ماجرای حضور حاج قاسم و یارانش در میان راهپیمایان اربعین چه بود؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سازمان زیباسازی شهر تهران، امسال به مناسبت اربعین سید و سالار شهیدان؛ حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در ابتکاری جالب، مجموعه طرح‌های فرهنگی متفاوتی را در سطح شهر به نمایش درآورد.

این مجموعه که «کربلا کربلا ما داریم می‌آییم» نام داشت، در خیابان‌ها، میادین و بزرگراه‌های شهر تهران نصب شد و توانست حال و هوای اربعینی ویژه‌ای را به تهران هدیه کند.

مجموعه طرح‌های «کربلا کربلا ما داریم می‌آییم» مرکب از امتزاج هنرمندانه دو هنر عکاسی و گرافیک بود که حضور سرداران شهید حاج قاسم سلیمانی، حاج حسین همدانی، ابومهدی المهندس و جمع دیگری از شهدای شاخص دوران دفاع مقدس را در میان راهپیمایان اربعین حسینی به تصویر می‌کشید و تلاش می‌کرد حس حضور، همراهی و هم‌گامی شهدا با زائران حاضر در پیاده‌روی باشکوه اربعین را در ذهن مخاطبان تداعی سازد.

برای اطلاع از کم و کیف و چگونگی شکل‌گیری این مجموعه به سراغ «مجید قادری» قائم مقام و معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران رفتیم و با او در این زمینه هم‌کلام شدیم.

قادری با اشاره به نحوه شکل‌گیری ایده مجموعه طرح‌های «کربلا کربلا ما داریم می‌آییم» به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم گفت: همانطور که قابل پیش‌بینی بود، اربعین امسال نسبت به سال‌های گذشته با شور و اشتیاق گسترده‌تری برگزار شد. پس از چند سال دوری و فراق مردم از دیدار حضرت سیدالشهدا (ع)، برداشت ما این بود که امسال چنین استقبال گسترده‌ای رخ می‌دهد؛ از این‌رو نگاه ویژه‌ای به اربعین حسینی داشتیم.

وی افزود: پیش از فرا رسیدن اربعین حسینی، مجموعه طرح‌هایی را به عنوان پیش‌اکران طراحی و در آن به نکات و موارد مهمی که باید مورد توجه یک زائر و راهپیما قرار گیرد، اعم از آماده ساختن کوله پشتی، اخذ گذرنامه، تهیه بلیت و... اشاره کردیم که این مجموعه طرح‌ها در نقاط مختلف شهر تهران نصب شد.

قادری ادامه داد: این مجموعه طرح‌ها در قالب تصویرسازی و با یونیفرم لباس خاکی و خودکار طراحی شدند. پس از انجام پیش اکران، در حال فکر و تصمیم‌گیری برای اربعین حسینی بودیم. در حماسه برزگی که به واسطه اربعین حسینی رقم خورده است، یک نکته مهم وجود دارد که نباید آن را فراموش کنیم و آن اینکه رشادت و جان‌فشانی‌های شهدا بود که باعث شد ما امروز در کمال آرامش به این سفر برویم و در آئین باشکوه راهپیمایی اربعین شرکت کنیم. اگر بخواهیم از زاویه دیگری به این آئین باشکوه نگاه کنیم، در می‌یابیم که زائران واقعی حضرت سیدالشهدا (ع)، شهدا هستند.

معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران بیان کرد: با توجه به تقارن نسبی که میان اربعین حسینی و هفته دفاع مقدس وجود داشت، به این فکر کردیم که چگونه می‌توانیم به اربعین نگاهی از جنس دفاع مقدس داشته باشیم. بر این اساس، با همراهی دوستان اتاق فکر، ایده‌ها و شعارهای مختلفی را بررسی کردیم. در نهایت، شعاری که خیلی به دل نشست و هم شامل اربعین و هم شامل هفته دفاع مقدس می‌شد، همان شعار معروف «کربلا کربلا ما داریم می‌آییم» بود که رزمندگان ما طی هشت سال دفاع مقدس آن را زمزمه می‌کردند و روی لباس‌ها و سربندهایشان می‌نوشتند.

قادری اضافه کرد: در مرحله اول اسامی شهدایی که بزرگراه‌های تهران به نام‌هایشان زینت بخشیده است اعم از شهید چمران، شهید همت، شهید ستاری، شهید باکری، شهید جهان آرا، شهید نجفی رستگار و... را احصاء کردیم. پنداشت ما این بود که بی‌تردید این شهدای والامقام در راهپیمایی اربعین حضور دارند و زائران اصلی حضرت سیدالشهدا (ع) به شمار می‌آیند. از سوی دیگر می‌خواستیم این تداعی در ذهن زائران حضرت سیدالشهدا (ع) ایجاد شود که شهدا با آنها همگام و همراه هستند؛ بنابراین فراموش نکنیم که اگر اکنون با آرامش گام در این مسیر گذاشته‌ایم، این حضور به برکت رشادت و جان‌فشانی‌های شهدا حاصل شده است؛ لذا ما به نوعی نایب‌الزیاره این شهدای عزیز و والامقام هم هستیم.

قائم مقام سازمان زیباسازی شهر تهران تصریح کرد: نکته دیگری که مدنظر ما قرار داشت این بود که یادمان نرود کربلا کربلا ما داریم می‌آییم‌های جاری بر لبان شهدا باعث شد که امروز این شعار بر لبان ما نیز جاری و در عمل محقق شود و بتوانیم به پابوس حضرت سیدالشهدا (ع) برویم.

مجید قادری در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: اکنون که کار تصویرسازی حضور شهدا در میان راهپیمایان اربعین حسینی تمام شده است و ما به نقطه کنونی رسیده‌ایم، می‌توانم با جرأت بگویم که با تمام وجود حضور شهدا را در شکل‌گیری و اجرای این ایده حس می‌کنم. بدون شک لطف و عنایت شهدا شامل حال ما شده است که چنین اتفاقی شکل گرفت.

وی یادآور شد: یکی از نکات مهم در اجرای این مجموعه طرح‌ها این بود که ما باید تصاویری را از شهدا پیدا می‌کردیم که قابلیت فتومونتاژ شدن در تصاویر پیاده‌روی اربعین را داشته باشند. مثلا شهید خرازی تصویری دارند که در آن مشغول پیاده‌روی هستند و انگار این تصویر برای مشایه حضرت سیدالهشدا (ع) ساخته شده بود. یا شهید حاج حسین همدانی که در مشایه حضور داشته‌اند و ما سعی کردیم تصویری که مربوط به حضور ایشان در مشایه است را مورد استفاده قرار دهیم.

معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران افزود: شهدا با شعار «کربلا کربلا ما داریم می‌آییم» و تقدیم جانشان به کربلا رسیدند و ما امروز به واسطه ایثار، گذشت، رشادت، مجاهدت و جان‌فشانی‌های آنها به کربلا رسیده‌ایم. شهدا از جان خود گذشتند که ما امروز در کمال آرامش به کربلا برسیم. ما تنها به کربلا نمی‌آییم، بلکه با همراهی شهدا می‌آییم. بدون تردید، شهدا در این مسیر حضور دارند و زائران واقعی حضرت سیدالشهدا (ع)، آنها هستند.

وی مطرح کرد: یکی از محدودیت‌های ما در زمینه طراحی مجموعه طرح‌های «کربلا کربلا ما داریم می‌آییم» این بود که در نهایت نتوانستیم تصاویر همه شهدا را در میان راهپیمایان اربعین حسینی قرار دهیم؛ چراکه امکان دسترسی به عکس‌های متناسب که نمایان‌گر حضور شهدا در میان راهپیمایی اربعین حسینی باشد وجود نداشت. به طور کلی طراحی و اجرای این مجموعه طرح‌ها کار بسیار دشواری بود و به شخصه بیش از یک ماه برایش وقت گذاشتم و کار را با پنج شش طراح مختلف پیش بردم. ایده اولیه برای ما بسیار جذاب بود اما فرایند طبیعی و واقعی ساختن تصاویر، کار دشواری بود.

قائم مقام سازمان زیباسازی اضافه کرد: بحمدالله این مجموعه طرح‌ها به صورت گسترده در نقاط مختلف شهر تهران اکران شد. در جانمایی آثار، نکته مهمی که مد نظرمان بود، این بود که تصاویر در مسیری نصب شوند که منتهی به بزرگراه‌های واقع در مسیر کربلای معلی باشند؛ مثلا اتوبان ساوه و آزادراه تهران - قم که به فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) منتهی می‌شدند. بنابراین هر سازه‌ای را که در مسیر مواصلاتی کربلای معلا قرار داشت، مورد بهره‌برداری قرار دادیم.

قادری گفت: بدون تردید این قسم خلاقیت‌های هنری در دیگر مناسبت‌های دینی نیز ادامه خواهد یافت و باید هم چنین باشد. شهروندان عزیز ما در شهر تهران بسیار فرهیخته هستند و ما به عنوان رسانه‌دار، باید افکار عمومی، جوانب و سلایق آحاد مردم را در نظر بگیریم. ایده‌پردازی و پیش بردن یک فکر یا ایده به شدت زمان‌بر است و ما وقت زیادی را صرف این کار می‌کنیم. مثلا به مناسبت عید سعید غدیر خم، طرح تصویرسازی «همیشه گفته‌ایم علی» را اجرا کردیم که این شعار به شیوه‌ای خلاقانه اکران شد.

وی تصریح کرد: ما در ایده‌پردازی و اکران، به دو موضوع توجه ویژه داریم؛ نخست اینکه ایده چه باشد و چه پیامی را به شهروندان منتقل کند و دوم اینکه ایده مدنظر را به کدام هنرمند بسپاریم که به نحو احسن طراحی و اجرا شود.

معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران در پایان خاطرنشان کرد: در طراحی مجموعه طرح‌های فرهنگی هفته دفاع مقدس، تقارن این هفته با ایام شهادت پیامبر اکرم (ص) و امام حسن مجتبی (ع) و امام رضا (ع) نیز مورد توجه ما بوده است. ما برای مناسبت‌های مختلف فکر می‌کنیم و فارغ از فکر کردن، جهت انتخاب هنرمندی که قرار است در هر مناسبت اثری را طراحی کند نیز مشورت‌های زیادی را با اساتید و هنرمندان مختلف انجام می‌دهیم. ما در مجموعه سازمان زیباسازی شهر تهران از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنیم و امیدوارم در وهله اول بتوانیم رضایت خداوند و در وهله بعد، نظر مردم عزیزمان را جلب کنیم.