مذاکرات حافظ اسد و هنری کیسینجر در «لبه پرتگاه»
تهران - ایرنا - کتاب «لبه پرتگاه» با استفاده از اسناد موجود در آرشیو ریاست جمهوری سوریه به بررسی مذاکرات حافظ اسد و هنری کیسینجر می‌پردازد.
به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، بثینه شعبان به عنوان مترجم ویژه حافظ اسد در کتاب لبه پرتگاه به‌طور عمیق به روابط میان وی با هنری کسینجر، وزیر امور خارجه وقت آمریکا و نقشی می‌پردازد که این روابط در تحقق صلح میان اعراب و رژیم صهیونیستی داشته است.
شعبان بعد از انتشار کتاب 10 سال با حافظ اسد در سال 2015، کار نگارش کتاب لبه پرتگاه را آغاز کرد. او مانند کتاب پیشین خود، باز هم به سراغ منابع و اسناد آرشیوی وزارت امور خارجه و کاخ ریاست جمهوری سوریه رفته و این‌بار به بررسی رویدادهای مهم دهه 70 میلادی در ارتباط با موضوع نبرد عربی اسرائیلی پرداخته‌است.
این کتاب با تکیه بر اسناد موجود در آرشیو ریاست جمهوری سوریه که تا کنون منتشر نشده است، رابطه میان اسد و کسینجر را به طور ریشه‌ای بررسی می‌کند. در این میان، محتوای نشست‌های دوجانبه میان شخصیت‌های مذکور و نیز نامه‌های رد و بدل شده میان آن‌ها، چه از طریق سفیر آمریکا در دمشق و چه از طریق پیام‌های دیپلماتیک مورد بررسی قرار می‌گیرد.
افزون بر این، از اسناد بسیار مهم دیگر نیز استفاده شده‌است که به طور ویژه می‌توان به محتوای نشست‌ها و جلسات رئیس جمهور اسد با رهبران لبنانی در جریان مراحل اولیه جنگ داخلی لبنان، اشاره کرد. این در حالی است که به اسناد وزارت خارجه آمریکا در رابطه با آن برهه زمانی نیز استناد شده‌است.
این اسناد، پیشتر در کتاب‌های مربوط به روابط خارجی آمریکا منتشر شده‌است و در آن‌ها مذاکرات میان اسد و کسینجر ثبت و ضبط شده‌است. بدین ترتیب می‌توان اسناد ایالات متحده آمریکا در این زمینه را با اسناد سوریه مقایسه کرد. در این زمینه همچنین به اسنادی از تلویزیون رسمی سوریه، خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) و وزارت دفاع دست پیدا کردیم.
قسمتی از متن کتاب
علی‌رغم اینکه اختلاف دیدگاه‌های دو طرف در طول مدت مذاکرات کاملا واضح و نمایان شده‌بود اما حافظ اسد به تعریف و تمجید از تلاش‌های کسینجر پرداخت و بر لزوم تداوم گفت‌وگوها حتی در صورت مخالفت سوریه با مشارکت در کنفرانس صلح ژنو تاکید کرد.
به همین منظور، رئیس جمهور سوریه پیشنهاد کرد «سوریه و ایالت متحده آمریکا باید کانال‌های ارتباطی مستقیمی میان یکدیگر ایجاد کنند. باید یک دفتر حافظ منافع آمریکا در سوریه و یک دفتر حافظ منافع سوریه در آمریکا تاسیس شود تا بدین ترتیب، ارتباطات دوجانبه از طریق دفاتر مذکور صورت پذیرد. لازم است کارمندها و دیپلمات‌های شایسته مورد اعتماد در دفاتر حافظ منافع دو کشور به کار گرفته شوند.»
این همان پیشنهادی بود که کسینجر پس از ساعت‌ها مذاکرات سخت و طاقت‌فرسا برای شنیدن آن لحظه شماری می‌کرد. به دنبال پیشنهاد مذکور، کسینجر تصمیم گرفت که پل‌های ارتباطی میان واشنگتن با دمشق را بازسازی کند. علی‌رغم اینکه حافظ اسد معتقد بود که باید بررسی‌های بیشتری در خصوص کنفرانس صلح ژنو انجام دهد اما این کنفرانس را به عنوان بخشی از یک فرآیند در جهت دستیابی به صلح فراگیر به رسمیت شمارد. او با این اقدام خود تلاش کرد تا فرصت جدیدی برای احیای روابط میان سوریه و ایالات متحده آمریکا فراهم کند.
کتاب لبه پرتگاه با ترجمه رامین حسین‌آبادیان، توسط انتشارات ایران، بهار 1401 در تیراژ 500 نسخه با کاغذ حمایتی منتشر شده‌است.