همه خطرات را برای به صحنه بودن به جان خریدیم

رضا بهرامی، کارگردان تئاتر، با همین اعتقاد خودش را راضی کرد که در دوران کرونایی به بازتولید نمایش «جوادیه» بپردازد. این نمایش اجرای خود را در تالار قشقایی تئاتر شهر آغاز کرده و این کارگردان در گفتگو با ایسنا از وضعیت اجرا در این مقطع سخن می‌گوید و از حضور دلالان تازه‌ای در تئاتر خبر می‌دهد.

او می‌گوید: اگر مدتی کار نکنم، پژمرده و فرسوده می‌شوم. به همین دلیل است که همه خطرات را به جان خریدیم تا روی صحنه بمانیم.

بهرامی درباره دلایل خود برای اجرای نمایش در شرایط دشوار فعلی اضافه می‌کند: تئاتر را همیشه به عنوان یک شغل انتخاب کرده‌ام. همانطور که در این وضعیت بسیاری از مشاغل دچار بحران شده‌اند و تعدادی از آنان ناچارند با وجود تذکرهای وزارت بهداشت و اماکن و... به صورت پنهانی کار کنند، ما نیز ناچاریم در همین وضعیت به کارمان ادامه دهیم و علیرغم همه محدودیت‌ها، شغل‌مان را حفظ کنیم.

او با تاکید بر اینکه مقوله هنر با خوراکی متفاوت است، خاطرنشان می‌کند: قرار است هنرمندان به جامعه، خط فکری بدهند و رسالت آنان ایجاد تفکر و اندیشه است. اما جالب است که حتی یکسری از دوستان و همکاران خودمان هم این تفکر را به سخره می‌گیرند. در حالیکه اگر باوری جز این داریم، اصلا برای چه تئاتر کار می‌کنیم.

کارگردان نمایش «کریملوژی» از نقش فرهنگ‌ساز تئاتر سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد: هنرمندان باید نسبت به عموم مردم یک گام جلوتر باشند و باعث تولید فکر و اندیشه شوند. در غیر این صورت تکلیف رسالت هنری چه خواهد شد.

بهرامی به نقش تعیین‌کننده تئاتر در دوره جنگ دوم جهانی و حضور اثرگذار هنرمندانی مانند برشت اشاره می کند و می گوید: تئاتر در طول تاریخ نقش سازنده‌ای در رشد فکری، سیاسی و اجتماعی جوامع داشته است ولی جالب است برخی از همکاران ما می‌گویند تئاتر، جان ماست اما بحث اجرا در این شرایط که به میان بیاید، با وجود امتیازاتی که برایشان در نظر گرفته می‌شود، از این کار سر باز می‌زنند.

او تاکید می‌کند: اگر امروز برای یک تماشاگر اجرا کنم، با افتخار چنین می‌کنم. مهم این است که بدرستی بتوانم این کالای فرهنگی را به تماشاگر فهیم خود ارایه دهم و ارتباط موثری با او برقرار کنم. حتی اگر او را برای لحظه‌ای به تفکر وادارم، کار خود را بدرستی به انجام رسانده‌ام.

بهرامی از مشکلات تئاتر در این دوره سخن می‌گوید و می‌افزاید: با اینکه می‌دانیم پایان اجرا، دستمزد قابل توجهی به اعضای گروه تعلق نمی‌گیرد ولی سختی‌ها را به جان می‌خریم تا چراغ کم‌سوی تئاتر، خاموش نشود.

او که پیش از این همین نمایش را اجرا کرده بود، درباره دلایل بازتولید این اثر توضیح می‌دهد: در دوران کرونا، ساخت اثر هنری تازه دشواری‌های بسیار دارد. به همین دلیل به بازتولید نمایشی پرداختیم که پیش از این اجرا شده است. البته دلیل دیگرمان این بود که این نمایش در بردارنده چهار تک‌گویی است و برای حفظ سلامتی بازیگران در این شرایط سخت، مناسب‌تر و کم‌ریسک‌تر است چرا که اصولا در این دوره بهتر است نمایش‌های تک‌پروسوناژ یا کم پروسناژ روی صحنه برود.

این کارگردان که در دو اجرای گذشته، استقبال تماشاگران را قابل قبول دیده است، ادامه می‌دهد: انرژی تماشاگران مثبت است و با روی خوش از سالن بیرون می‌روند ولی نکته اینجاست در این وضعیت، ما به عنوان تولیدکنندگان تئاتر در خطریم و داریم کار جهادی می‌کنیم.

او توضیح می‌دهد: سالن‌های اجرا در تئاتر شهر روزانه دو بار ضد عفونی می‌شوند و فرآیند تب‌سنجی برای همه تماشاگران پیش از ورود به سالن انجام می‌شود. ضمن اینکه تماشاگران در تمام مدت زمان اجرا، با ماسک در سالن حضور دارند. در حالیکه در مکان‌هایی مانند رستوران‌ها، افراد گوناگونی به سطوح دست می‌زنند و شستشوی وسایل، الزاما اطمینان‌بخش نیست. با این وصف، رستوران نسبت به تئاتر، خطرسازتر است.

بهرامی در ادامه درباره اهمیت تبلیغات تئاتر در روزگار کرونایی می‌گوید: متاسفانه در کشور ما همیشه به تئاتر به عنوان بچه یتیم تو سری‌خوری نگاه شده است و تبلیغات تئاترمان همچنان عقب مانده است. رسانه‌ها، صدا و سیما، شهرداری و... هیچ همکاری موثری ندارند و دیگر باورم شده تئاتر، برای بسیاری از مسئولان ما مقوله‌ای دم‌دستی است.

او تاکید می‌کند: در بحرانی مانند کرونا، صدا و سیما می‌تواند نقش سازنده‌ای در تبلیغات تئاتر ما داشته باشد. وزارت ارشاد به گروه‌های نمایشی ایراد می‌گیرد که چرا در شبکه‌های برون مرزی تبلیغ می‌کنند. وقتی در داخل کشور، چنین امکانی برایشان نیست، چه باید بکنند. آن هم در دنیایی که هر کالا، پیش از ارایه به مخاطب، نیاز به تبلیغ دارد.

این کارگردان خاطرنشان می‌کند: شما بهترین اثر هنری را خلق کن، وقتی کسی از وجود آن باخبر نشود، چه فایده‌ای دارد؟! این چنین است که در دنیا پیش از اینکه هر کالایی تولید شود، به تبلیغاتش فکر می‌کنند.

او ابراز تاسف می‌کند: این روزها همه امیدمان این است که دوستان‌مان در صفحه‌های خود برای نمایش‌های ما تبلیغ کنند. ولی در این بین شهرداری چه می‌کند. سازمان زیباسازی پروسه‌ای گذاشته که نه تنها هزینه زیادی به گروه‌ها تحمیل می‌کند بلکه آنقدر عریض و طویل است که بعد از اجرا تازه مجوز به دست گروه می‌رسد و دست گروه‌ها از تبلیغات کوتاه می‌ماند.

بهرامی با تاکید بر اینکه حل معضلات تبلیغاتی گروه‌های به عهده هنرمندان نیست، ادامه می‌دهد: بدبختی ما این است که همه وظایف را به عهده کارگردان می‌گذاریم در صورتی که حل مشکلات تبلیغاتی گروه‌ها به عهده مرکز هنرهای نمایشی و شورای سیاستگذاری است. آنها باید این مساله را با شهرداری، زیباسازی و صدا و سیما پیگیری کنند.

او در ادامه از محدودیت‌هایی که برای اجراهای آنلاین پیش آمده نیز یاد می‌کند و می‌گوید: آیا درست است به خاطر خطای یک برنامه تلویزیونی که هیچ ربطی هم به تئاتر نداشته، تئاتری‌ها را که به کمک اجراهای آنلاین می‌توانستند اندک فضایی برای ارایه کار خود بیابند، محروم کنند؟ گویی دیواری کوتاه‌تر از ما وجود ندارد.

بهرامی از یک معضل تازه هم سخن می‌گوید: به تازگی نیز برخی از شرکت‌های پیشنهاد اجراهای آنلاین داده‌اند و هر یک به دنبال دلالی خود هستند. در این وضعیت چرا مرکز هنرهای نمایشی و خانه تئاتر ورود نمی‌کنند.

او سپس انتقادات خود را از خانه تئاتر هم مطرح می‌کند: خانه تئاتر در این مدت مدام بیانیه منتشر و از نهادهای مختلف انتقاد کرده اما سالن خودش بسته است! در حالیکه به عنوان صنف می‌تواند با باز نگه داشتن سالن استاد جوانمرد، فضایی برای فعالیت تئاتری‌ها فراهم کند. انتشار این بیانیه‌ها و بستن این سالن، تناقضی خنده‌دار است. یعنی شما نمی‌توانید یک پروتکل بهداشتی را رعایت کنید؟!

بهرامی در پایان سخنان خود می‌گوید: بیشتر هنرمندان می‌دانند در این شرایط، پولی آنچنانی از کار هنری نصیب‌شان نمی‌شود ولی گاهی آدمی نیاز به کار دارد تا زنده شود و انرژی بگیرد. در اولین بحران کرونا، از خانه‌نشینی و بلاتکلیفی داشتم دیوانه می‌شدم در صورتی که با یکسری تدبیرهای کوچک هم می‌توان شرایط را کمی قابل تحمل‌تر کرد. امیدوارم به همه چیز نگاه حرفه‌ای داشته باشیم چراکه شو دادن، هیچ عایدی برای تئاترمان نخواهد داشت.

نمایش «جوادیه» نوشته کهبد تاراج و کار رضا بهرامی با بازی آرش فلاحت‌پیشه، آیه کیان‌پور، امیر عدل‌پرور، هومن بنایی به صحنه می‌رود.

این اثر نمایشی هر شب ساعت 19 و چهل و پنج دقیقه در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر به صحنه می‌رود و مدت زمان آن 55 دقیقه است.

انتهای پیام