چرا هفتم بهمن روز مهمی است؟

عصر ایران؛ مهرداد خدیر - پنج شنبه هفتم بهمن 1400 روز مهمی است. بهانه البته این است که در صورت پیروزی تیم ملی فوتبال ایران بر عراق، نه تنها مسافر جام جهانی قطر می‌شویم که به عنوان سریع‌ترین صعود تاریخ فوتبال ایران به جام جهانی ثبت می شود. حال آن که در نوبت های قبل یک هفته مانده یا در بازی آخر یا نهایتا دو هفته مانده (2018) صعود قطعی می‌شد.

داستان اما محدود به این نیست چون اهمیت موضوع تنها به خاطر جنبه ورزشی و فوتبالی نیست حتی به این سبب که با کلاهی که ویلموتس بلژیکی سرفوتبال ایران گذاشته بود امیدها رنگ باخته بود و باور به اسکوچیچ مانند دوران کی‌روش نبود. درست است که 7 بهمن می تواند به یک روز شاد تبدیل شود اما تکرار شادی عمومی در 8 آذر 1376 پس از مساوی در حکم برد مقابل استرالیا هم بعید به نظر می‌رسد چون در آن زمان جامعه به لحاظ سیاسی و اجتماعی هم شاد بود. دلار 850 تومانی و احساس تأثیر گذاری با انتخاب سیاسی چه دخلی به وضعیت امروز نداشت که فشار اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و انسداد سیاسی و محدودیت های اجتماعی و پژواک صدای اقلیت به جای اکثریت در عرصه عمومی جامعه را ملول کرده هر چند به خاطر این ملال به شادی بیشتر نیاز دارد. هفتم بهمن روز مهمی است چون نشان می‌دهد ایرانیان دوست ندارند در انزوا و دور از جهان زندگی کنند و شادی صعود به جام جهانی تنها جنبه فوتبالی ندارد. همین که حس کنی دست‌کم در این عرصه از بازی جهانی کنار گذاشته نشدی، فرح‌بخش است. چرا به خاطر برجام خوش‌حال شدیم و لحن منتقدان را نپسندیدیم؟ تنها به خاطر دستاوردهای اقتصادی رفع تحریم نبود. جام جهانی برای ایرانیان غیر فوتبال‌دوست هم جذاب است چون علامتی است از علاقه به حضور در مناسبات بین‌الملل و یک عامل وحدت‌بخش و ملی و چون نهایت آرزو صعود از گروه مقدماتی است و هیچ کس رؤیای قهرمانی و فتح جام را نمی‌پروراند بر طبل پیروزی و انتظارات خاص هم کوفته نمی شود. هفتم بهمن روز مهمی است. چون اگر بنا بر حضور تماشاگر باشد بدون تماشاگر زن نمی‌شود و اصول‌گرایان ناگزیرند درها را باز کنند و حتی خانم انسیه خزعلی نیز قول ورود زنان به ورزشگاه را می‌دهد حال آن که در نگاه اصول‌گرایان تنها «مادرانگی» است که به زن هویت می دهد و این همه تأکید بر فرزندآوری و ازدواج به خاطر آن است که زنان هر چه زودتر به همسر و بعد به مادر تبدیل شوند. هفتم بهمن اما ناگزیرند درها را به روی زنان و دختران بازکنند فارغ از این که مادر باشند یا نه. هفتم بهمن روز مهمی است چون به احتمال قریب به یقین آقای رییسی به توصیه مشاوران در ورزشگاه حاضر می‌شود تا لابد مانند واردات مسکن این پیروزی هم به حساب دولت جدید گذاشته شود یا با نگاه مثبت از توجه و حمایت دولت از فوتبال و شادی حکایت کند. روز مهمی است چون شهرداری تهران را پس از یک دوره تبلیغات ایدیولوژیک که تصور ادغام سازمان زیباسازی در نهادهای انقلابی را ایجاد کرده به نصب بنرهایی درباره شادی و نشاط و امورغیر ایدئولوژیک و سیاسی وامی‌دارد. روز مهمی است چون نشان می‌دهد همان گونه که برای فوتبال باید با فیفا همکاری کرد برای تبادلات مالی هم چاره ای جز عضویت در گروه ویژه اقدام مالی یا اف‌ای‌تی‌اف نیست و در صورت توافق بر سر احیای برجام یا هر نام دیگر مثلا «خست»- خنثی سازی تحریم‌ها - یا هر اسم که دوست دارند، باید وارد بازی‌های جهانی شد. وقتی فوتبال که ذاتا یک بازی است تا این اندازه به مناسبات بین‌المللی گره خورده امور جدی را تا چه حد بی پیوند با جهان می‌توان سامان داد؟ هفتم بهمن روز مهمی است چون اگر برنامه‌ای باشد می‌تواند گردش‌گران و مسافران قطر را به کیش جذب کند و جایی برای کیش‌ستیزی باقی نمی‌ماند. روزگاری انقلابیون می‌پنداشتند فوتبال وسیله تحمیق توده‌هاست اما از قضا فوتبال وسیله ابراز احساسات ضد اسراییلی شد و بازیکنان فوتبال هم تمایل سیاسی نشان می‌دادند تا جایی که بهترین بازیکن تمام تاریخ فوتبال ایران - پرویز قلیچ خانی - به دلایل سیاسی کنار گذاشته یاب ه اعتراف تلویزیونی واداشته شد. باری، غرض زیاده گویی نیست. 7 بهمن 1400 روز مهمی است. چون نشان می دهد ایرانیان دوست ندارند جدای جهان یا تنها با بخشی از آن زندگی کنند و فوتبال وسیله‌ای است تا برخی گمان نبرند دغذغه تأمین نان سطح خواست مردم را چنان پایین آورده که از زندگی واقعی که همراه با شادی و زیست اجتماعی است غافل شده‌اند. روزگاری گمان می‌شد این توپ برای آن است که ما را غافل کند و 7 بهمن توپی که به درون دروازه عراقی‌ها می‌غلتد و ما را به قطر می‌فرستد زودازود، نشانی است تا بگوییم اگرچه اسیر یک لقمه نان شده‌ایم اما غافل نیستیم و می‌دانیم زندگی چگونه باید باشد.