هشدار نسبت به تکرار تجربه تلخ مسکن مهر در نهضت ملی مسکن / مسکن‌مهر چه مشکلاتی دارد؟

زهرا علی‌اکبری- مسکن مهر در سال 1386 از سوی محمود احمدی‌نژاد کلید زده شد تا هدف مهم خانه‌دار شدن همه ایرانیان در قالب آن محقق شود. محمود احمدی‌نژاد عنوان کرده بود که تا پایان سال 1390 با این شیوه ساخت مسکن، مشکل مسکن در ایران ریشه‌کن خواهد شد. این در حالی است که بسیاری بحران‌های اقتصادی ایران را در سال‌های پایانی دولت احمدی‌نژاد و البته سال‌های پس از پایان کار این دولت به موضوع مسکن مهر مرتبط می‌دانند.

دولت محمود احمدی نژاد 42 هزار میلیارد تومان پول به این کار اختصاص داد. بعدها علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد دولت حسن روحانی در سال 93 اعلام کرد از ابتدای خلق پول توسط بانک مرکزی تاکنون 100 هزار میلیارد تومان پول در کشور چاپ شده است که 42 هزار میلیارد تومان این رقم مربوط به مسکن مهر است.

بیشتر بخوانید:

اجاره‌نشین‌ها تهران را ترک کردند

سیگنال ممنوعیت معامله با دلار در عراق روی بازار ارز ایران؟/ شریعتی: منتظر اتفاق هیجانی در بازار ارز نباشید

این چنین بود که بسیاری از کارشناسان و مسئولان دولت پیشین مسکن مهر را به ماشین تولید تورم در ایران تشبیه کرده و معتقد بودند تزریق پول پرقدرت بحرانی جدی را برای اقتصاد ایران به همراه آورد.

حالا نیز مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی تاکید دارد بحران‌هایی جدی در حوزه مسکن مهر وجود دارد که توجه به ان می‌تواند مانع از تکرار ان در طرح موسوم به نهضت ملی مسکن شود.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تاکید شده است عدم تعادل‌ها در فضای و پراکنش جمعیت منجر به رشد بی‌قواره شهری در توسعه‌های جدید شهری شده؛ به طوری که ناپایداری حاصل از آن عدم تعادل‌هایی در فضای اجتماعی ایجاد کرده و حتی محرومیت شهروندان از خدمات و تسهیلات شهری را سبب شده است.

افزایش شکاف طبقاتی و تشدید تفاوت مناطق شمال و جنوب شهر نیز در این راستا بیشتر نمایان شده است.

گستره مسکن مهر کجاست؟

طرح مسکن مهر در 31 استان کشور اجرایی شده است. در مجموع از حدود 1400 شهر کشور، مسکن مهر در 1135 شهر به مرحله اجرا درآمده است. این طرح البته در هجده شهر جدید کشور نیز به مرحله اجرا درآمده است. تخصیص سی هزار هکتار زمین در محدود یا حریم شهرها با تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی یا آماده‌سازی زمین‌های بایر در قالب این طرح اتفاق افتاد. در نهایت بیش از دو میلیون واحد مسکونی با مساحتی بیش از 150 میلیون متر مربع در این قالب ساخته شد. این در حالی است که حتی پس از پایان دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، وی همچنان آمارهای اشتباهی ارائه داده و مدعی بود مسکن مهر 4.5 میلیون خانوار را صاحب خانه کرد.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تاکید شده است فضای آموزشی، حمل و نقل، تجاری و خدماتی و فضای سبز و پارک مناسب در مناطقی که مسکن مهر احداث شده است در دسترس نیست و همین امر شهروندان را با مشکل مواجه می‌کند.

در این گزارش تاکید شده است در حال حاضر نبود تنوع کاربری‌ها در محوطه مسکن مهر به حدی است که بخش عمده محوطه‌ها به صورت محدوده‌ای تک عملکردی درآمده است. استقرار کاربری مسکونی بدون تامین کاربری و فعالیت وابسته به آن سبب بروز ناامنی و فضایی مرده و بی‌روح می‌شود و گروه‌های اولیه ساکن در این سکونتگاه‌ها را با مشکلات عدیده‌ای روبرو می‌سازد زیرا هر خانواده در بدو ورود به محل سکونت جدید خود به خدماتی نظیر مدرسه، مراکز بهداشتی و فضای تجاری خرد برای تهیه نان و خوراک نیاز دارد. نکته اینجاست که شهر تنها مجموعه‌ای از واحدهای مسکونی و خیابان‌های مابین آنها نیست و اگر خدمات مورد نیاز محط مسکونی تامین نشود مجموعه با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد.

در این گزارش تاکید شده است توجه به این نکات باید ابتدا و پیش از احداث مسکن خصوصا در نهضت ملی مسکن مورد توجه قرار گیرد.

223223