چالش‌های افزایش سن ورود به دانشگاه فرهنگیان؛ شکاف نسلی و فروپاشی ارتباط معلم و دانش‌آموز

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گفتگویی با موضوع نقد طرح جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر افزایش حداکثر سن پذیرش دانشجو معلم در دانشگاه فرهنگیان با فاطمه مهدی زاده، معاون رشد و کادرسازی بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان عترت داشتیم.

مهدی زاده در این گفتگو اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که به تازگی در حوزه آموزش و پرورش مطرح شده، افزایش سن ورود به دانشگاه فرهنگیان به 27 تا 30 سالگی است. اگر بخواهیم به بررسی این لایحه بپردازیم، شاید دلیلی که برای تصویب این موضوع وجود داشته باشد این باشد که ما مسئله کمبود معلم را در دانشگاه فرهنگیان داریم. اما اگر دقیق‌تر به این موضوع بپردازیم، درست است که ما در دانشگاه فرهنگیان کمبود معلم داریم، اما مسئله جذب معلم و اینکه این مشکل برطرف شود، به چه قیمتی است؟ اینکه افرادی وارد آموزش و پرورش شوند که در واقع سنشان بالاست، مسائل و مشکلات متعددی را می‌تواند به بار داشته باشد.

آموزش و پرورش بنگاه نیست!

وی افزود: در واقع کسانی که این قانون را تصویب کرده‌اند، نگاه کاملاً مصرف‌گرایانه به آموزش و پرورش دارند، در صورتی که آموزش و پرورش جایی است که نگاه تاریخ‌سازی و تمدنی به آن داریم. هدف کسانی که میخواهند این قانون را تصویب کنند این است که مسئله کمبود معلم را برطرف شود، اما انگار آموزش و پرورش به مثابه یک بنگاه کاریابی مطرح شده است تا جوانانی که جویای کار و بیکارند، وارد آموزش و پرورش شوند.

مهدی زاده درباره مزایای احتمالی طرح گفت: شاید یک موردی که به عنوان مزیت این طرح تلقی شده این بوده تا افرادی که با این سن وارد آموزش و پرورش می‌شوند نسبت به افراد کم‌سن‌تر، تجربه بیشتری دارند. اگر بخواهیم این را در نظر بگیریم، یعنی مثلاً تجربه را محوریت کارمان قرار دهیم، خب شاید پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های ما تجربه بیشتری داشته باشند و این واقعاً نمی‌تواند دلیل موجهی باشد.

مهدی زاده در ادامه سخنان خود از ایرادات اصلی وارد شده بر طرح افزایش حداکثر سن پذیرش دانشجو معلمان و معایب اصلی آن گفت: اگر بخواهیم به معایب این طرح بپردازیم، یکی از معایب آن افزایش شکاف سنی و نسلی بین معلمان و دانش‌آموزان است. معلمی که با این اختلاف سنی زیاد وارد مدرسه می‌شود، نمی‌تواند ارتباط خوب و صحیحی با دانش‌آموز برقرار کند و هم‌فکری متقابل شکل نمی‌گیرد. یعنی معلم از لحاظ فکری نمی‌تواند با دانش‌آموز آن هم‌فکری را داشته باشد و حرفش را خوب بفهمد. این باعث می‌شود که ارتباط به خوبی شکل نگیرد.

وی افزود: وقتی ارتباط به خوبی شکل نگیرد، معلم نمی‌تواند نقش الگوی خودش را به خوبی ایفا کند. یکی از کارکرد‌های اصلی معلم این است که به عنوان الگوی دانش‌آموز مطرح شود؛ یعنی دانش‌آموز باید معلم را به عنوان یک الگو ببیند. اما وقتی معلم نتواند ارتباط مناسب و صحیحی با دانش‌آموز برقرار کند، این الگو بودن زیر سؤال می‌رود. چون معلم باید شخصیتی داشته باشد که بتواند به عنوان الگو مصرف شود، اما وقتی این ارتباط شکل نگیرد، دانش‌آموز هم دیگر او را به عنوان الگو نگاه نمی‌کند؛ بنابراین این شکاف سنی باعث می‌شود که معلم نتواند آن نقش تربیتی که باید داشته باشد را به‌درستی ایفا کند.

وی ادامه داد: کاهش نشاط و پویایی در بدنه آموزش و پرورش یکی از چالش‌های جدی و مهم است که با افزایش سن ورود به دانشگاه فرهنگیان ارتباط مستقیم دارد. کسی که در سن بالاتر وارد این حوزه می‌شود، طبیعتاً در آینده نزدیک شاهد خواهیم بود که با نسلی از معلمان پیر و کم‌انرژی مواجه خواهیم بود. این موضوع به شدت بر کیفیت آموزش و تربیت تأثیر منفی می‌گذارد.