چالش‌های انباشته عامل کوچ مخاطبان می‌شود / افت تولیدات در روزگار تنگ‌دستی تلویزیون
نبود منابع مالی، موانع خودساخته، خانه‌نشینی‌های کرونایی و به طور کلی چالش‌های انباشته چندین ساله به تهدیدی برای جامعه مخاطبان تلویزیون تبدیل شده و افت کمی و کیفی تولیدات آن را رقم زده است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از شبکه خبری تهران نیوز: در سال‌های نه چندان دور تلویزیون منبع اصلی و بی‌رقیبی برای عرضه تولیدات و پر کردن اوقات فراغت مردم بود.
این روزها اما به تناسب شتاب گرفتن سیر نزولی رشد کمی و کیفی در تلویزیون، رقبای دیگری به گردونه رقابت پیوسته‌اند که به واسطه عبور از برخی کاستی‌ها و موانع به مراتب عملکرد بهتری داشته و توانسته‌اند ذائقه مخاطب را به سمت خود متمایل کنند. در مقابل به نظر می‌رسد تلویزیون بر خلاف سال‌های درخشان گذشته نتوانسته اقبال عمومی را با خود همراه کند و به این ترتیب به مرور زمان می‌رود تا بخشی از مخاطبانش به ویژه نسل جوان امروزی را برای همیشه از دست بدهد. در این راستا و به منظور ریشه‌یابی مهمترین عوامل موثر و دخیل در افت کمی و کیفی تولیدات تلویزیون، کاهش جامعه مخاطب و عقب ماندن رسانه ملی از میدان رقابت تولید و عرضه آثار هنری با صفا آقاجانی از بازیگران و پیشکسوتان سینما و تلویزیون به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید. چه عواملی موجب کاهش تولید و کیفی‌سازی در تلویزیون شده‌اند؟ آقاجانی: در شرایطی که منابع اعتباری مورد نیاز برای تولید آثار کیفی تامین نمی‌شود، بسیاری موفق به تولید اثر در رسانه ملی نشده و برخی‌ها تنها با حمایت اسپانسر قادر به تولید فیلم و پخش آن در تلویزیون می‌شوند. تامین بودجه در عرصه هنر علاوه بر اینکه با افزایش فعالیت هنرمندان موجب می‌شود چرخ زندگی آنان بچرخد، با سرمایه‌گذاری و تولید آثار بیشتر مانع دوری افراد جامعه از دنیای هنر و تاثیرات آن بر ابعاد زندگی‌شان می‌شود. اما چه بسیارند هنرمندانی که تنها در زمان تولید و ایفای نقش در فیلم درآمد دارند و نه از محل دیگری، حال تصور کنید بیکاری ناشی از عدم تامین بودجه‌های لازم چه مشکلات مالی و اقتصادی را برای آنان به همراه می‌آورد. موضوع بعدی اینکه پس از تولید، ارزشیابی برای پخش گاها آنقدر زمان می‌برد تا به پخش برسد که انگار تولید نشده است. از همه این موضوعات که بگذریم، شیوع کرونا در کشور به مراتب آسیب‌ها و لطمات سنگین‌تری را برای فعالان عرصه هنر به ارمغان آورد و علاوه بر خانه‌نشینی بسیاری از آنان، موجب افت به مراتب بیشتر تولیدات شد. با این تفاسیر عامل اصلی پیشتازی شبکه نمایش در جذب مخاطب به منابع بودجه‌ای آثار آن برمی‌گردد؟ آقاجانی: بله، یکی از موضوعات اصلی که علاوه بر افزایش تولید در شبکه نمایش خانگی، دست تهیه‌کنندگان و کارگردانان را در انتخاب فیلمنامه، انتخاب بازیگر و تعداد بازیگران باز گذاشته و به آن‌ها کمک می‌کند تولیدات به مراتب کیفی‌تری داشته باشند این است که چالشی به نام مضیقه مالی ندارند. از سویی تلویزیون آنقدر خطوط قرمز فراوان را پیش پای فیلمسازان ایجاد و ترسیم کرده که خیلی‌ها از فیلم‌سازی برای رسانه ملی پشیمان و منصرف می‌شوند. یا بعضا موضوعات تولیدات با عبور از فیلتراسیون، متفاوت از آن چیزی که در بطن جامعه اتفاق می‌افتد، از آب درمی‌آید. بنابراین بر خلاف تصور و انتظار، این دسته از تولیدات نه تنها سهم تعیین‌کننده، کارآمد و اثربخشی در بیان و انعکاس موضوعات اجتماعی و فرهنگی روز جامعه ندارند، نمی‌توانند مخاطبان زیادی را جذب کرده و پربیننده دیده شوند. یکی از آفت‌های اصلی دامنگیر تلویزیون این است که مسائل، چالش‌ها و آسیب‌های مبتلابه جامعه به واسطه وجود خطوط قرمز گاه حتی با چندسال تاخیر به تلویزیون می‌رسند، یعنی درست زمانی که موضوع مورد طرح تازگی برای مردم نداشته و ای بسا قبح بسیاری از آسیب‌ها و آفت‌های اجتماعی شکسته شده است. این در حالی است که طرح به هنگام، به جا و مقتضی زمان آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در رسانه ملی نه تنها می‌تواند در حکم ترمز توقف بسیاری از چالش‌ها عمل کند که با هوشیاری و آگاهی‌بخشی به مردم از افزایش آن در بستر اجتماع جلوگیری می‌کند. آنچه بیشتر از همه اینها مایه تاسف است اینکه طرح برخی آفت‌های اجتماعی در تلویزیون و لو دیرهنگام، زبان نقادی برخی منتقدانی که چشم‌هایشان را بر روی مسائل واقعی اجتماعی بسته‌اند باز می‌کند. در حالی که بهتر است به جای نادیده‌انگاری مشکلات، واقع‌بینانه به طرح آن‌ها پرداخت و دست فیلمسازان را برای پرداختن به این قبیل موضوعات باز گذاشت. جدای از موضوعات یاد شده اثر تخریبی حضور تکراری و حذف برخی دیگر از بازیگران بر تولیدات تلویزیونی را چطور می‌بینید؟ آقاجانی: تولید آثار آپارتمانی به ناچار کارگردانان و دست‌اندرکاران ساخت فیلم را به سمت استفاده از بازیگران محدود سوق می‌دهد که از محبوبیت مردمی بیشتری برخوردار بوده و یا به واسطه سابقه موفق بازی در نقش‌های مشابه در جذب مخاطب بیشتر سهم دارند. به عبارت بهتر توجه به جنبه بصری تولیدات موجب گرایش عوامل تولید به سمت همکاری با هنرپیشه‌هایی می‌شود که حضورشان می‌تواند به پرمخاطب‌تر شدن فیلم کمک کند و اینگونه ظرفیت بازیگرانی که سال‌های عمرشان را صرف حرفه‌ای شدن کرده‌اند، نادیده گرفته می‌شود. با این تفاسیر مهمترین راهکارهای برون رفت از شرایط حاکم بر رسانه ملی را در چه می‌دانید؟ آقاجانی: اهتمام جدی به تامین منابع مالی و اعتباری و توجه به اهمیت این موضوع در افزایش تولیدات در دو بعد کمی و کیفی، عبور از کلیشه‌ها و موانع خود ساخته و استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های همه بازیگران برای حرفه‌ای‌تر شدن از جمله این راهکارها است. نباید فراموش کرد که مشکلات به یک باره ایجاد نشده بلکه محصول سال‌ها عدم واکاوی و رهاشدگی هستند، بنابراین احصاء و حل ریشه‌ای چالش‌ها و تلاش برای حذف و حل تدریجی آن‌ها کارایی عملکردی تلویزیون را ارتقاء می‌دهد. انتهای پیام /