پیام متفاوت روحانی به رئیسی / سکوت دولتمردان سابق شکست
عملکرد دولت رئیسی در چندماه اخیر نه تنها حامیان دولت را به سمت انتقاد برده است بلکه برخی دولتمردان سابق را نیز به صف منتقدان وارد کرده است با این وجود دولتمردان سابق سیگنال همکاری و کمک به دولت فعلی ارسال می کنند، آیا دولت رئیسی دست یاری را خواهد گرفت؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از قرن نو، از آن شعارهای پر طمطراق و رنگ ولعاب‌دار اقتصادی دوران انتخابات بیشتر از یکسال می‌گذرد، البته آن زمان هنوز پای مدعیان به میدان عمل نرسیده بود و شاید هم برای همین بود که یک‌ریز و پی در پی در سوتکِ گلستان شدن ایران و پر پول شدن جیب مردمش می‌دمیدند؛ اما حالا اوضاع نه تنها تعریفی ندارد بلکه اخم‌های خودی‌ها و حامیان دوآتشه هم در هم گره خورده چه برسد به کسانی که همان روزها در صف رقبا قدم می‌زدند.
شاید یکی از وجه اشتراک حامیا و رقبای دولت سیزدهم را باید در شکستن سکوت چندماهه دانست؛ سکوتی که برای حامیان شبیه به لب گزیدن بود و برای رقیبان جست‌وجو برای پیدا کردن یک وقت مناسب و بیان آنچه در تشویش درون می‌گذرد.
شکستن حباب یکپارچگی اصولگرایانه
اسفند 98 انتخابات مجلس و یک دست شدن کرسی‌های خانه ملت شادی مضاعفی را راهی اردوگاه اصولگرایان کرد و این پروسه شاد بودن در جریان انتخابات 1400 در شرایط قهر اکثریت مردم با صندوق‌های رای، تکمیل شد و به اوج خود رسید؛ اما این کوبیدن بر طبل شادانه چندان عمر زیادی نداشت و گرچه عشق آسان نمود اول ولی طولی نکشید که افتاد مشکل‌ها و اختلافات از دل قربان‌صدقه‌های سیاسی قبل از انتخابات بیرون آمد.
مجلس انقلابی اولین حامیانی بودند که از بار و بنه خودشان را جمع کردند و از صف حامیان به صف منتقدان نقل مکان کردند. همان زمان بود که صدای طرفداران سینه چاک ابراهیم رئیسی درباره انتصاب‌های فامیلی و ادبیات رئیس جمهور درآمد و بعد از آن به ترتیب سریال انتقادها شروع شد تا آنجا که سعید جلیلی هم به این صف ملحق شد و کسی که یکسال پیش به نفع ابراهیم رئیسی عطای ریاست جمهوری را به لقایش بخشید و از گردونه رقابت انصراف داد امروز پرچم نقد در آسمان دولت سایه تکان می‌دهد.
با اجرای سیاست جراحی اقتصادی هم دیگر انتقادها بیش از پیش شدت گرفت.
شکسته شدن سکوت روحانی
چندماهی از آن روز که حسن روحانی کرسی ریاست جمهوری را به رئیسی تحویل داد گذشته بود و در این مدت با وجود نقدهایی که از گوشه و کنار نسبت به دولت یازدهم و دوازدهم از سوی ساکنان جدید ساختمان پاستور به گوش می رسید اما هیچ اظهار نظری از سوی روحانی از هیچ تریبونی به گوش نمی رسید تا اینکه اولین توئیت حساب کاربری حسن روحانی که حالا در معرفی نوشته شده "پایگاه اطلاع رسانی حسن روحانی" اولین توئیت بعد از پایان انتخابات را منتشر کرد و نسبت به تصرف طالبان و به دست گرفتن حکومت توسط این گروه تندرو واکنش نشان داد.
چند روز بعد به مناسبت میلاد حضرت رسول (ص) روحانی بار دیگر توئیتی در حساب کاربری خود منتشر کرد و نوشت: " نظام اسلامی ما، در هر گام باید جلوه درخشان‌تری از اخلاق محمدی را به جهانیان نشان دهد. امسال و هر سال، #میلاد_پیامبر را با بهره‌ای نو از اخلاق جشن بگیریم. #روز_اخلاق " او ادامه داد: "در نگاه پیامبر، هدف وسیله را توجیه نمی‌کرد؛ عدالت‌خواهی مجوز سلب آزادی نبود و ادعای حق‌طلبی، راه تندخوئی و قانون‌شکنی را نمی‌گشود. او که در برابر ستمگران شجاعانه به جهاد می‌ایستاد، همواره در برابر حقوق مردم، سر تواضع فرو می‌آورد. "#مدعیان_اسلامیت را با ترازوی #اخلاق باید سنجید.
اما اوج کنایه روحانی در توئیت اخر از این رشته توئیت بود که نوشت: " به اوج رساندن زیبایی‌های اخلاقی، هدف اصلی پیامبر (ص) بود. عفو فراگیر او، عامل فتح پایدار و رحمت گسترده‌اش موجب جذب حتی مخالفان گردید. در آیین او، قدرت در خدمت #اخلاق بود نه آنکه اخلاق و دین، #نردبان_قدرت شوند".
البته تا اینجا روحانی به نوعی با کنایه‌هایی مجازی سعی در دفاع از عملکرد خود و دولتش داشت اما اواخر بهمن ماه 1400 بود که خبر جلسه حسن روحانی با کابینه دولت دوازدهم خبرساز شد و بیشتر از آن صحبت‌های حسن روحانی که غیر مستقیم رئیسی را مخاطب قرار داده بود مورد توجه قرار گرفت. به گفته علی ربیعی روحانی در آن جلسه گفته بود: «مذاکرات هسته‌ای و احیای برجام مهم‌ترین اتفاق و مساله کشور در چند ماه اخیر است. مهم نیست که این توافق را چه کسانی احیا می‌کنند یا چه کسانی مذاکره می‌کنند، مهم آثار و تبعات آن است که باید در رشد کشور مشاهده شود. مذاکرات و توافق هسته‌ای باید منافع و مصالح کشور و مردم را تامین کند و نتایج آن بر زندگی مردم تاثیر بگذارد. همه باید با انسجام و وحدت ملی در پشت مذاکره‌کنندگان باشیم. کسانی که برای منافع مردم کوشش و جهاد می‌کنند چه در این دولت چه در دولت تدبیر و امید همگی از دیپلمات‌هایی هستند که برای منافع ملی می‌جنگند.»
روحانی اخیرا نیز جلسه ای با اعضای کابینه اش داشت و در این دیدار هم بر رفع تحریم ها و حل مشکلات تاکید کرد و ضمن آن پالس همکاری نیز برای دولت فرستاد. او گفت: «نیاز امروز کشور گشایش اقتصادی، رفع عزتمندانه تحریم‌ها و رفع برخی تنگناهای اقتصادی و ایجاد سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی است. این ضرورت باید مورد توجه همه دغدغه‌مندان نظام قرار گیرد. رفع عزتمندانه تحریم در مذاکرات موثر از اولویت‌های ایجاد گشایش اقتصادی است. همه ما فارغ از سلایق و دیدگاه‌های سیاسی و اختلاف نظرهای احتمالی موظفیم که به دولت سیزدهم کمک کنیم. مردم نیز همین انتظار را از ما دارند. از این منظر دولت دوازدهم کمک به دستگاه اجرایی برای رفع مشکلات را وظیفه خود می‌داند.»
کابینه دوازدهم در صف منتقدین
حسن روحانی که اولین انتقادهای تلویحی را خطاب به دولت رئیسی را بیان کرد انگار راه برای اعضای کابینه هم هموار شد تا آنچه را ماه‌ها در دل انباشته کرده بودند به زبان بیاورند.
در این میان یکی از پر سر و صداترین انتقادها متوجه بازیگر اصلی در دولت روحانی یعنی محمود واعظی بود. او چند روز پیش درباره اصلاح یارانه‌ها و به قول دولت انقلابی جراحی اقتصادی به خبرگزاری ایلنا گفته بود: «تا یک حدی کمک می‌کند اما گرانی‌ها امروز تا حدی افزیش پیدا کرده که این 300 یا 400 هزار تومان جواب نمی‌دهد. آن‌قدر سفره مردم کوچک شده، که باید راه‌حل دیگری پیدا کنند.»
واعظی این را هم گفته بود که: «مهم این است که اجازه ندهند گرانی بیش از این پیش برود و هر چه زودتر ترمز دستی آن را بکشند. الان همه اجناس گران شده است. چه آن چهار قلم، چه اجناس دیگر، چه خدمات، همه گران شده است. کاری که انجام می‌دهند را به عنوان طرح تحول اقتصادی نمی‌بینم. دوران ما 25 قلم کالا سوبسید می‌گرفت، ما آن را رساندیم به 7 کالا؛ یعنی همین کار خرد خرد انجام شد بدون اینکه شوک به جایی وارد شود. امروز ارز به 32 هزار تومان رسیده است. ما ارز را 24 هزار تومان به این دولت تحویل دادیم. هر چقدر بگوییم که نمی‌خواهیم وضعیت کشور را به تحریم گره بزنیم، وقتی قیمت ارز بالا برود، خود به خود گره خواهد خورد.»
او در نهایت گفت: «باید ریشه‌ای مسئله را حل کرد. با تصمیمات احساسی و مقطعی مشکل حل نمی‌شود. اگر با مشکلات احساسی برخورد کنیم نتیجه چیزی می‌شود که در این 8 یا 7 ماه شد.»
البته این جملات واعظی به مذاق حامیان دولت خوش نیامد از روزنامه کیهان گرفته تا خبرگزاری فارس واکنش‌های تند و تیزی به این انتقادات نشان دادند.
کنایه‌های سخنگو و وزیر سابق
انتقادهای ساکنان سابق ساختمان پاستور به روحانی و واعظی ختم نشد و چهره‌های دیگر هم در این حلقه قرار گرفتند. «علی ربیعی» که زمانی وزیر کار در دولت دوازدهم بود و بعد از مهر استیضاح در کارنامه‌اش پشت تریبون سخنگویی دولت قرار گرفت چند روز پیش وقتی اهالی دولت فعلی آه و فغان از فشارها و تحریم‌ها بلند کردند، زمان را مغتنم شمرد و در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: «به یاد می‌آورم که در آن روزها و در حالی که دولت سخت سرگرم حق‌خواهی ملت ایران در مجامع بین‌المللی و فشار بر دولت یاغی امریکا برای رفع تحریم‌هایی بود که جان و مال ملت را به مخاطره انداخته بودند، عده‌ای در داخل کشور به خیال آسیب رساندن به اعتبار دولت، اثر تحریم‌ها را به هیچ گرفته و به این ترتیب خوراک تبلیغاتی برای کارزار فشار حداکثری فراهم کردند. در آن مقطع دشوار و زجرآور که نمایندگان پیشرو ما در آن مجامع از آثار ویرانگر تحریم بر دارو، غذا و مایحتاج زندگی مردم سخن می‌گفتند؛ بدترین دشمنان ایران با استناد به همان کم‌اندیشان در داخل کشورمان، برچسب دروغگویی به نمایندگان و وکلای این ملت در دادگاه‌های بین‌المللی می‌زدند. هر چه بود آن روزهای سخت گذشت و تاریخ قاضی منصفی است. پیش‌تر، وقتی از تاثیر مرگبار تحریم‌های ظالمانه در تهدید زندگی، معیشت، نشاط و روان جامعه و نیز از همبستگی تحریم و اف‌ای‌تی‌اف در به خطر انداختن جان انسان‌ها سخن گفته می‌شد، باید ریسک انواع برچسب‌ها به جان خریده می‌شد. این روزها آنچه انکار می‌شد، اندک اندک بر زبان‌ها جاری می‌شود.»
محمدجواد آذری جهرمی یا همان وزیر جوان هم این روزها اظهاراتی در قالب نقد یا تذکر بیان می کند. او درباره واردات آیفون که رئیس سازمان تجارت و توسعه رسما اعلام کرده بود در کانال تلگرامی‌اش نوشت: «در دوماه نخست امسال، بیش از کل نیاز کشور در سال گذشته و سال‌جاری، ثبت سفارش واردات آیفون به کشور انجام شده است. با یک اعلام ممنوعیت ساده که سپس با اختلال در سایت و جابجایی رده‌بندی گروه کالایی عنوان اصلاح شد، قیمت هر آیفون در بازار بیش از 50 درصد رشد کرد. رانت و دزدی شاخ و دم ندارد، به همین راحتی است!»
او اخیرا درباره کیفیت اینترنت نیز گفته است؛«ابراز گلایه‌های مردم درباره اینترنت، حاکی از این است که کیفیت شبکه حتی به نسبت سابق افت پیدا کرده است. البته انتقادات درباره کاهش سرعت اینترنت از جمله مواردی است که مردم به ما هم می‌گویند و به نظرم باید نظر مردم را محترم شمرد، رسیدگی کرد و مشکلاتش را رفع کرد.»
تفاوت در جنس نقد / سیگنال کمک به دولت رئیسی
اینکه دولت سابق بالاخره مهر سکوت بشکند و لب به انتقاد باز کند موضوع عجیب و غریبی نبود به قول معروف «دیر یا زود داشت اما سوخت و سوز نه» در حقیقت پیش‌بینی آن می‌رفت که زبان‌ها به بیان نقدهایی که روزگاری لا به لای چرخ دولت قبلی پیچیده می‌شد امروز به سمت ساکنان جدید روانه شود البته آنچه کمتر کسی انتظار آن را داشت دست یاری بود که از سوی دولت روحانی و کابینه‌اش به سمت دولت رئیسی دراز شود، اما این اتفاق در جریان انتقادات شخص روحانی و ربیعی کاملا مشهود است.
اوج این موضوع را می‌توان در این جمله حسن روحانی درباره مذاکرات مشاهده کرد؛ او می‌گوید: «همه ما فارغ از سلایق و دیدگاه‌های سیاسی و اختلاف نظرهای احتمالی موظفیم که به دولت سیزدهم کمک کنیم. مردم نیز همین انتظار را از ما دارند. از این منظر دولت دوازدهم کمک به دستگاه اجرایی برای رفع مشکلات را وظیفه خود می‌داند.»
علی ربیعی نیز در پایان همه نقدها و گله‌هایی که بیان می‌کند باز به موضوع همکاری اشاره می‌کند و می‌نویسد: «هر گونه اصلاح ساختار در بخش اقتصاد بدون اصلاح ساختار در بخش سیاسی کارآمد نبوده و بسیار پیچیده خواهد بود. بدون تردید همه از تلاش‌های دولت برای احقاق حق مردم در دستیابی به منافع اقتصادی در فضای بین‌الملل و عقب راندن تحریم‌گران استقبال می‌کنند و حمایت همه گروه‌هایی که تا دیروز متهم ماجرا بودند را نیز خواهند داشت.»
هرچند اهالی دولت دوازدهم پالس‌هایی برای کمک و یاری رساندن به دولت رئیسی نشان داده است اما هنوز از این دولت چراغ سبزی روشن نشده و آنطور که از ظواهر امر پیداست بعید است که این چراغ به این زودی‌ها روشن شود شاید هم سهم این چراغ سبز خاموشی چهارساله باشد.
همچنین بخوانید