لوازم خانگی ایرانی؛ از جوابگویی به بازار داخل تا حضور در بازارهای بین المللی / دبیر اسبق انجمن تولیدکنندگان: ممنوعیت واردات تصمیم خیلی خوبی بود مهم تر کنترل قاچاق است

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صاحب نیوز؛ هرچند تولیدکنندگان لوازم خانگی در سال های گذشته به پیشرفت های قابل توجهی در تولید دست یافتند و در سال گذشته نیز توانستند به جای برنامه 30 درصدی رشد تولید به رشد 78 درصدی دست یابند، اما همچنان نگران احتمال تغییر سیاست‌های وارداتی و کم رنگ شدن حمایت از تولیدات داخلی بودند و این نگرانی خود را در نامه نگاری هایی که با دستگاه های مختلف انجام دادند، ابراز کردند.

در پی این نامه نگاری ها، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور نیز به وزرای صنعت و اقتصاد دستور داد تا واردات لوازم خانگی از کره جنوبی ممنوع شود.

شرکت های کره ای ال جی و سامسونگ با تشدید تحریم های آمریکا علیه ایران، بازار لوازم خانگی کشورمان از ترک کردند و از سال 97 به بعد واردات لوازم خانگی به کشور ممنوع شد.

به گفته مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت، طبق مصوبه اولیه شورای هماهنگی سران سه قوه در سال 1397 واردات لوازم خانگی ممنوع شد و با تمدید این مصوبه، ممنوعیت واردات لوازم خانگی تا پایان سال 1400 نیز مصوب شد.

حالا با دستور رئیس جمهور ممنوعیت واردات لوازم خانگی بیش از این نیز ادامه خواهد یافت.

برای بررسی علل و فوائد ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره‌ای به سراغ حبیب‌الله انصاری مشاور و کارشناس صنعت و دبیر اسبق انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی رفتیم و در این باب گفت‌و‌گو کردیم.

مشروح گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.

*صاحب‌نیوز: به نظر شما ممنوعیت واردات لوازم خانگی تا چه حد صحیح بود؟

من فکر می کنم برای پاسخ به این سوال یک اشاره‌ای باید به صنعت لوازم خانگی داشته باشم؛ زیرا به پاسخ به سوالات شما ارتباط پیدا میکند و قضیه روشن‌تر می‌شود.

صنعت لوازم خانگی یکی از صنایع شتاب دهنده در حوزه اقتصادی همه کشورها است یعنی جزو 11 رشته توسعه شتاب دهنده کشورها است. علت هم این است که صنعت لوازم خانگی جزو جدانشدنی زندگی مردم است و در بخش‌های اداری نیز همین گونه است، لوازم خانگی یک صنعتی است که از صنایع مهم بالادستی مانند فولاد و مس و پتروشیمی استفاده می‌کند. این نقش را صنعت لوازم خانگی دارد که ارزش افزوده برای صنایع بالادستی می‌کند.

بنابراین جزو رشته‌های شتاب‌دهنده توسعه اقتصادی است. صنعت لوازم خانگی در حال حاضر در جایگاه بسیار خوبی است، لوازم خانگی دارای سه بخش لوازم انرژی بر مانند برق و گاز و بخش دیگر غیر انرژی بر است که انواع ظروف را شامل می‌شود، بخش سوم قطعات است.

امروز صنعت لوازم خانگی جایگاه بسیار خوبی دارد، کیفیت در بخش لوازم خانگی مهم است و کیفیت نیز ابتدا باید تعریف بشود، ما از چه انتظاری از ماشین لباسشویی و اجاق گاز و تلویزیون داریم. امروز از نظر طراحی و ارگونومی و آپشن‌های مختلف، ساده ترین تا پیچیده‌ترین لوازم خانگی تولید می‌شود، امروز یخچال فقط برای خنک سازی و فاسد نشدن مواد نیست بلکه دارای موارد پیشرفته تر دیگر نیز هست و یک تکاملی را در صنعت لوازم خانگی داشته‌ایم یا برای مثال جاروبرقی نیز از نظر حجم کوچک‌تر شده است درحالی که قدرتش زیاد شده، همه این موارد لوازم خانگی و ظروف ما نیز همین طور است.

حال ممنوعیت واردات بدین معنی است که کالاهایی که وارد می‌شد و مردم خرید می‌کردند پس حالا که ممنوع شده است، مردم از کالای داخلی نیاز خود را تامین می‌کنند. این در توسعه اقتصاد کشور بسیار خوب است اما ما نمی‌توانیم تمام فکر و ذکرمان به دنبال ممنوعیت واردات باشد، ولی از قاچاق با آن حوزه گسترده همچنان باقی باشد، این موارد لازم و ملزوم یکدیگر هستند و بر روی یکدیگر تاثیر می‌گذارند، مسئله قاچاق ضلع دیگر فلج کننده تولید داخل است.

*صنایع لوازم خانگی ما چه مسیری را تا صادرات انبوه باید بپیماید؟

نگاه تولیدکنندگان ما در دوره چهارم انقلاب صنعتی، نگاه هیچ تولیدکنند‌ه‌ای تنها نم یتواند به داخل کشور باشد و باید تحولات دنیا را ببیند و تغییر مهم ترین نکته در صنعت است و باید شکل بگیرد، تغییر نمی‌تواند بوجود نیاید و الزام است.

این تغییر و تحول در صنعت لوازم خانگی ایجاد شده است و ما ظرفیت‌های بالقوه بسیار خوبی داریم و در قالب این ظرفیت‌ها از تکنولوژی روز دنیا نیز استفاده می‌کنیم. در قالب این ظرفیت‌ها کیفیت به معنای واقعی عرضه می‌شود. یک مدل آن این است که ما امروزه در بازار لوازم خانگی فقط کیفیت را در محدوده استانداردهای ملی نمی‌بینیم بلکه یک کارخانه برای کیفیت داشتن محصولات خود، یک استاندارد کارخانه‌ای تعریف می‌کند. بدین معنا که طبق این استانداردهای تعریف شده برای خودم این ارتقاها را باید برای خودم بدهم و این کالاها باید در بازار پایداری داشته باشد، ضمن اینکه در بازار آن نگاه مشتری محوری و مشتری مداری باید حاکم باشد.

مردم نیز توقع ثابتی ندارند و امروز مردم ارتباط برقرار می‌کنند و کالای خارجی را می‌بینند، پس انتظار این را دارند که لوازم خانگی و بقیه صنایع به موازات آن‌ها ارتقا کیفیت داشته باشند. اگر صنعت گر بدون این تفکرات بخواهد به صنعت خود ادامه بدهد از دور خارج خواهد شد. اگر کیفیت و توسعه و تحقیق و بخش آزمایشگاهی را به نگاه مردم گره نزند شکست خواهد خورد و کسانیکه ماندگار شده‌اند این موارد را رعایت کرده‌اند. کسی امروز نمی‌تواند بگوید که یک ماشین لباسشویی خارجی می خرم به این دلیل که مورد داخلی فلان استفاده را ندارد و اصلا این‌گونه نیست و بقیه وسایل نیز همین گونه است.

*حال که واردات لوازم خانگی ممنوع شده، جلوگیری از قاچاق و واردات از برخی کشور های دیگر غیر از کره جنوبی را چقدر مهم می دانید؟

حال ما بحثی را داریم که ورودشان از خارج ممنوع است. پس ساختار ما بگونه‌ای است که می‌تواند جواب مردم را از نظر انتخاب و نوع کیفیت و توقع بدهد اما نکته مهم آن است که اگر این واردات ممنوع می‌شود نباید بگذاریم قاچاق وارد بشود. وقتیکه ما واردات لوازم خانگی را ممنوع می‌کنیم آیا به این توجه کرده‌ایم که قاچاق بیشتر می‌شود و برای عدم ورود آن باید تدابیری را اندیشید. بنابراین ما امروز از کره و یک کارخانه دیگر که نام بردید دیگر به ایران بدلایل تحریم واردات ندارند ولی ما امروز در برخی کارخانجات ما که زمینه پیشرفت و کیفیت را داشته‌اند و دارند و تکامل ایجاد کردند، بعضی برندهای خارجی را نیز تولید می‌کنند، آن شرکت خارجی وقتی قدرت کیفیت را می‌بیند و بررسی کرده است و به نتیجه مثبت رسیده است به آن کارخانه مجوز داده است که این برند را تولید کند. پس ما امروز برخی از کالاهای خارجی را با همان زمینه‌ها تولید می‌کنیم. اگر عده‌ای بخواهند اسم خارجی روی کالایشان باشد مشکلی ندارند و در کشور تولید می‌شود. باز هم بنده می‌گویم که عدم واردات زمانی به نتیجه می‌رسد که ما بتوانیم جلوی قاچاق را بگیریم. البته بحث پیچیده‌ای دارد. بنابراین وظیفه تولید کنندگان برای کیفیت و خدمات پابرجا است که دو موضوع جدا هستند. کیفیت یعنی اینکه یک نفر امروز می‌رود تا یک یخچال بخرد و معیارهایی دارد و انتخاب می‌کند. اما مراحل بعدی بعد از خرید است که مراحل نصب و راه اندازی و شیوه کاربرد را بیان بکنند. نحوه استفاده را بیان بکنند و خدمات امروز به این معنی است که باید خود نصب بکنند و راهنمایی بکنند و واحد خدمات باید شکل بگیرد و شخصی باشد که به این امور مسلط باشد و حتی محل مناسب برای نصب را پیشنهاد بدهد و سرویس دوره‌ای نیز باید وجود داشته باشد. اگر قطعه‌ای دچار مشکل و سپس تعویض شد باید تضمین کیفیت نیز بدهد که این قطعه تا تاریخی جوابگو است. تضمین کیفیت در فروش کالا نیز باید داده بشود. ممکن است تضمین کیفیت‌ها نیز تفاوت زمانی داشته باشد و این کار بسیار نتیجه بخش است.

*وظیفه تولید کنندگان برای بالابردن کیفیت و خدمات و پائین آوردن قیمت درقبال این ممنوعیت را چطور ارزیابی می‌کنید؟

دو بحث ما داریم که یکی نیاز داخلی و دیگر صادرات است که بحث کاملا جدایی دارد، وقتی می‌گوییم صادرات باید دقت بکنیم که دو بخش بازار داخلی و خارجی را داریم. بحث قیمت نیز مطرح می‌شود. رقابت نیز دارای دو بخش کیفیت و قیمت است. در بخش قیمت، قیمت یک پدیده اقتصادی است که در نتیجه عوامل تولید است. یک کارخانه مجموعا حساب می‌کند که چه مقداری مواد اولیه مصرف کرده است و محاسبه می‌کند و غیره را حساب می‌کند و قیمت تمام شده را بیان کرده و نسبت به بازار سود خود را اضافه می‌کند. حال یک کارخانه ممکن است 2 درصد سود اضافه بکند و کارخانه‌ای برای همان وسیله مشابه 5 درصد سود در نظر بگیرد. نکته ای که به عنوان گران‌فروشی مطرح است از طرف تولیدکنندگان نیست، علت این است که با رکود مواجهیم و قدرت خرید مردم کم است. مگر می‌شود که مردم با هر قیمتی دست در جیب خود بکنند و وسیله‌ای را بخرند. این موجب می‌شود که کندی در بازار ما حاکم بشود و آن رونق قدیم را نداشته باشد. اگر تولید کننده بخواهد سود بیشتر بگیرد کالایش فروش نمی‌رود. این رابطه تقاضا و عرضه و رابطه بین جیب مردم و قدرت خرید را تولید کننده به آن توجه دارد. امروز تولیدکنندگان ما بزرگترین مشکلاتشان کمبود نقدینگی است. در این شرایط سرمایه گذاری کرده است و ناچار است پول کارگر را بدهد و مسایل دیگر، مگر ممکن است که قیمت نامتعارف بگذارد. بنابراین این مسئله وجود دارد. البته نگاه مردم به کیفیت است و اگر کیفیت مورد نظرشان را داشته باشد به قیمت توجه خاصی ندارند به این دلیل که یک زمانی شخص یک یخچال میخرید و برای زمان دیگر باز می‌خرید اما حال این امکان وجود ندارد و به سادگی تعویض نمی‌شود. بحث کیفیت به یک فرهنگ برای مردم تبدیل شده است. خدمات نیز نقش بسیار مهمی دارد. صادرات به عوامل مختلفی بستگی دارد. موقعیت کشور ما امروز بسیار ممتاز است. 15 کشور همسایه داریم و بسیاری از کالاهای ما را می‌خواهند. اما تولید کننده و مشتری خارجی باید قیمت را برای حداقل سه سال آینده بداند و ما با این همه نوسانات در بازار داخلی نمی‌توانیم قیمت بدهیم. پس صادرات یک بازار خاصی است که باید رفت و رقبا را دید و بررسی کرد و اختلافات را ببینند و کالاهای تولیدی را مشخص کنند در کدام بازار می‌توان فروش داشت. ما الان با وجود تحریم برای این مسئله مشکل داریم یا اگر تولید کننده می‌خواهد مقداری پول از یک بانک بگیرد مشکل دارد. ما برخی از قطعات اولیه را ناچاریم از خارج وارد کنیم و همه چیز نمی‌تواند داخل ایران باشد. برای مثال می‌توان موتور یخچال را نام برد، ما بین 2میلیون دویست تا 2 میلیون چهارصد نیاز یخچال داریم. موتور یخچال را کسی نمی‌تواند برای همین مقدار تولید بکند چون صرفه اقتصادی ندارد. اگر کسی بخواهد موتور یخچال تولید بکند باید در کمترین حالت 6 میلیون موتور را تولید بکند تا ایران را نیز جواب داده و بقیه را صادر بکند. گاهی شخص تولیدکننده می‌گوید این ورقی که در ایران تولید می‌شود به این کیفیتی که من می‌خواهم مناسب نیست، پس باید وارد بکند. بنابراین در بحث کالای با کیفیت بویژه کالای صادراتی نیز یکسری مسائل مورد توجه قرار بگیرد و کارخانجات توجه بکنند تا در کنار مدیریت‌های مختلف، مدیریت صادرات نیز حاصل بشود.

*آینده صنعت لوازم خانگی ایران در تولید و صادرات را چطور می‌بینید؟

بنده می‌خواهم بگویم آینده صنعت را با حرکتی که ما امروز می‌بینیم، هم برای اشباع بازار داخل و هم برای صادرات، اگر با برنامه ریزی‌های صورت گرفته مناسب می‌دانم. ما مخالف با واردات نیستیم، همانطور که برخی تولیدکنندگان برند خارجی را با کیفیت تولید می‌کنند و جواب مردم را هم می‌دهند، اما مسئله این است که با قاچاق چه می‌شود و پول مربوط به واردات کجا می‌رود و ایا روی بازارچه‌های مرزی کنترلی انجام می‌شود. نباید بگوییم بخاطر ضعف اقتصادی چندین کالا در این بازارها به فروش می‌رسد، این واسطه‌های دلال باید پاک کرد. بنابراین وقتی این کار ممنوعیت انجام می‌شود ان قاچاقچی پیش خود می‌گوید که چه خوب شد واردات نمی‌شود و ما قاچاق می‌کنیم.

این موارد لازم و ملزومند و ما توان تولیدمان در سطح انواع لوازم خانگی در هر سه بخش بالاست. حتی ما در قطعه سازی هم به مرحله خوبی رسیده‌ایم. در قطعه سازی برای اجاق گاز نیز ما در مرحله خوبی هستیم و حتی زمانی ما سرشعله اجاق را نیز وارد می‌کردیم، اما حال در ایران در حال تولید است ولی آن قطعه‌ای که باید وارد بشود نباید ممنوع بشود و تعرفه پایینی داشته باشد. بحث تعرفه‌ها باید تجدید نظر بشود. اگر یک تولید کننده می‌خواهد ورقش را از خارج وارد بکند و باید وارد بکند، تعرفه باید پایین بیاید. در مورد نوتور یخچال که اشاره کردم باید تعرفه پایین بیاید که ارزش افزوده برای تولید کننده ایجاد شده و قیمت محصول کاهش داشته باشد. آن مواردی از قطعات را که نیز نداریم تعرفه واردات بالایی داشته باشد.

****

صنعت لوازم خانگی ایران حالا با فرصت استثنائی عدم حضور کمپانی های کره‌ای می‌تواند با بالا بردن کیفیت و کنترل قیمت آماده ورود قدرتمند به بازار بین‌المللی شود، قدم اول در صادرات 15کشور همسایه است که غالبا بازارهای پرسود برای این صنعت به حساب می‌آیند

انتهای پیام /