نقش صدا و تصویر در شناسایی افراد

نظر شما از کسی که تازه با او ملاقات کرده‌اید، تا حدودی تحت تاثیر ظاهر و صدای وی است. اما اگر به شما گفته شود که صدا یا ظاهر فرد اهمیتی ندارد، آیا می‌توانید نقش این دو را نادیده بگیرید؟ نتایج یک تحقیق جدید نشان می‌دهد به‌احتمال‌زیاد در بیشتر مواقع پاسخ خیر است.

به گزارش ایسنا به نقل از ساینس دیلی، به‌عنوان‌مثال، به برخی از افراد شرکت‌کننده در مطالعه عکسی از صورت نشان داده شد و همزمان صدای مختصری از افراد پخش شد و به آنها گفته شد که عکس و صدا متعلق به افراد مختلف است. در بعضی موارد از شرکت‌کنندگان سوال می‌شد که فکر می‌کنند شخص نشان داده‌شده در عکس، دارای چه میزان لهجه است؟

باوجوداینکه به شرکت‌کنندگان گفته‌شده بود صدا و تصویر متعلق به دو فرد مختلف است، شرکت‌کنندگان تصور می‌کردند اگر صدایی که برای آنان پخش شد لهجه قوی‌تری داشت پس فردی که عکسش به آنان نشان داده‌شده نیز لهجه بیشتری دارد.

محقق این مطالعه کاترین کمپبل کیبلر، استادیار زبانشناسی در ایالت اوهایو، اظهار کرد: باوجوداینکه ما به آنها گفتیم که صدا را نادیده بگیرند، آن‌ها نتوانستند این کار را کاملا انجام دهند. برخی از اطلاعات صوتی به ارزیابی چهره منجر می‌شود.

همین مسأله هنگامی‌که از شرکت‌کنندگان خواسته شد ارزیابی کنند که فردی با صدای خاص چه میزان خوش‌قیافه است، صدق می‌کرد. آنان تحت تاثیر عکسی بودند که به آنان نشان داده‌شده بود، اگرچه بازهم به آنان گفته‌شده بود صدای پخش‌شده و تصویر مربوط به دو فرد متفاوت است.

اگرچه شرکت‌کنندگان معمولا نمی‌توانند اطلاعات نامرتبط را نادیده بگیرند، یک استثناء جالب وجود داشت و آن این بود که در آن شرکت‌کنندگان هنگام ارزیابی صداهای لهجه‌دار نگران بودند که مبادا تحت تاثیر کلیشه‌های نژادی باشند.

این مطالعه شامل 1034 نفر بود که از یک نمایشگاه به میزبانی وزارت زبانشناسی ایالت اوهایو در مرکز علم و صنعت، واقع در موزه علمی کلمبوس، بازدید کردند.

به شرکت‌کنندگان عکس‌های 15مرد در یک صفحه تلویزیون نشان داده شد. همزمان که یک عکس نشان داده می‌شد به مدت پنج ثانیه یک کلمه ضبط‌شده توسط یکی از این 15مرد سه بار پخش می‌شد. با توجه به اینکه در چه گروهی حضورداشته باشند، شرکت‌کنندگان باید ارزیابی می‌کردند که فرد چه میزان خوش‌قیافه است یا صدایش چه میزان لهجه دارد.

در مطالعه قبلی با شرکت‌کنندگانی متفاوت، زمانی که صدای برخی از همین افراد برایشان پخش شد، ارزیابی کردند که نسبتا لهجه ای ندارند. صداهای دیگر مربوط به افرادی بود که انگلیسی را در سنین بالاتر یاد گرفته بودند و به‌عنوان افراد لهجه‌دار ارزیابی شدند.

وقتی شرکت‌کنندگان چهره و صدای ترکیبی را ارزیابی کردند و به آنها گفته نمی‌شد که هیچ‌چیزی را نادیده نگیرند، آنها خوش‌چهره بودن را بر اساس صورت ارزیابی می‌کردند و همان‌طور که انتظار می‌رفت لهجه‌دار بودن را از صدا ارزیابی کردند.

اما به برخی گفته شد که با نادیده گرفتن صدا، صورت را ارزیابی کنند یا ضمن نادیده گرفتن صورت، صدا را ارزیابی کنند، زیرا آن‌ها نمایانگر دو فرد متفاوت بودند.

بااین‌حال در آن موارد، برخی افراد چهره را ازنظر میزان خوش‌چهره بودن ارزیابی کردند و برخی از روی چهره میزان لهجه فرد را قضاوت کردند. در ارزیابی صدا نیز همین موضوع صدق می‌کرد. درهر دو مورد، آن‌ها باید از نقش عامل دیگر، صدا یا صورت چشم‌پوشی می‌کردند.

کیبلر بیان کرد: ما دریافتیم که افراد با توجه به آنچه ما گفتیم، می‌توانند کنترل کنند که چه اطلاعاتی را در ارزیابی صدا و یا چهره به کار ببرند. اما در بیشتر موارد، آنها قادر به حذف کامل اطلاعات نامرتبط نبودند.

یک استثناء وجود دارد؛ مردم می‌توانند چهره را زمان ارزیابی میزان لهجه‌دار بودن صدا، کاملا نادیده بگیرند. کمپبل کیبلر معتقد است که به نظر می‌رسد دلیل این امر این است شرکت‌کنندگان که بیشتر آنها سفیدپوست بودند، مراقب بودند که هیچ‌گونه قضاوت‌های نژاد پرستانه (کلیشه‌های نژادی) از خود نشان ندهند.

وی افزود: برخی از شرکت‌کنندگان به‌صراحت به ما گفتند که تلاش می‌کنند از پاسخ‌هایی که می‌تواند ناعادلانه تلقی شود جلوگیری کنند.

آنان می‌دانستند اینکه شخص ازنظر ظاهری چگونه است ربطی به صدایش ندارد. اگرچه قضاوت‌های ناعادلانه بر اساس نژاد، افراد را به این سمت سوق می‌دهند که کسی که لهجه زیادی دارد سفیدپوست نیست.

کمپل کیمبلر افزود: آنان احساس کردند زمانی که صحبت از ارزیابی لهجه‌ها مطرح می‌شود خطر تعصب نژادی وجود دارد. به همین دلیل آنان مراقب بودند هنگام ارزیابی صدا با لهجه، ظاهر صورت را حذف کنند. آنان هنگام ارزیابی خوش‌قیافه بودن فرد این مشکل را نداشتند، زیرا این‌یک نظر و سلیقه شخصی بود و جایی برای اشتباه کردن نداشت. ازآنجاکه در این مطالعه از عکس‌ها به‌جای فیلم استفاده‌شده است، صوتی که افراد می‌شنیدند ممکن بود تاثیر قوی‌تری نسبت به صدا در زندگی واقعی داشته باشد. احتمالا فیلم‌ها نسبت به این تصاویر ثابت تاثیر قوی‌تری در ارزیابی افراد دارند.

اما پیام اصلی یکسان است، ما تحت تاثیر اطلاعاتی هستیم که در دسترس داریم، خواه کاربردی باشد یا نباشد.

کمپل کیمبلر ادامه داد: سخت است که بخواهیم اطلاعات مرتبط اجتماعی را که حواسمان درک می‌کند نادیده بگیریم حتی اگر به شما بگوییم به کاری که در حال حاضر دارید ارتباطی ندارد.

این مطالعه به‌صورت آنلاین در نشریه sociolinguistics منتشر شد.