فیلم‌های ایرانی 2021؛ موفق در جذب مخاطبان فرانسوی / متنوع و قدرتمند

تنوع فیلم‌های ایرانی در سال گذشته توجه مخاطبان فرانسوی به جامعه ایران را جلب کرده است.

به گزارش عصرایران به نقل از فرانس 24، بسیاری از مخاطبان فرانسوی مشتاق نگاهی اجمالی به جامعه ایران از طریق سینمای هستند.

سینمای ایران با توجه به هزینه کم تولید به عصر طلایی خود در نگاه مخاطبان فرانسه نزدیک شده است.

"یک افسر پلیس در یک تعقیب و گریز نفس گیر در کوچه پس کوچه‌های تنگ و پرپیچ و خم تهران، یک قاچاقچی "کراک" (ماده مخدر) را تعقیب می کند و تصویر در نهایت به یک دستگاه میکسر بتن می‌رسد".

این فیلم توصیف بخش آغازین فیلم "متری شش و نیم" با نام فرانسوی "قانون تهران" ساخته "سعید روستایی" است که دیالوگ‌های آتشین و بی وقفه‌ی شخصیت‌های پرحرف آن، در سال گذشته علاقهمندان فرانسوی را مجذوب خود کرده است. این فیلم پس از اکران در تیر گذشته هزینه فروش بیش از 150 هزار بلیط را به گیشه سینماهای فرانسه سوق داد.

"عسل باقری" کارشناس سینمای ایران در دانشگاه "Cergy" پاریس در این باره گفت: "20 سال پیش این میزان از موفقیت برای یک فیلم ایرانی در سینمای فرانسه "غیر قابل تصور بود".

"متری شش و نیم" با نام فرانسوی "قانون تهران" تنها فیلم پر سر و صدای اخیر نیست. فیلم "قصیده گاو سفید" که در فرانسه با نام "بخشش" (The Pardon) شناخته شده در باره بیوه‌ای حدودا 30 ساله است که تلاش دارد حقیقت اعدام شوهرش برای جرم نکرده را کشف و آن را افشا کند.

فیلم "شیطان وجود ندارد" 4 روایت مختلف از مجازات اعدام را بیان می‌کند. فیلم "قهرمان" نیز در باره مردی که به دلیل ناتوانی در بازپرداخت بدهی مالی زندانی شده و ناامیدانه برای رهایی از زندان تلاش می‌کند.

"باقری"کارشناس سینمای ایران در فرانسه در این باره گفت: این فیلم‌ها رئالیسم اجتماعی خاصی را نشان می‌دهند. در تصاویر این فیلم‌ها افراد در جامعه‌ای بین خواسته‌های سنت و مدرنیته گیر کرده اند و فرانسوی ها بسیار کنجکاوند که ببینند زندگی روزمره در ایران چگونه است.

ستارگان و تیم فیلم "قهرمان" به کارگردانی اصغر فرهادی (نفر سوم از سمت چپ) در جشنواره فیلم کن - 22 تیر 1400/ عکس: خبرگزاری فرانسه

وی افزود: "سفر به ایران دشوار است، رسانه‌ها نیز این زوایای زندگی در ایران را نشان نمی‌دهند".

این سبک رئالیستی پیشرفت جدیدی در سینمای ایران است اما تا مدت‌های طولانی جشنواره‌های فیلم و مسئولان ساخت و پخش فیلم در جهان توجه چندانی به آن نداشتند.

باقری افزود: پس از انقلاب ایران در سال 1357 (1979)، سینمای جهان تمایل زیادی به شنیدن از سینمای ایران نداشت. بسیاری فکر می‌کردند که جمهوری اسلامی پس از جنگ ایران - عراق (1367- 1359) دوام نخواهد آورد و سینمای این کشور نیز نابود می‌شود".

فرانس 24 نوشت: (اما) ایران حملات وحشیانه صدام حسین را تحمل کرد و سینمای ایران به شکوفایی خود ادامه داد.

در این میان "عباس کیا رستمی" با تصاویر ظریف و خاص خود از زندگی روزمره به ویژه "سه گانه کوکر" که بین سال‌های 1987 تا 1994 ساخته شد، توجه سینماگران خارجی را به خود جلب کرد.

سه‌گانه کوکر یا سه‌گانه زلزله به "سه فیلم خانه دوست کجاست؟" (1366) "زندگی و دیگر هیچ" (1370) و "زیر درختان زیتون" (1373) ساخته عباس کیارستمی اطلاق می‌شود.

باقری افزود: "سبک کیارستمی پالایش شده، شاعرانه، شخصی و فلسفی با طنین جهانی بود و به مباحث و جدل‌های ژئوپلتیکی ربطی نداشت".

وی گفت: "سینمای خارج به کار کیا رستمی علاقه نشان داد زیرا آنها فیلم‌هایی را می‌خواستند که کلاشنیکف (کلاشینکف) نداشته باشد. آنها خواهان نوعی از سینما بودند که ایران بسیار متفاوت از آنچه در اخبار وجود دارد به نمایش گذارد".

اصغر فرهادی سوپراستار

کیارستمی از تحسین پرشور منتقدان برخوردار بود اما سبک هنری‌اش نتوانست مخاطبان زیادی را در غرب جلب کند. او به خاطر فیلم "طعم گیلاس" نخل طلایی جشنواره کن 1997 را دریافت کرد. این فیلم در باره مرد میانسالی است که در حومه تهران به دنبال فردی که بتواند پس از خودکشی او را دفن کند و پول زیادی برای زمان خود بگیرد.

ظهور اصغر فرهادی کارگردان فیلم "قهرمان" در سال جاری برای موفقیت عمومی سینمای ایران در فرانسه لازم بود.

فیلم "جدایی نادر از سیمین" (2011) که در سینمای جهان با نام "جدایی" معروف است، موجی در فرانسه و دنیای انگلیسی زبان به راه انداخت و سال 2012 جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی اسکار را برد. این فیلم نیز درباره جدایی زوجی از طبقه متوسط ایران است.

باقری خاطر نشان کرد: از آن زمان فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های بین الملل حضور پررنگی داشتند. "می‌توانید ببینید که جهان به ایران که پشت سر تیترها قرار گرفته علاقه نشان می‌دهد".

باقری افزود: ایرانی که فرهادی نشان می‌دهد، کشوری است که با تضادهای خودش درگیر است و مکانی مدرن، جوان و پویاست".

باقری افزود: در سال‌های گذشته بازار سینمای ایران تغییر کرده است. شرکت‌های مستقل بزرگتری وارد این عرصه شده اند. بسیاری از فیلم های ایرانی در حال حاضر توسط شرکت‌های خارجی مانند شرکت فرانسوی " Franais Memento" که بخشی از تولید فیلم "گذشته" فرهادی در سال 2013 را مدیریت می‌کرد، تولید می شوند.

اخیرا قرار بود که این کارگردان سرشناس برای کارهای پس از تولید "یک قهرمان" به فرانسه بیاید اما شیوع همه‌گیری کرونا بسیاری از برنامه‌های او را مختل کرد.

تعداد فیلم سازانی که به دنبال شرکای تولید در خارج از کشور هستند هر روز بیشتر می‌شود. دلیل او این است که بحران عمیق اقتصادی ایران سرمایه‌گذاری روی پروژه های محلی را پیچیده می‌کند و دلیل دوم این است که تهیه کننده خارجی "شانس فیلم ساز برای اکران فیلم در جشنواره‌های بین المللی را افزایش می‌دهد و در عین حال اجازه می‌دهد که از سانسوری که سینمای ایران را آزار می‌دهد، فرار کنند".

شرکت‌های فرانسوی نیز از رشد سینمای ایران سود می‌برند زیرا هزینه و حقوق آنها در بازار بین المللی تقریبا ارزان و اندک است.

باقری با یادآوری و اشاره به دورانی که فیلمسازان ایرانی در صورت سودآوری دستمزد می‌گرفتند، گفت: جامعه جهانی سینما از مدت‌ها قبل می دانست که سینمای ایران مخزن عظیمی از استعدادهاست و ارزش پائین پول ایران به معنای ساخت فیلم‌های ارزان است. این در حالیست که این سینما بین تماشاگران بین المللی محبوب است و خوب عمل می‌کند.