چرا پاداش گزارشگران فرار مالیاتی را نباید به وصول مالیات منوط کرد؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، براساس دستورالعمل سوت‌زنی قرار است اگر فردی اسناد و مدارکی در اخیتار سازمان امور مالیاتی قرار دهد که در نهایت منجر به شناسایی فرار مالیاتی و وصول آن شود، 1 درصد از کل مبلغ وصولی را دریافت خواهد کرد.

با این وجود این قاعده با مشکلات متعددی برای سوت‌زنان همراه شده است. در صورتی که فرد یا شرکتی که به عنوان فراری مالیاتی معرفی می‌شود، واقعی باشد یا به عبارت دیگر اگر شرکت صوری نباشد، پرونده وارد مراحل رسیدگی می‌شود و با توجه به اینکه در شرایط تورمی تاخیر در پرداخت مالیات به نفع مودی است، امکان دارد تا زمان پرداخت اصل و جریمه فراریان مالیاتی زمان طولانی سپری شود.

لزوم تغییر ساز و کار پرداخت پاداش به گزارشگران فرار مالیاتی

به این ترتیب فردی که فرار مالیاتی را گزارش کرده است مدت‌ها باید منتظر بماند تا در نهایت بتواند پاداشی که برای او در نظر گرفته شده است را دریافت کند. ضمن اینکه باید توجه داشت افرادی که از درون یک شرکت یا نهاد نسبت به گزارش فرار مالیاتی اقدام می‌کنند ریسک‌های متعددی از جمله خطر از دست دادن شغل خود را دارند بنابراین حداقل انتظار این است که سازمان امور مالیاتی و وزارت اقتصاد (که خود یک سامانه سوت‌زنی مجزا دارد) حمایت‌های بیشتری از فراریان مالیاتی انجام دهند.

یکی از پیشنهاداتی که در این زمینه وجود دارد این است که براساس برگ تشخیص مالیاتی که سازمان امور مالیاتی با توجه به مدارک ارائه شده از سوی سوت‌زن و بازرسی خود صادر می‌کند به عنوان ملاک پرداخت پاداش به گزارشگران در نظر گرفته شود به این ترتیب دیگر چنین مشکلی به وجود نخواهد آمد.

دیده نشدن گزارش شرکت‌های صوری در مکانیزم پاداش سازمان امور مالیاتی

بحث دیگری که در خصوص گزارشات فرار مالیاتی وجود دارد مربوط به شرکت‌های صوری است. معمولا در بحث شرکت‌های صوری در نهایت افراد پشت پرده اصلی قابل دسترس نیستند و در نهایت سازمان امور مالیاتی در بررسی‌های خود با افرادی که از نظر اقتصادی و یا اجتماعی شرایط بدی دارند مواجه خواهد شد.

مانند نمونه‌های متعددی که از افراد کارتنخواب در این جهت سوء استفاده شده بود. به این ترتیب اگر فردی نسبت به معرفی یک شرکت صوری اقدام کند، از این جهت که معمولا این پرونده‌ها به وصول مالیات منجر نمی‌شود، پاداشی نیز دریافت نخواهد کرد. این در حالی است که با گزارشی که به سازمان امور مالیاتی ارائه شده یک شرکت که زمینه فرار مالیاتی و شاید پولشویی را فراهم کرده است، شناسایی و حذف می‌شود.

براین اساس باید پاداشی برای افرادی که چنین اقداماتی انجام می‌دهند و در شناسایی شرکت‌های صوری به سازمان امور مالیاتی کمک می‌کنند در نظر گرفته شود با این وجود به نظر نمی‌رسد چنین موردی در آیین‌نامه‌های اجرایی دیده شده باشد.

 ضرورت ایجاد صندوق حمایتی برای گزارشگران فرار مالیاتی

لازم به ذکر است، براساس ماده 17 قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد دولت مکلف است طبق مقررات این قانون نسبت به حمایت قانونی و تأمین امنیت و جبران خسارت اشخاصی که تحت عنوان مخبر یا گزارش دهنده، اطلاعات خود را اعم از اینکه اطلاعات مزبور قابل اثبات باشد یا نباشد برای پیشگیری، کشف یا اثبات جرم و همچنین شناسایی مرتکب، در اختیار مراجع ذی صلاح قرار می دهند و به این دلیل در معرض تهدید و اقدامات انتقام جویانه قرار می گیرند، اقدام نماید. به این ترتیب حتی اگر اطلاعات ارائه شده در نهایت منجر به اثبات نشود نیز دولت موظف است از گزارشگران فساد و فرار مالیاتی حمایت کند.

با توجه به مشکلاتی که به آن اشاره شد این امکان وجود دارد تا با تشکیل یک صندوق بخشی از منابع حاصل از وصول فرارهای مالیاتی به آن منتقل شود و از منابع موجود در صندوق برای پرداخت پاداش و حمایت از گزارشگران فرار مالیاتی استفاده شود.