چالش‌های زنان سرپرست خانوار؛ نبرد با فقر و تبعیض
زنان سرپرست خانوار به زنانی گفته می‌شود که به دلایل مختلفی همچون فوت همسر، طلاق، مهاجرت همسر، اعتیاد یا زندانی بودن همسر، مسئولیت مالی و معیشتی خانواده را بر عهده دارند. وضعیت اشتغال و اجتماعی این زنان تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که به پیچیدگی‌های زندگی آنها می‌افزاید.
وضعیت اشتغال زنان سرپرست خانوار
ابوالفضل پرپنچی مدیر کل کمیته امداد در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زنان سرپرست خانوار، مسئله اشتغال است. این زنان معمولاً با مشکلات زیادی برای یافتن شغل مناسب روبه‌رو هستند. سطح پایین تحصیلات و مهارت‌های حرفه‌ای در کنار محدودیت‌های اجتماعی و فرهنگی باعث می‌شود بسیاری از زنان سرپرست خانوار نتوانند به فرصت‌های شغلی با درآمد بالا دسترسی پیدا کنند. در این شرایط، آنان مجبور به پذیرش مشاغل کم‌درآمد، غیررسمی و بدون امنیت شغلی هستند.
او ادامه داد: بسیاری از این زنان در مشاغلی مانند کارگری خانگی، قالیبافی، خیاطی، فروشندگی و دستفروشی فعالیت می‌کنند. این نوع مشاغل اغلب دارای شرایط کاری سخت، حقوق پایین و بدون مزایای بیمه‌ای و حمایتی است. همچنین، زنان سرپرست خانوار به دلیل مسئولیت‌های خانوادگی و نگهداری از فرزندان، فرصت و زمان کافی برای پیشرفت شغلی و بهبود وضعیت اقتصادی خود را ندارند. بنابراین، در بسیاری از موارد، این زنان در چرخه فقر و بیکاری قرار می‌گیرند.
مدیر کل کمیته امداد تصریح کرد: علاوه بر این، تبعیض‌های جنسیتی و فرهنگی موجود در جامعه باعث می‌شود که زنان سرپرست خانوار نتوانند به راحتی در محیط‌های کاری حضور یابند. دیدگاه‌های سنتی نسبت به نقش‌های جنسیتی، به‌ویژه در مناطق روستایی و محروم، محدودیت‌های بیشتری برای این زنان ایجاد می‌کند و آنان را از فرصت‌های شغلی باارزش دور می‌سازد.
حمایت‌های اجتماعی و دولتی
او گفت: از نظر اجتماعی، زنان سرپرست خانوار با مشکلات روانی و اجتماعی متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. احساس تنهایی، عدم حمایت اجتماعی و استرس‌های ناشی از مسئولیت‌های مالی و نگهداری از خانواده، این زنان را در معرض انواع مشکلات روحی مانند افسردگی و اضطراب قرار می‌دهد. همچنین، نگاه‌های منفی جامعه به زنان بی‌سرپرست یا مطلقه می‌تواند اعتماد به نفس آنان را کاهش دهد و بر توانایی آنان در حل مشکلات زندگی تأثیر منفی بگذارد.
پرپنچی بیان کرد: دولت‌ها و نهادهای حمایتی مختلف تلاش‌هایی برای بهبود وضعیت این زنان انجام داده‌اند. در ایران، سازمان‌هایی همچون کمیته امداد امام خمینی، بهزیستی و برخی خیریه‌ها با ارائه کمک‌های مالی، آموزشی و مهارت‌آموزی، سعی در توانمندسازی زنان سرپرست خانوار دارند. این سازمان‌ها با ارائه تسهیلات و وام‌های کوچک برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک، زمینه‌ساز اشتغال‌زایی برای این زنان می‌شوند.
توانمندسازی زنان سرپرست خانوار او ادامه داد: توانمندسازی زنان سرپرست خانوار یکی از راهکارهای مؤثر برای بهبود وضعیت اشتغال و اجتماعی آنان است. ایجاد برنامه‌های آموزشی و مهارت‌آموزی در زمینه‌های مختلف مانند کارآفرینی، مشاغل فنی و حرفه‌ای می‌تواند به این زنان کمک کند تا مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار و کسب درآمد پایدار را کسب کنند.
پرپنچی بیان کرد: علاوه بر این، ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب و حمایت‌های دولتی همچون بیمه‌های اجتماعی و درمانی، نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی این زنان دارد. نهادهای دولتی و خصوصی باید با همکاری یکدیگر برنامه‌هایی را برای کاهش تبعیض‌های جنسیتی و فرهنگی و ترویج عدالت اجتماعی برای زنان سرپرست خانوار اجرا کنند.
او گفت: در نهایت، برای بهبود وضعیت اشتغال و اجتماعی زنان سرپرست خانوار نیاز به همکاری جامع بین نهادهای دولتی، سازمان‌های غیردولتی و جامعه وجود دارد. توجه به آموزش و توانمندسازی این زنان می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات آنان باشد و آنان را به مسیر خودکفایی و استقلال اقتصادی سوق دهد.
خبرنگار: عطیه رضایی