مازاد حساب جاری پاکستان؛ نشانه‌ای از ثبات اقتصادی؟

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم، به‌دنبال این تحول، ذخایر ارزی پاکستان نیز به 20 میلیارد دلار افزایش یافته است. نخست‌وزیر شهباز شریف با استقبال از این دستاورد، دلیل اصلی مازاد حساب جاری را «افزایش قابل توجه حواله‌ها و صادرات» دانست. به گفته او، این پیشرفت «نشانه‌ای روشن از حرکت اقتصاد کشور به‌سوی ثبات» است.

در تحولی دیگر، آژانس رتبه‌بندی S&P Global رتبه اعتباری پاکستان را از CCC+ به B- ارتقا داد و چشم‌انداز اقتصادی کشور را «باثبات» ارزیابی کرد. این نهاد در بیانیه‌ای اعلام کرد: «چشم‌انداز باثبات، ناشی از انتظارات نسبت به تداوم بهبود اقتصادی و تلاش‌های دولت برای افزایش درآمدهاست. همچنین انتظار می‌رود منابع مالی رسمی به پاکستان کمک کند تا به تعهدات خارجی خود عمل کند و خطوط اعتباری تجاری را طی 12 ماه آینده تمدید نماید.»

تفاهم تجاری با افغانستان؛ نخستین گام برای توافق ترجیحی

در همین حال، پاکستان در تلاش برای بهبود روابط تجاری با افغانستان، توافقی یک‌ساله برای کاهش تعرفه‌ها بر هشت کالای کشاورزی را امضا کرده است. این توافق که از اول اوت اجرایی می‌شود، می‌تواند زمینه‌ساز انعقاد توافق تجارت ترجیحی (PTA) گسترده‌تری میان دو کشور باشد. همچنین امکان افزودن کالاهای بیشتر در آینده پیش‌بینی شده است.

تحولات اقتصادی مثبت پاکستان با حمایت دیپلماتیک جهانی نیز همراه بوده است. فرمانده ارتش، ژنرال عاصم منیر، اخیراً به چین سفر کرد و با مقام‌های نظامی و غیرنظامی ارشد درباره پروژه‌های مرتبط با کریدور اقتصادی چین - پاکستان (CPEC) و مقابله با چالش‌های ژئوپلیتیکی گفت‌وگو کرد.

هم‌زمان، وزیر امور خارجه و معاون نخست‌وزیر، اسحاق دار، در اولین دیدار دوجانبه خود با وزیر امور خارجه آمریکا، مارکو روبیو، در واشنگتن شرکت کرد. در این دیدار، علاوه بر همکاری‌های ضدتروریستی، درباره توسعه روابط تجاری و همکاری در حوزه مواد معدنی حیاتی نیز گفت‌وگو شد.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای کم‌سابقه، از «نقش سازنده پاکستان در میانجی‌گری با ایران و تعهد آن به حفظ ثبات منطقه‌ای» قدردانی کرد. روبیو در شبکه X (توییتر سابق) نیز تأکید کرد که در دیدار با دار، بر «گسترش تجارت دوجانبه» و «تقویت همکاری‌های اقتصادی» تأکید شده است.

دورنمای محتاطانه منتقدان: ثبات، اما نه توسعه پایدار

با وجود این دستاوردها، منتقدان می‌گویند ثبات اقتصادی به‌معنای رشد پایدار نیست. آن‌ها معتقدند این موفقیت‌ها بیشتر حاصل پایبندی پاکستان به شروط نهادهای بین‌المللی و پرداخت بدهی‌هاست. همچنان واردات کالا و خدمات از صادرات پیشی دارد.

اگرچه ذخایر ارزی به 20 میلیارد دلار رسیده، اما در هفته‌های اخیر، نرخ دلار در بازار بین‌بانکی و آزاد افزایش یافته است. روزنامه Dawn گزارش داده که فعالان بخش خصوصی در تأمین ارز با مشکل مواجه‌اند، چرا که بانک مرکزی برای جبران کسری بودجه، اقدام به خرید عمده ارز کرده است.

پس از آغاز عملیات نهادهای امنیتی علیه قاچاقچیان ارز، نرخ دلار کمی کاهش یافته، اما نگرانی‌ها درباره کمبود ارز همچنان پابرجاست.

ضرورت اصلاحات داخلی و چالش‌های باقی‌مانده

اخیراً جمعی از صاحبان کسب‌وکار با فرمانده ارتش دیدار کردند و خواستار اصلاحات مؤثر، به‌ویژه در حوزه مالیاتی شدند تا مسیر اقتصاد کشور به‌سوی رشد پایدار باز شود. با وجود کاهش رسمی تورم، بازارهای خرده‌فروشی و تولیدکنندگان بزرگ مواد غذایی هنوز این کاهش را به مصرف‌کننده منتقل نکرده‌اند.

کارشناسان تأکید می‌کنند که علی‌رغم بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی، اصلاحات داخلی همچنان کند و ناکافی است. مقابله با گروه‌های ذی‌نفوذ و پیاده‌سازی اصلاحات ساختاری، از چالش‌های اصلی دولت باقی مانده‌اند.

از لبه پرتگاه تا آستانه بازسازی اقتصادی

پاکستان در ماه‌های اخیر از خطر نکول مالی فاصله گرفته و توانسته اعتماد نهادهای بین‌المللی را بازیابد. اکنون چالش اصلی، تثبیت این ثبات با اصلاحات واقعی و بلندمدت است؛ مسیری دشوار اما ضروری برای بازسازی بنیادین اقتصاد.

thenews.com