معاملات ارزی گرم شد

نخستین عامل اثرگذار بر معاملات روز گذشته، تحولات سیاسی و هسته‌ای بود که همزمان در چند محور جریان یافت. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نشست فصلی شورای حکام اعلام کرد که «بازرسان آژانس به ایران بازگشته‌اند» اما برای بازگشت کامل روند راستی‌آزمایی، «تعامل بیشتری لازم است». او همچنین از تداوم تماس‌های منظم با تهران خبر داد و درخواست کرد که ایران دسترسی بازرسان به تاسیسات آسیب‌دیده و موجودی‌های اورانیومی را تسهیل کند.

همین اظهارات که در عین اشاره به بازگشت بازرسان همچنان بر «عدم تکمیل فرآیند بازرسی» تاکید دارد، فضای بازار را در وضعیتی مبهم قرار داد؛ وضعیتی که معمولا معامله‌گران را به سمت افزایش خرید و پوشش ریسک سوق می‌دهد. از سوی دیگر، واکنش محتاطانه گروسی به موضوع حمله به زیرساخت‌های هسته‌ای ایران در ماه‌های گذشته و محدود کردن آن به «ابراز تاسف»، نیز به نوعی نشان‌دهنده حساسیت سیاسی منطقه و احتمال تنش‌های بیشتر تفسیر شد.

در سوی دیگر ماجرا، هم‌زمان با تغییر لحن آژانس، برخی تحلیلگران از افزایش زمزمه‌ها درباره امکان ازسرگیری مذاکرات ایران و آمریکا سخن می‌گویند. هرچند سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تاکید کرده است که «در حال حاضر هیچ مسیر مذاکره‌ای با آمریکا فعال نیست»، اما شدت گرفتن پیام‌های غیرمستقیم و فشارهای دیپلماتیک اروپا - از جمله ارائه پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای علیه ایران توسط سه کشور اروپایی - دوباره پرونده مذاکرات را به متغیر تاثیرگذار بر انتظارات بازار تبدیل کرده است.

تحرکات ارزی و داده‌های تازه از مرکز مبادله

در کنار اخبار سیاسی، گزارش‌های اقتصادی تازه نیز فضای بازار را دستخوش تغییر کرد. انتشار آمار معاملات بازار ارز تجاری نشان می‌دهد از ابتدای سال تاکنون 18.69میلیارد دلار معامله در این بازار انجام شده که سهم اصلی آن به دلار، درهم و یوآن اختصاص داشته است. ثبت معاملات بیش از 74‌میلیون دلاری در یک روز، نشان از تداوم تقاضای تجاری و حفظ فشار بر منابع ارزی دارد. در بخش سیاست ارزی، بانک مرکزی نیز گزارشی منتشر کرد که نشان می‌دهد طی هشت ماه گذشته بیش از 37.4میلیارد دلار ارز برای واردات کالا و خدمات تامین شده است. بخش تجارت و بازرگانی با 26.7میلیارد دلار بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و پس از آن واردات کالاهای اساسی و دارو در رتبه بعد قرار دارد.

انتشار این گزارش، در ظاهر باید به تعدیل انتظارات کمک می‌کرد، اما معامله‌گران به این نکته اشاره می‌کنند که افزایش تامین ارز لزوما به معنای افزایش عرضه در بازار آزاد نیست و بخش قابل‌توجهی از منابع در کانال‌های تجاری مصرف می‌شود. این تفسیر در نهایت به تقویت تقاضای سفته‌بازانه در معاملات اسکناس منجر شد. در بازار طلا نیز اطلاعات جدیدی منتشر شد که توجه فعالان را به خود جلب کرد. مرکز مبادله ایران اعلام کرد که ششمین مرحله پیش‌فروش سکه با تخصیص 34 هزار و 43 قطعه به پایان رسیده است. قیمت قطعی میانگین برای سکه امامی در این مرحله 108‌میلیون و 501 هزار تومان ثبت شد. هرچند این سیاست در ماه‌های اخیر با هدف کنترل تقاضا در بازار آزاد اجرا شده، اما تجربه نشان داده است که پیش‌فروش، در کوتاه‌مدت می‌تواند به افزایش انتظارات قیمت در بازار نقدی منجر شود؛ به‌ویژه زمانی که قیمت تحویل فوری در بازار آزاد نزدیک به 8 تا 10‌میلیون تومان بالاتر از قیمت پیش‌فروش قرار می‌گیرد.

عوامل جهانی و داخلی؛ چرا طلا همچنان جذاب است؟

رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز در گفت‌وگویی به سه عامل مهم نوسان قیمت طلا اشاره کرده است: تغییرات قیمت جهانی طلا، نوسانات نرخ ارز، و ضعف نظارت بر پلتفرم‌های آنلاین. او تاکید کرده که بازار طلا در فاز «التهاب جدی» نیست اما کاهش 15 تا 30 درصدی تولید مصنوعات در سال جاری، نشان می‌دهد که افزایش قیمت، تقاضای مصرفی را به‌طور کم‌سابقه‌ای کاهش داده است. با این حال، تقاضای سرمایه‌ای همچنان فعال است و همین عامل کف حمایتی قیمت‌ها را بالا نگه داشته است.

ترکیب پیچیده‌ای از سیگنال‌های دیپلماتیک، آمارهای اقتصادی و انتظارات سفته‌بازانه، روز گذشته بازار ارز و طلا را وارد فاز افزایشی کرد. تا زمانی که ابهام در مسیر مذاکرات باقی بماند و از سوی دیگر معاملات تجاری و نیازهای ارزی در سطح بالا ادامه یابد، احتمال تداوم نوسانات صعودی وجود دارد. معامله‌گران اکنون بیش از هر زمان دیگری چشم‌انتظار تحولات آژانس، واکنش‌های آمریکا و اروپا و همچنین سیاست‌های کوتاه‌مدت بانک مرکزی هستند؛ متغیرهایی که هر کدام می‌توانند جهت‌گیری بازار را در هفته‌های آینده تعیین کنند.