نقشه «فرونشست» در شهرهای «شمال»
دنیای‌اقتصاد: زمین‌شناس ایرانی با انتشار نقشه ریسک «فرونشست زمین در استان شمالی»، جغرافیای خطر ناشی از این پدیده «انسان‌ساز» را تصویر کرد.
به گزارش خبرنگار گروه آنلاین روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، علی بیت‌الهی، زمین‌شناس ایرانی و صاحب‌نظر مخاطرات زمین، ضمن هشدار نسبت به «تبعات برداشت نامتعارف آب از چاه‌ها و سفره‌های زیرزمینی در استان مازندران» طی سال‌های اخیر، از فرونشست زمین به میزان قابل توجه در شرق این استان خبر داد.
وی در آسیب‌شناسی جدید از وضعیت خطرناک فرونشست زمین، در کانال تلگرامی‌اش نوشته: «فرهاد خلردی، مدیر وقت مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای مازندران در 25 مرداد 1403 اعلام کرده که در پایان تیرماه سال 1403 سطح آب‌های زیرزمینی مازندران نسبت به پایان تیر 30 سال پیش، 94 سانتیمتر پایین‌تر رفته است. از نظر حجم آبخوان نیز کاهش 166 میلیون متر مکعبی نسبت به دوره درازمدت رخ داده است.»
به گفته این زمین‌شناس، پیش‌تر و در سال 98، سیدمهدی میرعمادی، مدیر وقت اداره حفاظت از منابع آب شرکت آب منطقه‌ای مازندران نیز از کاهش تا مرز 1.57 متری سطح آب‌های زیر زمینی طی 15 تا 20 سال اخیر در شرق استان و ممنوعه اعلام شدن دشت بهشهر _بندرگز خبر داده بود.
این سخنان در شرایطی است که برداشت یک میلیارد و 140 میلیون متر مکعبی آب از چاه‌های استان مازندران در سال 1402 برای آبیاری و برداشت آب از 720 حلقه چاه برای تامین آب شرب مردم استان (85 درصد آب مورد نیاز ساکنان استان از طریق منابع آب زیرزمینی تامین می شود)، مصرف 90 درصد آب در حوزه کشاورزی و 8 درصد برای تامین آب شرب و وجود 148 هزار حلقه چاه (چاه های مجوزدار و فاقد مجوز) از دیگر موارد اعلامی مسوولان آب استان مازندران است.
بر این اساس با توجه به افت سطح آب زیرزمینی بویژه در محدوده های شرقی استان مازندران (بنا به تاکید مسوولان آب استان) و آمارهای اعلامی و با توجه به نوع نهشته های آبرفتی در نوار بین کوهستان (جنوب)- ساحل (شمال) مازندران، وقوع و توسعه پدیده «فرونشست زمین»، به‌عنوان فرجام این پروسه در محدوده های شرقی استان، قابل انتظار است.
بر اساس آخرین پردازش های انجام شده توسط «سازمان نقشه برداری کشور» در استان مازندران، مناطقی به وسعت تقریبی 4100 کیلومتر مربع در شرق استان مازندران و در نواحی شهری و اطراف «گلوگاه، بهشهر، نکا، سورک، ساری، جویبار، بابلسر، کیاکلا، قائم شهر، بابل، فریدونکنار، محمودآباد و آمل» دچار فرونشست زمین است.
در تصویر، نقشه فرونشست زمین در استان مازندران براساس داده‌های سازمان نقشه‌برداری کشور در سال 1402، آمده است.