«واژه‌خانه عصر ایران» آغاز به کار می کند

عصر ایران - واژگان و مفاهیم علوم انسانی، در زندگی روزمره ما حضور پررنگی دارند. هر روز وقتی که اخبار داخلی و خارجی را می‌خوانیم یا می‌شنویم، با بعضی از این مفاهیم مواجه می‌شویم. خودمان هم در گفتار روزمره بسیاری از واژه‌های علوم انسانی را به کار می‌بریم.

مثلا وقتی می‌گوییم "کشورهای پیشرفته اقتصادشان مبتنی بر بازار آزاد است"، "کشورهای توسعه‌یافته دیر یا زود دموکراتیک می‌شوند"، "حکومت کره شمالی توتالیتر است"، "فلان سیاستمدار فاشیست است"، گفتارمان عمیقا مبتنی است بر مفاهیم علوم انسانی.

اما اگر با سوالاتی از این دست مواجه شویم: پیشرفت دقیقا یعنی چه؟ توسعه‌یافتگی چیست؟

مولفه‌های دموکراسی و فاشیسم چیست؟

مارکسیسم چه فرقی با سوسیالیسم دارد؟

سوسیال‌دموکراسی دقیقا به چه معناست و آیا کشورهای منطقه اسکاندیناوی را می‌توان سوسیال‌دموکراتیک دانست؟

لیبرالیسم چه فرقی با دموکراسی دارد؟

ایدئولوژی و حکومت ایدئولوژیک دقیقا چه معنایی دارند؟

منظور از نئومحافظه‌کاری در آمریکا و نئولیبرالیسم در جهان چیست؟

امپراتوری چیست؟

امپریالیسم یعنی چه؟

ممکن است پاسخی دقیقی نداشته باشیم.

"واژه‌خانه عصر ایران" می‌کوشد به شکلی فشرده و با تکیه بر متون علمی مرتبط، واژگان و مفاهیم علوم انسانی را توضیح دهد و پاسخ‌هایی با ادبیان ساده و موجز اما دقیق، به سوال‌هایی از جنس سوال‌های فوق ارائه کند.

جامعه ایران جامعه‌ای عمیقا سیاسی است و حرف زدن درباره سیاست، بخشی جدایی‌ناپذیر از گپ و گفت‌های روزانه مردم ایران است. طبیعتا بسیاری از مردم، سر و کار چندانی با علوم انسانی ندارند ولی به سیاست اهمیت می‌دهند و در بحث از مسائل سیاسی امروز و دیروز و گذشته‌های دور، مفاهیم سیاسی و تاریخی و فلسفی و دینی و جامعه‌شناسانه و ایدئولوژیک را می‌شنوند یا به کار می‌برند.

دانستن معنای دقیق این مفاهیم قاعدتا به عمق و غنای هر گفت‌وگویی می‌افزاید و شاید امکان تفاهم طرفین گفت‌وگو را نیز افزایش دهد.

بنابراین در "واژه‌خانه عصر ایران" معنا و مدلول کلمات و اصطلاحاتی را تشریح می‌کنیم که متعلق به علوم انسانی‌اند.

باشد که این شرح مختصر، واجد دقت و جذابیت باشد و خواننده را به وادی خطا و ملال نیفکند.

بعد از ظهر امروز، اولین واژه را با هم بازخوانی خواهیم کرد.