قیمت جدید خانه در آمریکا (18 دی 1403)
یکی از عوامل اصلی رکود بازار مسکن در ایران، قیمتهای سرسامآور آن است که مستقیماً با کاهش قدرت خرید مردم ارتباط دارد. این شرایط به حدی بحرانی شده که قیمت یک واحد مسکونی در تهران، حتی در برخی مناطق نهچندان لوکس، معادل هزینه خرید دو یا سه خانه در محلههای مرفهنشین ایالات متحده است. این تناقض آشکار نشاندهنده بحرانی عمیق در بازار مسکن ایران است؛ بحرانی که ناشی از عواملی همچون تورم فزاینده،...
گزارشهای میدانی حاکی از آن است که متوسط قیمت یک آپارتمان 100 متری در مناطق یک تا سه تهران به حدود 25 میلیارد تومان رسیده است. این رقم هنگفت، که بخش بزرگی از جمعیت ایران حتی نمیتوانند به آن فکر کنند، معادل قیمت چندین خانه در مناطق مرفه و لوکس کشورهایی مانند آمریکا است. با احتساب قیمت دلار، این مبلغ به خریدار اجازه میدهد در برخی ایالتهای آمریکا نه تنها یک خانه، بلکه چندین ملک با شرایط مطلوب و امکانات مدرن خریداری کند.
این مقایسه چشمگیر نشاندهنده نوعی عدم تعادل اقتصادی و شکاف عمیق بین ارزش واقعی املاک و قدرت خرید مردم در ایران است. در حالی که در بسیاری از کشورها، قیمت مسکن به گونهای تعیین میشود که افراد بتوانند با درآمد متوسط یا از طریق وامهای طولانیمدت صاحبخانه شوند، در ایران قیمتها به شکل بیسابقهای افزایش یافته و به مرزهای غیرقابل دسترسی برای اکثر شهروندان رسیده است.
این وضعیت نه تنها بر بازار مسکن، بلکه بر سایر جنبههای اقتصادی و اجتماعی نیز تأثیر منفی گذاشته است. افزایش قیمت مسکن باعث شده بسیاری از خانوارها به حاشیهنشینی یا اجارهنشینی طولانیمدت روی آورند و این امر خود به بیثباتی اجتماعی دامن زده است. اگرچه قیمت مسکن در مناطق لوکس کشورهای پیشرفته نیز بالاست، اما به دلیل تطابق آن با قدرت خرید مردم و دسترسی به تسهیلات مالی، این مشکل به ندرت به بحرانی ملی تبدیل میشود.
تثبیت و کاهش قیمت خانه در ایران نیازمند اصلاحات جدی در نظام اقتصادی، ایجاد شفافیت در بازار و کنترل تورم است. از سوی دیگر، تقویت قدرت خرید مردم از طریق سیاستهای حمایتی و ارائه وامهای بلندمدت با سود پایین میتواند راهگشای این معضل بزرگ باشد.
متوسط قیمت خانه در کشور آمریکا
با بررسی قیمتهای خرید خانه در آمریکا متوسط قیمت خانه در این کشور 355 هزار دلار است که حتی در بعضی از شهرهای ساحلی و مناطق ویلایی این عدد به 150 الی 200 هزار دلار نیز میرسد و این به معنای آن است که با فروش یک خانه در مناطق یک تا سه تهران میشود حتی تا چندین خانه هم در آمریکا خریداری کرد.
با مقایسه قیمت خرید خانه در نیویورک و تهران متوجه میشویم که حتی در بعضی از موارد با فروش یک خانه 100 متری در بعضی از نقاط تهران میشود در مناطق خوب نیویورک مانند برانکس یک خانه با 2 الی 3 برابر این متراژ خرید که این موضوع با احتساب قیمت دلار نشاندهنده قیمت گذاری مسکن در داخل کشور طبق معیارهای جهانی است.
ولی با مقایسه میانگین درآمد و حقوق یک خانواده ایرانی با یک خانواده آمریکایی و قدرت خرید خانه در هر کشور متوجه اختلافات چشمگیری در این زمینه میشویم. به طور مثال میانگین حقوق سالانه یک کارگر در آمریکا 75 هزار دلار است که به معنای این است که یک کارگر با احتساب سیو تمام درآمدش حداقل با 3 الی 4 سال کار میتواند در آمریکا برای خود یک خانه بخرد و این درحالی است که میانگین حقوق یک کارگر در ایران سالانه 150 میلیون تومان است که در نتیجه آن یک کارگر مثلا در تهران بین 20 الی 30 سال زمان میبرد تا بتواند خانه خریداری کند و این در شرایطی است که نرخ تورم سالانه و کاهش قدرت خرید را در نظر نگیریم.
حال با توجه به حقوقهای ریالی و قیمتهای دلاری باید دید که دولت و وزارت راه و شهرسازی برای مسکن چه تدبیری میاندیشند.