هیولای 80 میلیاردی در ایران | شکاف بزرگ در بازار خودرو
ویوتا لندکروزر 2021 با قیمتی نجومی، نه تنها رکورد گران‌ترین خودروی بازار را می‌شکند، بلکه پرسش‌های جدی درباره شکاف عمیق اقتصادی و ابهامات قوانین واردات خودرو مطرح می‌کند.
در دنیای خودروهای لوکس، گاهی قیمت‌ها چنان سرسام‌آور می‌شوند که ذهن را به چالش می‌کشند. تویوتا لندکروزر 2021، با پیشرانه 8 سیلندر 5.7 لیتری و 381 اسب بخار قدرت، نمادی از توانایی و استقامت است. این غول ژاپنی، با سیستم چهار چرخ محرک دائمی و دیفرانسیل مرکزی لغزش محدود، قابلیت‌های بی‌نظیری را در مسیرهای شهری و حتی آفرودهای چالش‌برانگیز ارائه می‌دهد. اما در ایران، داستانی متفاوت برای این خودروی محبوب رقم خورده است. فروشنده این لندکروزر 2021، با ادعای داشتن پلاک ملی، قیمتی نجومی معادل 80 میلیارد تومان را برای آن تعیین کرده است؛ رقمی که بیش از هشت برابر قیمت واقعی آن در بازارهای جهانی است.
رانت یا نوآوری؟ گره کور واردات خودروهای پرحجم
نکته اول و شاید تکان‌دهنده‌ترین بخش این ماجرا، ممنوعیت واردات خودرو با حجم موتور بیش از 2500 سی‌سی است که از سال 2012 (1391) اعمال شده بود. این قانون، بسیاری از علاقه‌مندان به خودروهای قدرتمند را از دسترسی به مدل‌های روز و باکیفیت محروم کرده بود. حال، با این ادعا که این لندکروزر 2021 دارای پلاک ملی است، سوالات جدی در مورد نحوه ورود و ترخیص آن به کشور مطرح می‌شود. آیا این خودرو از طریق رانت یا کانال‌های خاصی وارد شده است؟ یا اینکه شاهد تغییرات ناگهانی و چشمگیر در قوانین واردات بوده‌ایم که هنوز به طور رسمی اعلام نشده؟ در حالی که قیمت پایه این خودرو در بازار امارات بین 53 تا 99 هزار دلار (حدود 5 تا 10 میلیارد تومان) متغیر است، مبلغ 80 میلیارد تومانی که در ایران برای آن تعیین شده، عمق فاجعه را نشان می‌دهد.
نکته دوم و نکته سوم، عمق این شکاف قیمتی را بیشتر نمایان می‌سازند. 80 میلیارد تومان، ارزشی بیش از هشت برابر قیمت واقعی خودرو در بازارهای بین‌المللی را نشان می‌دهد، به خصوص اگر این خودرو در پایین‌ترین سطح امکانات (نسخه پایه) وارد شده باشد. این تفاوت فاحش، نه تنها قدرت خرید مردم را زیر سوال می‌برد، بلکه بر تبعیض‌ها و رانت‌هایی که ممکن است در این فرآیند دخیل باشند، انگشت می‌گذارد.
افق‌های تازه یا بازگشت به عقب؟
نکته چهارم، خبر از آزاد شدن واردات خودرو با حجم موتور بالاتر از 2500 سی‌سی پس از 13 سال می‌دهد؛ خبری که اگر صحت داشته باشد، می‌تواند نویدبخش ورود خودروهای قدرتمندتر به بازار ایران باشد. اما سوال اینجاست که آیا این آزادی به صورت فراگیر و عادلانه اعمال خواهد شد، یا همچنان شاهد موانع و تبعیض‌ها خواهیم بود؟ و آیا خودرویی که با قیمت 80 میلیارد تومان عرضه می‌شود، تنها نمونه‌ای از این قانون‌شکنی‌ها (یا قانون‌مداری‌های تبعیض‌آمیز) است؟
نکته پنجم، به مشخصات فنی این خودروی قدرتمند اشاره دارد؛ موتوری 8 سیلندر 5.7 لیتری با 381 اسب بخار، که توانایی حرکت پرقدرت در مسیرهای شهری و حتی برون‌جاده‌ای را فراهم می‌کند. سیستم چهار چرخ محرک دائمی و دیفرانسیل مرکزی لغزش محدود، اطمینان و چسبندگی مناسبی را در شرایط مختلف جاده‌ای تضمین می‌کند. اما این همه قابلیت، در حالی با قیمتی نجومی در ایران عرضه می‌شود که بخش قابل توجهی از جامعه، حتی توانایی خرید خودروهای اقتصادی را ندارند. این شکاف عظیم، نه تنها سوالاتی درباره عدالت اقتصادی و اجتماعی را مطرح می‌کند، بلکه نگاهی عمیق‌تر به نحوه مدیریت بازار خودرو و تاثیر قوانین بر زندگی مردم را می‌طلبد. آیا این روند، مقدمه‌ای برای بازگشت خودروهای لوکس و پرقدرت به بازار ایران است، یا صرفاً یک معامله پرسود برای عده‌ای خاص؟