چربی تورم رکورد زد؛ گرانی روغن به 300 درصد نزدیک شد / کاهش نرخ تورم ماهانه خانوار‌های کشور

تغییرات تورمی اولین ماه تابستان از سوی مرکز آمار اعلام شد؛ تغییراتی که نشان از تداوم روند صعودی شاخص قیمت مصرف کننده و رکوردشکنی قیمت برخی کالا‌ها همچون روغن حکایت دارد. به گزارش تابناک اقتصادی، مرکز آمار گزارش رسمی تغییرات شاخص قیمت کالا و خدمات در تیر ماه 1401 را اعلام کرد. بر اساس این گزارش، نرخ تورم سالانه تیرماه برای خانوار‌های کشور به 40.5 درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، 1.1 درصد افزایش نشان می‌دهد. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. همچنین نرخ تورم سالانه برای خانوار‌های شهری و روستایی به ترتیب 40 درصد و 43.2 درصد می‌باشد که برای خانوار‌های شهری 1.1 واحد درصد افزایش و برای خانوار‌های روستایی 1.4 واحد درصد افزایش داشته است.

افزایش نرخ تورم نقطه‌ای خانوار‌های کشور

گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد، نرخ تورم نقطه‌ای در تیرماه 1401 به 54 درصد رسیده است؛ یعنی خانوار‌های کشور میانگین 54 درصد بیشتر از تیر 1400 برای خرید یک «مجموعه کالا‌ها و خدمات یکسان» هزینه کرده اند. نرخ تورم نقطه‌ای تیر ماه 1401 در مقایسه با ماه قبل 1,5 واحد درصد افزایش یافته است. نرخ تورم نقطه‌ای گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» با افزایش 4.4 واحد درصدی به 86.0 درصد و گروه «کالا‌های غیرخوراکی و خدمات» با افزایش 0.1 واحد درصدی به 36.9 درصد رسیده است. این در حالی است که نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوار‌های شهری 52,8 درصد می‌باشد که نسبت به ماه قبل 1.4 واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوار‌های روستایی 60.7 درصد بوده که نسبت به ماه قبل 2.5 واحد درصد افزایش داشته است.

کاهش نرخ تورم ماهانه خانوار‌های کشور

منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل می‌باشد. نرخ تورم ماهانه تیر 1401 به 4,6 درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، 7.6 واحد درصد کاهش داشته است. تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالا‌های غیرخوراکی و خدمات» به ترتیب 5.7 درصد و 3.8 درصد بوده است. این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوار‌های شهری 4,5 درصد است که نسبت به ماه قبل 7.0 واحد درصد کاهش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوار‌های روستایی 4.8 درصد بوده که نسبت به ماه قبل 11.0 واحد درصد کاهش داشته است.

روغن همچنان صدرنشین گرانی

هزینه خانوار‌های ایرانی در شرایطی 54 درصد افزایش داشته که ردپای اقلام پرحاشیه در مدت اخیر مانند روغن، نان و گوشت‌ها به دلیل حذف دلار 4200 از چرخه واردت، در آن پررنگ است؛ جایی که افزایش قیمت کالایی همچون روغن تا نزدیکی 300 درصد هم می‌رسد. در نخستین ماه تابستان امسال، گروه خوراکی و آشامیدنی‌ها 87 درصد نسبت به تیرماه سال 1400 گران شده و در صدر این گرانی روغن و چربی‌ها قرار دارد و بیش از 293 درصد افزایش قیمت داشته است، در حالی که یکی از مهم‌ترین دلایل این جهش قیمت، به اصلاح سیاست ارزی دولت مبنی بر حذف ارز ترجیحی برای واردات کالا‌های اساسی همچون دانه‌های روغنی و اختصاص یارانه جدید به خانوار‌ها بوده است. البته پیش از حذف دلار 4200 نیز چربی تورم بالایی را در بین خوراکی‌ها داشت و به طور نمونه در اسفندماه سال 1399 نیز، حدود 106 درصد افزایش قیمت نسبت به سال 1398 را به ثبت رسانده بود که مهم‌ترین دلیل آن، عدم تامین روغن در بازار بود. از سویی در بین اقلام صدر نشین گرانی، می‌توان به نان و غلات اشاره داشت که رشد بیش از 101 درصدی قیمت داشته است. همچنین «شیر، پنیر و تخم مرغ» با گرانی حدود 120 درصدی همراه بوده اند؛ اما نکته قابل تامل در این میان، افزایش ماهانه روغن، گروه شیر و پنیر و تخم مرغ و نان است، در حالی که با توجه به اجرای سیاست عادلانه سازی یارانه‌ها از اواخر اردیبهشت و اجرای کامل در تیرماه، افزایش قیمت این کالا‌ها به رغم تاکید مسئولان مبنی بر عدم افزایش قیمت روغن، نان و شیر، جای سوال دارد. این در حالی است به ازای حذف ارز 4200 از واردات روغن و سایر کالا‌های اساسی، اولا یارانه نقدی 300 و 400 هزار تومانی به حساب مردم واریز شده و ثانیا طبق اعلام ستاد تنظیم بازار، قیمت این کالا‌ها و محصولات ضروری مردم، با نرخ‌های جدید از خردادماه، اعمال و تاکید شده بود که افزایش قیمت جدیدی نخواهند داشت. حال به عنوان نمونه، افزایش حدود 8 درصدی قیمت شیر نسبت به ماه قبل، نشان از عدم نظارت بر برخی از تولیدکنندگان لبنی متخلف دارد که محصولات خود را در آغاز تابستان با گرانی دوباره به بازار عرضه کرده اند. این موضوع در خصوص تولیدکنندگان روغن و نان نیز صدق می‌کند.