منطقه کارائیب در حالت آماده باش؛ آمریکا برای جنگی دیگر آماده می شود؟
اقتصادنیوز: مادورو با توسل به نتایج همه پرسی اخیر تلاش دارد تا منطقه اسکیبو متعلق به گویان را از آن خود کند، گزاره ای که زمینه ساز وقوع جنگی فراگیر در آمریکای لاتین خواهد شد و ایالات متحده را درگیر جبهه ای تازه خواهد کرد.
گویان، کشور نفت خیز آمریکای جنوبی درگیر چالشی است جدی. ونزوئلا برای تسلط بر این بازیگر خیز برداشته است؛ همان سناریویی که روسیه در ارتباط با اوکراین از آن پیروی کرد. حالا مادورو، به سان پوتین با توسل به نتایج همه پرسی هفته گذشته برای گویان خط و نشان می کشد. ماجرا این است که ونزوئلا می گوید باید منطقه وسیعی از گویان در مجاورت این کشور؛ منطقه ای موسوم به اسکیبو که تقریباً دو سوم قلمرو گویان را تشکیل می‌دهد، الحاق کرد. این منطقه غنی از منابع نفت، طلا، آب شیرین و الوار است - و جمعیت نسبتاً کوچکی در حدود صد هزار نفر دارد.
گویان؛ کویت آمریکای لاتین
ونزوئلا بیش از یک قرن است که مدعی این قلمرو است، اگرچه ادعاهای این کشور توسط داوران بین‌المللی در سال 1899 رد شد. گویانایی‌ها، همه‌پرسی را تهدید وجودی می‌دانند. نتیجه رسمی همه پرسی در ونزوئلای، نتیجه ای قطعی بود - مادورو ادعای "موفقیت کامل" داشت، 95% از رای دهندگان پیشنهادهای او را تایید کردند - اما گزارش های رسانه های مستقل نشان داد که مراکز رای گیری عمدتا خالی بودند. به نوشته بلومبرگ، طنز غم انگیز این است که گویان، از لحاظ تاریخی کشوری بسیار فقیر، اما در حال رونق است. طبق گزارش بانک جهانی، این کشور در سال 2023 رشد اقتصادی 37 درصدی داشته است (و پیش بینی می شود در سال آینده حتی بهتر از این هم شود) زیرا منابع عظیم نفت و گاز این بازیگر - بزرگتر از ونزوئلا با بیش از 11 میلیارد بشکه ذخایر عمدتاً فراساحلی است.
تکرار سناریوی اوکراین
با توجه به جمعیت زیر 1 میلیون نفری گویان، این سرزمین می تواند به کویت در دریای کارائیب تبدیل شود. جای تعجب نیست که همسایه بزرگ، با رویکردی تهاجمی و اقتصاد سوسیالیستی به دنبال بازتعریف نقشه ها، گرفتن اسکیبو باشد؛ این همان الگویی است که پوتین در اوکراین از آن پیروی کرد. سوال این است، رویکرد ایالات متحده در ارتباط با چنین گزاره ای چه خواهد بود؟ رئیس جمهور گویان پیشتر نگران سه چیز است: قاچاق مواد مخدر، فرار مغزها،(در حالی که جوانان با استعداد گویان کشور را برای مشاغل با درآمد بهتر به مقصد کشورهای مرفه ترک کردند) و بالاتر از همه جاه طلبی های سرزمینی ونزوئلا. در حالی که آمریکا با گویان معاهده دفاعی رسمی ندارد، اتخاذ رویکردی رسمی در ارتباط با این بازیگر دشوار خواهد بود. با این حال گویان، به سان ونزوئلا درگیر چالش های داخلی چون مرگ چاوز و ظهور یک مخالف منتقد مادور در داخل نیست.
امروز مادورو با تثبیت قدرتش و برگزاری انتخابات ملی در سال 2024، به نظر می رسد از موضوع "اسکیبو ونزوئلا" به عنوان یک فریاد برای یک صدا کردن مخالفان استفاده می کند. او کارمندان شرکت ملی نفت ناتوان ونزوئلا را به داخل آب ها و زمین های گویان می فرستد تا بررسی ها را انجام داده و برای عملیات استخراج آماده شوند. مادورو نقشه‌های «ونزوئلای بزرگ» را که بیشتر گویان را شامل می‌شود، تبلیغ می‌کند. اینکه آیا مادورو به اندازه کافی جدی است که با حمله نظامی تمام عیار ماجرا را به نفع خود پایان دهد، مشخص نیست. اما این علائم بسیار نگران کننده هستند. اگر صحبت از حمله باشد، نیروهای مسلح ونزوئلا بسیار بزرگتر از گویان هستند، به لحاظ سلاح مجهزتر هستند و توسط روسیه و کوبا آموزش دیده اند. به احتمال زیاد مشاوران کوبایی در این حمله کمک خواهند کرد.
کارائیب در حالت آماده باش
گویان دارای نیروهای نظامی کوچک - فقط حدود چهار هزار سرباز از جمله سربازان ذخیره - بودجه دفاعی اندک است و هیچ مشاور جنگی روی زمین ندارد. بنابراین مردم گویان برای حمایت به دو کشور بزرگ قاره آمریکا - ایالات متحده و برزیل - روی می آورند. عرفان علی، رئیس جمهور گویان می گوید که دولت او با واشنگتن و برازیلیا گفتگو کرده و تضمین هایی دریافت می کند. او گفت که با رئیس جمهور برزیل، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا رایزنی داشته، که داسیلوا به او گفت: «برزیل قویا در کنار گویان ایستاده است» و نیروها و خودروهای زرهی را در منطقه مرزی گویان - ونزوئلا کشورش مستقر کرده است.
همه این فعل و انفعال ها بازتاب حمله دو سال پیش پوتین به اوکراین است: یک همسایه بزرگتر که ادعای ارضی بدون دلایل قانونی بین‌المللی مشروع دارد، برای الحاق آماده می‌شود، نقشه‌های جدید می‌سازد و برای به دست آوردن منابع طبیعی عظیم خیز برمی دارد. رابرت کاگان، دانشمند علوم سیاسی، در کتاب درخشان خود در سال 2018 درباره ژئوپلیتیک، «جنگل دوباره رشد می‌کند» این موضوع را مطرح کرد که هر چه هنجارهای بین‌المللی بیشتر فرسوده شوند، هرج و مرج سریع‌تر در منطقه و حتی در سطح جهانی به وجود می آید.
البته ایالات متحده بزرگترین و قدرتمندترین کشور قاره آمریکاست. برزیل ارتش قدرتمندی دارد. بریتانیا به عنوان قدرت استعماری سابق، حمایت خود را از مستعمره سابق خود که در سال 1966 به طور مسالمت آمیز به استقلال دست یافت، ابراز می کند. ایالات متحده پروازهای نظامی خود را بر فراز حریم هوایی گویان به عنوان بخشی از همکاری عملیاتی مداوم با فرماندهی جنوبی ایالات متحده در میامی آغاز می کند. ناظران می گویند درست مانند اوکراین، واشنگتن مجبور است از سرمایه دیپلماتیک استفاده کرده تا منطقه را در برابر حمله ای مشابه حراست کند.
در این میان مادورو به وضوح در حال بررسی گزینه های خود است و نیروهای نظامی ونزوئلا به سمت مرز گویان در حرکت هستند. ناظران می گویند، شاید توسل به اهرمی قدرتمند باعث توقف مادورو شود: دوستان گویان، به ویژه ایالات متحده و برزیل، شاید بتوانند با توسل به ترکیبی از ابزارهای دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی قاره آمریکا را از حمله فراگیری دیگر در امان نگاه دارند.
همچنین بخوانید
