نبرد تازه آمریکا و چین بر سر پول جهانی

گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد - محمد امین مکرمی؛ در حالی که رقابت اقتصادی میان ایالات متحده و چین از عرصه فناوری و تجارت به حوزه پولی کشیده شده، واشنگتن در حال بررسی سیاستی تازه است؛ تشویق کشورهای دیگر به پذیرش دلار به‌عنوان واحد پول اصلی خود.

به گزارش فایننشال تایمز، مقامات آمریکایی در دولت دونالد ترامپ طی ماه‌های اخیر نشست‌هایی با استیو هنک، استاد دانشگاه جانز هاپکینز و از متخصصان برجسته ترویج نظام پولی مبتنی بر دلار برگزار کرده‌اند تا درباره چگونگی پیشبرد این سیاست مشورت کنند.

هدف از این ابتکار، مقابله با تلاش‌های چین برای کاهش نقش دلار در مبادلات بین‌المللی است. پکن در سال‌های اخیر کوشیده است با توسعه یوآن در تجارت خارجی و ایجاد نظام‌های پرداخت مستقل از شبکه مالی غرب، نفوذ خود را در بازارهای نوظهور گسترش دهد.

در مقابل، واشنگتن با نگرانی از این روند، به دنبال تقویت دوباره جایگاه دلار در نظام مالی جهانی است.

بر اساس گزارش فایننشال تایمز، نشست‌های کاخ سفید و وزارت خزانه‌داری آمریکا در حالی برگزار می‌شود که آرژانتین در بحبوحه بحران ارزی به‌سر می‌برد؛ بحرانی که دوباره بی‌ثباتی پول ملی در اقتصادهای در حال توسعه را برجسته کرده‌است.

مقامات آمریکایی نگران‌اند که کشورهایی چون پاکستان، ترکیه، مصر و غنا به سمت استفاده از یوآن در مبادلات خود بروند. به همین دلیل، دلاریزه‌سازی می‌تواند به ابزاری برای حفظ نفوذ مالی واشنگتن بدل شود.

هنک گفته است در نشست‌هایی که در تابستان با حضور مقاماتی از شورای اقتصادی ملی، شورای امنیت ملی و وزارت خزانه‌داری برگزار شد، تمایل آشکاری برای تقویت نقش بین‌المللی دلار وجود داشته است.

او تاکید کرده که این علاقه در راستای سیاست‌های دولت ترامپ برای گسترش استفاده از دارایی‌های دیجیتال مبتنی بر دلار نیز قرار دارد.

اگرچه کاخ سفید اعلام کرده هنوز تصمیم رسمی درباره ترویج نظام پولی مبتنی بر دلار اتخاذ نشده، کارشناسان آرژانتین را از مهم‌ترین گزینه‌ها برای اجرای چنین سیاستی می‌دانند. این کشور در دهه 1990 نظام ارزی مبتنی بر دلار را اجرا کرد اما پس از بحران بدهی 2001 فروپاشید.

با بازگشت تورم بالا و بی‌اعتمادی عمومی به پزو، ایده استفاده مجدد از دلار دوباره در محافل اقتصادی مطرح شده است. در حالی که صندوق بین‌المللی پول هشدار داده دلاریزه‌سازی استقلال پولی را از بین می‌برد، برخی تحلیلگران مانند جی نیومن معتقدند تنها این راه می‌تواند چرخه فرار سرمایه و بحران‌های مکرر را متوقف کند.

حرکت اخیر واشنگتن نشان می‌دهد آمریکا قصد دارد از ابزارهای مالی برای حفظ برتری ژئو‌اقتصادی خود در برابر چین بهره گیرد. در شرایطی که پکن با توسعه یوآن دیجیتال و پیمان‌های پولی دوجانبه می‌کوشد نقش دلار را تضعیف کند، واشنگتن بر آن است که از طریق گسترش استفاده جهانی از دلار - چه در شکل فیزیکی و چه دیجیتال - برتری خود را تثبیت کند. به این ترتیب، رقابت میان دو قدرت بزرگ اقتصادی وارد مرحله‌ای تازه شده است؛ رقابتی که اکنون در میدان واحد پول جهانی جریان دارد.