نگاهی به زندگی شهیدی که بنیانگذار حرکتهای جهادی مناطق روستایی است

شاید بتوان شهید عباسعلی خمری را به دلیل توجهش به نیازها و کمبودهای فرهنگی مناطق روستایی و محروم استان بنیانگذار حرکت‌های جهادی در این منطقه به شمار آورد.

خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: کتاب «بلندبالا» نوشته ملیحه نیکبخت درباره زندگی و کارنامه شهید عباسعلی خمری است که توسط انتشارات سوره مهر منتشر و راهی بازار نشر شده است. پونه فضایلی فعال حوزه کتاب و ادبیات در یادداشتی که برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته به معرفی و بررسی این‌کتاب پرداخته است.

مشروح این یادداشت در ادامه می‌آید؛

«بچه‌های نسل‌های قبل زودتر بزرگ می‌شدند، این را میانسال‌ها و پا به سن گذاشته‌ها می‌گویند. شاید شرایط زندگی و سپردن مسئولیت از همان سنین کم و دلایل دیگر باعث می‌شد که نوجوان‌های قدیم خیلی زود با دنیای کودکی و بی‌خیالی و بی‌مسئولیتی‌اش خداحافظی کنند. تغییرات و اتفاقات مهم و سرنوشت‌سازی مانند انقلاب و جنگ را هم می‌توان از دیگر دلایلی به شمار آورد که یک نسل یا نسل‌هایی را به بلوغ فکری، اعتقادی و اجتماعی سریع‌تر می‌رساند.

شاید برای یک جوان و نوجوان امروزی باورش سخت باشد که پسری می‌تواند در هجده سالگی ازدواج کند و در پنج سال زندگی مشترک، هم به خانواده و فرزندانش برسد، هم به وظایف اجتماعی و دینی‌اش؛ هم به جنگ برود و فرمانده یک گروهان بشود و هم در بیست و سه‌سالگی انگار که مأموریتش به پایان رسیده، شهید شود. «بلندبالا» روایت زندگی سردار شهید «عباسعلی خمری ده‌سوخته» است که در طول عمر کوتاهش، راه صدساله را یک‌شبه پیمود و به همه نشان داد کیفیت زندگی به مراتب از کمیت آن مهمتر است.

کتاب از ماجرای شهادت شروع می‌شود؛ شروعی خوب و اولین راوی احمد، برادر سیزده ساله عباس است. روایت او از جبهه و جنگ می‌رسد به خاطرات کودکانه و کم‌کم چهره شهید برای خواننده جان می‌گیرد. راوی دوم مادر شهید است. دیگر اعضای خانواده مانند خاله و دایی‌ها از راویان دیگر این کتابند. جای خالی روایت همسر شهید را نویسنده با تخیلش پر می‌کند. از نیمه کتاب به بعد نوبت دوستان و همرزمان شهید است که بیشترین خاطره‌ها و روایت‌هایی که نشان از سلوک اجتماعی و فردی او دارد در این بخش بیان می‌شود.

پشتکار و خستگی‌ناپذیری‌اش زبانزد است؛ چیزی که نسل‌های جوان امروزی بسیار به آن نیاز دارند. تعهد به کار، سخت کوشی، حساسیت بر روی استفاده از بیت‌المال، امانتداری و خوش رویی از خصلت‌های مشهور شهید خمری است. اما تمرکز و توجهش به امور فرهنگی و فعالیت در این زمینه، آن هم در منطقه محروم سیستان و بلوچستان ویژگی بارز اوست. کمبود امکانات و شرایط خاص این منطقه، هرنوع کار تبلیغاتی و انقلابی را پیچیده و دشوارتر کرده بود؛ اما وی از قبل از انقلاب تا زمان شهادت از عهده آن برآمد. شاید بتوان شهید عباسعلی خمری را به دلیل توجهش به نیازها و کمبودهای فرهنگی مناطق روستایی و محروم استان بنیانگذار حرکت‌های جهادی در این منطقه به شمار آورد.

ملیحه نیکبخت نویسنده کتاب، با به کار گرفتن جملات کوتاه و ریتم تند و همچنین استفاده از چندین راوی با شکل روایت اول شخص، به جذابیت کارش افزوده است. اگرچه عنوان اثر خاطرات شهید خمری است اما در واقع خاطرات کسانی است که به نحوی با وی آشنایی یا قرابت داشته‌اند و ما چهره شهید را از چشم دیگران می‌بینیم.

شاید یکی از نقاط ضعف کتاب فقدان نشانه و اشاره‌های کافی از نحوه زیست مردم سیستان و بلوچستان در آن است. به شکلی که اگر نام شهرها و روستاهای ذکر شده در این اثر را برداریم و نام هر بخش دیگری از کشور را جایشان بگذاریم چندان فرقی نمی‌کند. در واقع به نظر می‌رسد نویسنده با کمترین دخل و تصرف در صحبت‌های راویان، تنها به چینش خاطرات آن‌ها پرداخته و اثر کمکی به فضاسازی نکرده است. یک سوم انتهایی کتاب هم شامل یک دست نوشته، متن دو نوار پیاده شده از صحبت‌ها و وصیتنامه شهید و نیز تعدادی عکس است.

«بلندبالا» داستان یکی از هزاران جوانی است که در یکی از مهمترین بزنگاه‌های تاریخی میهن، مسیر خود را به روشنی دریافته و با جد و جهد در راه انجام وظیفه کوشش کردند و در این طریق لحظه‌ای را به بطالت نگذراندند. خواندن روایت زندگی آنانی که قدر دقایق عمر را دانستند و بیشترین بهره را از آن بردند برای نسل نوجوان امروز که آینده‌ساز کشور خواهد بود از ضروریات است.»

چاپ اول این کتاب در سال 1401و در 230 صفحه توسط انتشارات سوره مهر عرضه شده است.