد: اگر زمانی در اصفهان زلزله رخ دهد، پتانسیل اتفاقاتی همچون متروپل در مناطق درگیر فرونشست، وجود دارد.

وی با اشاره به سازه‌هایی که چرخیده‌اند، گفت: سازه‌هایی که به دلیل فرونشست زمین دچار چرخش شده‌اند، در برابر زلزله آسیب‌پذیرتر هستند.

وی با اشاره به مثالی از آسیب چرخش دو سازه، گفت: چرخش دو سازه 11 طبقه برج زیتون باوجود پی گسترده و تخلیه بیش از 32 مدرسه به سبب آسیب‌های ناشی از فرونشست است و سوال اساسی این است که چگونه می‌توان در یک مدرسه آسیب‌دیده از فرونشست و دارای ترک‌های فراوان، پذیرای 920 دانش‌آموز در دو نوبت صبح و بعدازظهر بود و آیا توقف فعالیت و جابجایی این نمونه از مدارس نیازمند رخداد حادثه‌ای است؟

نادی به ریزش ساختمان متروپل آبادان اشاره کرد و توضیح داد: کلیت کار این است که این برج دارای طراح، نقشه اجرایی، ناظر و ناظر عالی نظام‌مهندسی و... بوده و در حالت عادی مجوز بتن‌ریزی هر سقف پس از تائید سازمان‌های ذیصلاح همچون سازمان نظام‌مهندسی و شهرداری صورت می‌گیرد.

وی درباره اینکه باوجود این نظارت‌ها چه اتفاقی رخ می‌دهد که این دست از تخلفات صورت می‌گیرد، گفت: ادعا شده که در ساختمان متروپل دارای مجوز شش طبقه بوده که بعد سه‌طبقه و بعد دوطبقه دیگر به آن اضافه شده است، بنابراین باید دید، در چه شرایط خاصی ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد که ناظر، ناظر عالی نظام‌مهندسی و شهرداری و... چشم خود را به روی این تخلفات ببندد. حادثه متروپل نشان‌دهنده این موضوع است که این ها به‌تدریج از وظایف خود در حوزه نظارت عدول کرده و دستگاه‌ها با آن کنار آمده‌اند.

نادی درباره اینکه آیا نمونه مشابهی از ساختمان متروپل در اصفهان وجود دارد یا خیر، توضیح داد: فرونشست سالانه 18.5 سانتیمتری اصفهان، فاجعه متروپل به وسعت یک دشت است.

وی توضیح داد: بیلان سالانه آب زیرزمینی دشت‌ها به‌خصوص دشت اصفهان - برخوار با ساکنین بیش از 2.5 میلیون نفر، در هر سال منفی و این به معنای قطعیت در تهی شدن آب زیرزمینی دشت است.