مشارکت اقتصادی در 13 استان ایران کاهشی شد

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، مرکز آمار ایران در آخرین گزارش طرح آمارگیری نیروی کار در پاییز 1402 به نرخ مشارکت اقتصادی در استان‌های کشور پرداخته است. این نرخ که نسبت جمعیت فعال در بازار کار چه شاغل و چه بیکار را به کل جمعیت در سن کار نشان می‌دهد در پاییز امسال برابر با 41.5 درصد بوده است، یعنی در این فصل 41.5 درصد از افراد در سن کار در سطح کشور شاغل یا به دنبال شغل بوده‌اند. تعداد این افراد نیز برابر با 26 میلیون و 819 هزار نفر بوده است.

اما وضعیت اشتغال در استان‌های مختلف متفاوت است و بنابراین نرخ مشارکت اقتصادی در آن‌ها نیز متفاوت است. داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد استان زنجان با 49.8 درصد بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی و استان کهگیلویه و بویر احمد با 31.1 درصد کمترین نرخ را داشته‌اند. همچنین در فاصله پاییز سال قبل تا پاییز امسال نرخ مشارکت در 13 استان کشور کاهش یافته است.

دستاورد بزرگ «اختصاص جایزه نوبل اقتصادی 2023به کلودیا گلدن» از حاشیه به متن راندن «موضوع شکاف جنسیتی در بازار کار» بود. موضوع مهمی که به رغم اهمیت فراوان، در طول سالهای گذشته نادیده گرفته شده و حتی آن را به هیاهوی نظریات فمنیستی نسبت دادند. همین «انگ‌زنی» کافی بود تا موضوع تبعیض جنسیتی در بازار کار، از اولویت خارج شود.

در این گزارش وضعیت نرخ مشارکت اقتصادی در استان‌ها در یک سال گذشته مورد بررسی قرار گرفته است.

بیشترین مشارکت در زنجان و کمترین مشارکت در کهگیلویه و بویر احمد

بازار کار از دو گروه تشکیل می‌شود، شاغل و بیکار. به مجموع این دو گروه جمعیت فعال در بازار کار گفته می‌شود. سهم این جمعیت از مجموع افرادی که در سن کار یعنی 15 سال به بالا هستند میزان مشارکت اقتصادی را نشان می‌دهد که رابطه تنگانگی با میزان توسعه‌یافتگی اقتصادی دارد. عوامل مختلفی بر نرخ مشارکت اقتصادی در بازار کار اثرگذارند؛ از جمله شرایط اقتصادی، تحصیلات، ویژگی‌های جمعیتی مانند سن و جنسیت، قراردادهای کاری و قوانین دولتی.

در سال 1401 نرخ مشارکت زنان افزایش یافته و به 13.6 درصد رسیده درحالیکه نرخ مشارکت مردان نسبت به سال 1400 کاهشی نیم درصدی را تجربه کرده و به 68.2 درصد رسیده است.

بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی در کشور در پاییز 1402 مربوط به استان زنجان بوده است. 49.8 درصد از جمعیت در سن کار این استان در بازار کار فعال بوده‌اند. اردبیل، خراسان شمالی و مازندران نیز نرخ مشارکت بالایی در اقتصاد داشته‌اند.

از سوی دیگر استان‌های کهیگیلویه و بویر احمد، ایلام و سیستان و بلوچستان نرخ مشارکت اقتصادی پایینی داشته‌اند. به طوری که پایین‌ترین سطح این نرخ در کشور برای استان کهیگیلویه و بویر احمد بوده که تنها 31.1 درصد از جمعیت در سن کار آن شاغل یا به دنبال شغل بوده‌اند و سایرین فعالیتی در بازار کار نداشته‌اند.

در این میان وضعیت تغییر نرخ مشارکت اقتصادی در یک سال خیر حاکی از این است که بیشترین رشد این نرخ مربوط به استان هرمزگان بوده است. با این حال میزان مشارکت اقتصادی در 13 استان بدتر شده است.

کاهش نرخ مشارکت اقتصادی در 13 استان در یک سال

بررسی‌ها نشان می‌دهد در یک سال اخیر نرخ مشارکت در کل کشور با افزایش 0.5 واحد درصدی از 41 درصد در پاییز 1401 به 41.5 درصد در پاییز 1402 رسیده است. یعنی در این مدت 612 هزار نفر در سطح کشور وارد بازار کار شده‌اند به طوری که یا موفق به یافتن شغل شده یا به دنبال شغل مناسب بوده‌اند.

افزایش کلی نرخ مشارکت اقتصادی در سطح کشور در 18 استان نیز قابل مشاهده بوده است. در این میان بیشترین افزایش نرخ مشارکت در استان هرمزگان رخ داده که نرخ مشارکت آن با افزایش 4 واحد درصدی از 38.9 درصد به 42.9 درصد رسیده است. خراسان شمالی نیز با رشد 3.9 واحد درصدی نرخ مشارکت بهبود قابل توجهی در این زمینه داشته است.

با این حال در این یک سال در 13 استان وضعیت بدتر شده و از افراد فعال در بازار کار کم شده است. بیشترین کاهش نرخ مشارکت اقتصادی برابر با 1.7 واحد درصد مربوط به استان قزوین است. این نرخ در این استان در پاییز سال قبل برابر با 44.5 درصد بوده که در فصل مشابه امسال به 42.8 درصد رسیده است. کهگیلویه و بویر احمد و همدان نیز دو استان دیگری بوده‌اند که مشارکت اقتصادی در آن‌ها کاهش قابل ملاحظه‌ای نسبت به سایر استان‌ها داشته است.