جمعه 9 آذر 1403

پیش بینی دو تحلیلگر از وضعیت بازار سرمایه و نرخ دلار

خبرگزاری اکو نیوز مشاهده در مرجع

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، پیام الیاس‌کردی در این رابطه افزود: بازار سرمایه از چهارم آبان ماه رشد عجیب و غریب و شتابانی را آغاز کرد و شاخص کل بورس 36 درصد از کف آبان بالا آمد. این رشد تا دی ماه ادامه داشت و بعد از آن ظاهرا با اخبار خودرویی‌ها، نرخ ارز و کاهش ارزش معاملات بازار افت کرد. طی دو سال گذشته کانال همیشه همین طور عمل کرده است.

بررسی این روند نشان می دهد شاخص کل در دی سال گذشته 1.5 میلیون واحد بود و سپس تا 1.6 میلیون واحد رشد کرد. بعد از آن تا 1.2 میلیون واحد افت کرد و مجدد تا 1.6 میلیون واحد رشد کرد. افت مجدد شاخص کل تا کف 1.25 میلیون واحد بود و بعد برای لمس سقف 1.7 میلیون واحد حرکت کرد. به نظر می‌رسد این کانال قوی‌ترین کانال موجود است و بر اساس آن همیشه وقتی که شاخص به روند نزولی برسد سقف‌ها و کف‌های پایین‌تری ثبت می‌کند.

احتمال اصلاح تا 1.3 میلیون واحد

اکنون با کف پایین‌تر از گذشته شاخص کل بورس مواجه بوده و این احتمال مطرح است بازار سرمایه مانند سه حرکت گذشته، اصلاح مجددی تا محدوده‌های 1.3 میلیون واحد داشته و این حرکت تکرار پذیر باشد. زمانی که بازار سهام و قیمت سهم‌ها در حال رشد بود ارزش معاملات کاهشی بود و بین این دو عامل واگرایی وجود داشت که یکی از عوامل ریزش بازار سهام هم مانند دفعات گذشته بود.

در این میان باید توجهی به شاخص کل هم‌وزن نیز داشت. این شاخص در بازار سرمایه روند متفاوتی را آغاز کرده و برخلاف شاخص کل که به نظر نمی‌رسد بیانگر درستی برای بازار سهام باشد، شاخص کل هم‌وزن از مرداد سال 99 و همزمان با ریزش بورس تا پایان 1400 ریزشی بود ولی از انتهای سال 1400 تا الان حالتی صعودی دارد.

گواه در خصوص کانال تکرار شونده‌، روندی است که شاخص کل هم‌وزن آغاز کرده است. این شاخص در اردیبهشت به اوج رسید و تا اوایل آبان ماه اصلاح کرد و از آبان به بعد مجدد شرایط مناسبی داشت.

در این بین اتفاقی افتاده که باعث شده بازار نتواند به رشد ادامه دهد و به دلایل متعددی شاخص کل هم‌وزن نتوانست سقف روانی سال 99 را بشکند. به نظر می‌رسد هنوز قیمت ارز فضا را برای رشد بازار مهیا نکرده است. هر چند نرخ ارز در بازار آزاد رقم بالایی است و دیروز تا 46 هزار تومان هم رفت اما با توجه به اینکه بازار سرمایه نگاهی به دلار نیما دارد و رئیس بانک مرکزی نیز بارها بر دلار 28500 تومانی تاکید داشته، قیمت دلار بازار آزاد اثر زیادی روی بازار سهام نداشت.

با این وجود قاعدتا روند صعودی شاخص کل هم‌وزن که از انتهای سال 1400 آغاز شده، پس از اصلاحی که بازار احتمالا خواهد داشت ادامه‌دار خواهد بود. شاخص کل هم‌وزن با توجه به اطلاعاتی که امروز از قیمت معاملات بورس کالای صنایع وجود دارد، قطعا سقف سال 99 را رد خواهد کرد اما در این راه اصلاح و کف‌سازی خواهد داشت.

رشد 50 درصدی قیمت دلار تا یک سال آینده

مادامی که قیمت دلار کمتر از 46500 تومان باقی بماند در کوتاه‌مدت اتفاق ویژه‌ای برای بازار سهام نخواهد افتاد. نرخ 46500 تومان تا سه ماه آینده با توجه به میزان تورم و کانال موجود به نظر طبیعی است و احتمالا تا پایان سال آینده نیز قیمت دلار 50 درصد بیش از نقطه فعلی خواهد بود. اگر دلار تا سه ماه آینده از 46500 تومان عبور کند رشد نرخ دلار تا پایان سال بعد، بیش از 50 درصد خواهد بود و اهداف بالایی ثبت خواهد شد. این اهداف ناخوداگاه با تاخیر چند ماهه بر بازار سرمایه نیز اثر می‌گذارد و در قدم اول باعث رشد شاخص هم‌وزن و نزدیک شدن به سقف سال 99 می‌شود.

اما در شرایط فعلی به شرط اینکه دلار تا سه ماه آینده از 46500 تومان عبور نکند، تورم رشد عجیبی نداشته باشد و شرایط سیاسی اقتصادی دستخوش تغییرات خاصی نشود. با توجه به ارزش معاملات موجود و حرکات تکرارشونده بازار، احتمالا بازار سرمایه تا بهار سال آینده بازار جذابی نخواهد بود و از آن به بعد وضعیت برای معاملات بهتر خواهد شد.

به سهامداران نیز فاصله گرفتن از سهام شاخص‌ساز و نزدیک شدن به سهام کوچک‌تر پیشنهاد می‌شود. در این خصوص باید به قیمت‌های بورس کالا نیز توجه داشت. چرا که هرچند شاید تولیدات شرکت‌ها با کاهش مواجه شده باشد اما قیمت‌های موجود قیمت‌های قابل‌توجهی است و در وضعیت سودسازی شرکت‌ها اثرگذار خواهد بود.

دست انداز دخالت‌های غیرقانونی

کامل ابراهیمیان هم گفت: در یک نگاه کلی بازار سرمایه از ابتدای سال در مقایسه با سایر بازارهای رقیب کم بازده بود. علت اصلی این موضوع دخالت‌هایی است که در این بازار می‌شود. برای مثال در هفته‌های گذشته بحث دخالت شورای رقابت در قیمت‌گذاری محصولات خودرویی وجود داشت. بعد از کشمکش‌های فراوان، کمیسیون تلفیق مصوبه‌ای صادر کرد مبنی بر اینکه همه خودروها باید از طریق بورس کالا عرضه شوند. این مصوبه در نگاه اول مصوبه مطلوبی است اما وقتی تمام بندهای مصوبه را بررسی کنید، 85 درصد از مابه‌تفاوت قیمت پایه با قیمت کشف‌شده در بورس کالا باید برای هزینه‌کرد در شهرداری‌ها و حمل و نقل عمومی به حساب دولت واریز شود.

این مصوبه غیرقانونی است. چرا که در آن حقوق مالکیت سهامداران و سرمایه‌گذاران نادیده گرفته شده است. به هیچ عنوان چنین مصوباتی نباید اتفاق بیفتد. وقتی از دارایی و اموال سرمایه‌گذاران که در قالب تولیدات و خدمات شرکت‌ها است برداشت می‌شود و با آن کسری بودجه دولت را تامین می‌کنید، عملا سهامدار و سرمایه‌گذار را تهدید کرده و این فرار سرمایه نیز نتیجه چنین مصوباتی است. امروز سهامداران هیچ اعتمادی برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ندارند. چرا که دخالت‌های غیرقانونی دولت، مجلس، کمیسیون تلفیق، سازمان‌ها و نهادهای مختلف از جمله شورای رقابت، تنظیم قیمت و... سهامداران را تهدید می‌کند.

سرمایه‌گذاران در چنین فضایی حاضر به سرمایه‌گذاری نیستند و در افزایش سرمایه شرکت‌ها حضور ندارند. در نتیجه تشکیل سرمایه ثابت منفی می‌شود و آمارهای منتشره نیز مدام منفی است. بازار سرمایه بیش از 50 میلیون سهامدار دارد و نهادهای مرتبط با بازار سرمایه مانند سازمان بورس، کمیسیون اقتصادی مجلس و... باید دست به دست هم داده و از تصویب قوانینی که حقوق سهامداران را زیر پا می‌گذارد جلوگیری کنند تا اطمینان به بازار سرمایه برگردد.

بورس شفاف‌ترین بازار برای سرمایه‌گذاری است. شرکت‌های مختلف، دولت، شهرداری‌ها و... از طریق بازار سرمایه تامین مالی می‌کنند. شرکت‌های تولیدی در این بازار، سهام عرضه می‌کنند و در بورس کالا محصولات به فروش می‌رسانند و در نهایت رشد اقتصادی اتفاق می‌افتد. اگر موضوع دخالت‌ها و مصوبات غیرقانونی حل شود وضعیت بازار سهام نیز بهبود می‌یابد. امید است مصوبه غیرقانونی کمیسیون تلفیق مجلس در صحن علنی و توسط شورای نگهبان رد شود و بطور کلی مواردی که نافی حقوق سهامداران و سرمایه‌گذاران است از این بازار حذف شود.

سال آینده برای بورس بهتر است

در حال حاضر محصولات شرکت‌ها و مخصوصا فلزات اساسی و سایر محصولات از جمله فراورده‌های نفتی و روان‌کارها محصولات را در بورس کالا در سه هفته اخیر با قیمت‌های متناسب با نرخ ارز رقابتی به فروش رساندند. شمش هم شاهد رشد 50 درصدی نرخ بود. معاملات ورق گالوانیزه نیز با رشد حدود 13درصدی همراه بود. این افزایش نرخ محصولات در بورس کالا اثر را در صورت مالی شرکت‌ها خواهد گذاشت. بازار سرمایه وضعیت آتی مناسب‌تری خواهد داشت. این موضوع با توجه به روند رو به رشد در فرآیند فروش شرکت‌ها و وضعیت باثبات بازارهای جهانی قابل پیش‌بینی است.

بطور کلی بازار در سطح ارزنده‌ای قرار دارد. اما مهم‌ترین مسئله‌ای که بازار سرمایه و سهامداران با آن روبرو هستند ریسک مصوبات و قوانینی است که بر بازار سرمایه سایه افکنده و باعث مهاجرت سهامداران و خروج سرمایه‌گذاران بازار سرمایه به سمت بازارهای رقیب و غیرشفاف شده است. در این بین علاوه بر مصوبه شورای رقابت و پس از آن مصوبه کمیسیون تلفیق در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا که از منافع سهامداران جیب دولت را پر می‌کنند، بحث نرخ خوراک مطرح است.

گران‌ترین خوراک را شرکت‌های پتروشیمی دارند و از طرفی با افت نرخ جهانی گاز و محصولاتی مانند اوره، اوره‌سازان نیز با افت شدید سودآوری مواجه شدند. از سوی دیگر شرکت‌های بورسی با تثبیت نرخ دلار نیما در حوالی 28500 تومان مواجهند. در چند روز گذشته حدود 5. 6 میلیارد دلار ارز پتروشیمی و احتمالا نفتی در بازار نیمایی عرضه شده و این با وجود ارز 28500‌تومانی به معنای عدم‌نفع نزدیک به 100 هزار میلیارد تومانی است.

این منافع سهامداران صنعت پتروشیمی است که به جیب دولت می‌رود. سرمایه‌گذاران این صنعت صندوق‌های بازنشستگی، تامین اجتماعی، سرمایه‌گذاری‌های استانی و 50 میلیون سرمایه‌گذار سهام عدالت هستند و 100 هزار میلیارد تومان به نام دلار نیمایی از منافع این سرمایه‌گذاران برداشت شده است. این موارد تهدیدها و ریسک‌های بسیار بزرگی است که مشاهده می شود و وقتی اتفاق می‌افتد سهامدار اقبالی به حضور در بازار سرمایه ندارد.