مستندساز باید هنر متقاعد کردن داشته باشد
تهران - ایرنا - کارگردان مستند «هزار زن» گفت: کسی که می‌خواهد مستند بسازد، باید هنر متقاعد کردن دیگران را داشته باشد، در غیر این صورت نباید وارد فضای مستندسازی شود.
کارگردان هزار زن در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: این مستند درباره زنان کشتی گیر ایرانی است که چهار سال تولیدش زمان برد و به تازگی ساختش به پایان رسیده و آماده نمایش است. امیدوارم موفق به اکران آن در سینمای هنر و تجربه شویم. در حال حاضر در تلاش برای آغاز اکران از جشنواره خارجی هستم.
مژگان اینانلو درباره دلیل نامگذاری این مستند توضیح داد: وقتی فدراسیون بین المللی کشتی از ایران خواست که کشتی زنان فعال شود، رسول خادم فراخوان داد و هزار نفر از زنان وارد این ورزش شدند.
سرگذشت یک لایحه
وی با اشاره به ساخت مستند دیگری با عنوان سرگذشت یک لایحه نیز گفت: این مستند که به موضوع لایحه منع خشونت علیه زنان می‌پردازد، در مرحله راف کات (تدوین اولیه) است. ساخت این مستند 11 سال طول کشیده است. اکران خصوصی این فیلم از پخش عمومی آن برایم مهم تر است. دوست دارم حوزه علمیه قم و قوه قضاییه این فیلم را تماشا کنند.
اینانلو که تا کنون بیش از 27 فیلم مستند ساخته است درباره آثاری که بیشتر به آنها علاقه دارد توضیح داد: فیلمی به نام زنان فرماندار ساختم که در تلویزیون خیلی دیده شد. چند سال پیش چهار زن در شهرهای سیستان و بلوچستان فرماندار شدند که من آنها را معرفی کردم و تلویزیون این مستند را چندین بار در روز زن و هفته وحدت پخش کرد.
وی افزود: مستند شکارچیان بهترین پیروانند نیز درباره تغییراتی است که فضای مجازی در سبک زندگی طلبه های حوزه علمیه قم ایجاد کرده است. همچنین فیلم ریشه در خویش را در محله گلشهر مشهد ساختم و به خاطر این فیلم به کابل دعوت شدم. این فیلم درباره مهاجران افغانستانی ساکن مشهد است که کارگری می‌کنند و در کنارش اهل فرهنگ و هنر هستند.
پایان قرن به کمک آرشیو خبرگزاری جمهوری اسلامی
این مستندساز که سردبیری برنامه‌ای تلویزیونی با عنوان پایان قرن را به عهده دارد افزود: پایان قرن یک مجله جنگ مانند است که آیتم‌های (بخش‌ها) مختلف مثل تاریخ سینما، تحولات اجتماعی، آدم های قرن، حوادث، بلایا، روزهای خوب، روزهای بد و... دارد. یک بخشی از این برنامه به آرشیو مطبوعات و خبرگزاری‌ها می‌پردازد که برای آن حتما باید از خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) کمک بگیریم. طرح «پایان قرن» در شبکه چهار تصویب شده و هنوز به مرحله پیش تولید نرسیده است.
مستند، گنجی است که تا ابد درآمدزایی دارد
اینالو در پاسخ به سوالی درباره رونق اقتصادی مستندسازی و گردش مالی این حوزه اظهار داشت: به تعداد آدم های روی زمین انواع مستند داریم. برخلاف آنچه تصور می‌شود که مستندها ارزش مادی ندارند، اتفاقا برخی از آنها بسیار پولساز هستند. سال گذشته مستندسازی حدود 17 میلیاردتومان از یکی از جشنواره های خارجی جایزه گرفت. وقتی مستندی را می سازی گنجی ساخته ای که تا ابد درآمدزایی دارد. به عنوان نمونه مستندهای قدیمی ایرانی برای همه ما جذاب است. هر چه زمان بگذرد مستند بیشتر ارزش پیدا می‌کند. در برخی سامانه‌ها تا وقتی مستندساز و نوه و نتیجه هایش زنده هستند، هر بار که مستند دیده شود، مبلغی به حساب سازنده واریز می‌شود.
برخلاف آنچه تصور می‌شود که مستندها ارزش مادی ندارند، اتفاقا برخی مستندها خیلی پولساز هستند
وی با بیان این که مستندهای سفارشی هم پولساز هستند توضیح داد: من معمولا مستندهای سفارشی را قبول می‌کنم و با پولش چهار سال وقت می‌گذارم و یک کار دلی می‌سازم. در کارنامه من طیفی از کارهای متنوع از مستندهای پرتره تا سفارشی و توقیف‌شده و... وجود دارد. برخی مستندها سود مالی نداشتند؛ ولی برای من اعتبار آوردند. وقتی کسی از من نمونه کار می‌خواهد، یکی از مستندهای معتبرم را نشان می‌دهم.
کارگردان مستندهای تو چراغ خود برافروز و مثل یک زن با تاکید بر این که مستند شهرت و فرش قرمز ندارد گفت: مستندساز باید صبور باشد تا به نتیجه برسد. مستند مثل گندم نیست که الان بکاری و شش ماه دیگر درو کنی. مستند مثل درخت پسته است که چهار سال بعد نتیجه می‌دهد.
مستندساز باید هنر متقاعد کردن را داشته باشد
این سینماگر در پاسخ به این سوال که مهم‌ترین شرط برای مستندسازشدن چیست اظهار داشت: کسی که می‌خواهد مستند بسازد، باید هنر متقاعد کردن دیگران را داشته باشد. در غیر این صورت نباید وارد فضای مستندسازی بشود. من در کارگاه‌هایم می‌گویم که مستندساز باید اولین هنرش، هنر متقاعدکردن دیگران باشد.
کسی که می‌خواهد مستند بسازد، باید هنر متقاعد کردن دیگران را داشته باشد
وی افزود: ذهن مستندساز هیچ مرزی برای خلاقیت ندارد. من در جلسه‌ای از هنرجویانم خواستم که سوژه‌هایشان را روی کاغذ بنویسند. با این فرض که هیچ محدودیت مالی وجود ندارد. حدود 90 درصد می‌خواستند درباره زندگی یک شخصیت معروف فیلم بسازند. من گفتم این جاست که اشکال پیش می‌آید. مستندساز نباید از هیچ سوژه‌ای بترسد. من همیشه با دوستانم با هیجان درباره سوژه‌ها حرف می‌زنم. ولی نمی‌دانم چه کسی پولش را می‌دهد. حتی نمی‌دانم که خود سوژه راضی می‌شود یا نه. در قدم اول ذهن مستندساز باید آماده شود که خلاقیت و شجاعت داشته باشد.
مصرف گرایی هولناک و بیمارگونه جامعه؛ سوژه مستندهای بعدی
کارگردان مستندهای تو چراغ خود برافروز و مثل یک زن درباره سوژه مستندهای آینده اش توضیح داد: درباره مصرف گرایی هولناک و بیمارگونه جامعه دوست دارم مستند بسازم. در جامعه ما آدم ها بدون توجه به شرایط اجتماعی خودشان می‌خواهند شبیه بالاترین سطوح جامعه شوند و این مسابقه ته ندارد. بیماری تغییر ظاهر هم سوژه جالبی است. در کلینیک زیبایی خانم‌های طبقه متوسط پنجاه ساله را می‌بینم که می‌خواهند با پول وام پیکرتراشی کنند. همین خانم خیلی از شهرهای ایران را نرفته و ندیده و مهارتی هم ندارد؛ ولی اولویتش تغییر ظاهر است.
*س_برچسب‌ها_س*