چرخش ایرانی‌ها به سمت چینی‌ها
اقتصادنیوز: ایران تصمیم گرفت در زمینه فناوری در زمین چین باشد.
به گزارش اقتصادنیوز، در شرایطی که تنش‌های ژئوپلیتیک در خاورمیانه به اوج خود رسیده‌اند، وابستگی کشورها به زیرساخت‌های دیجیتال تحت سلطه غرب به دغدغه‌ای راهبردی تبدیل شده است.
حملات اخیر آمریکا و اسرائیل به زیرساخت‌های دیجیتال ایران بار دیگر بر لزوم عدم اتکا زیرساخت‌های غیر غربی افزود. در پاسخ، ایران به دنبال پیوستن به نظمی نوین در حیطه فناوری به محوریت چین است.
جاسم العزوی روزنامه‌نگار و تحلیلگر در الجزیره نوشته است؛ در سال‌های اخیر توجه بسیاری از دولت ها در سراسر جهان معطوف به درگیری‌های اوکراین و مسائل خاورمیانه شده است. به گفته برخی این تحولات نخستین نشانه‌های جنگ‌های آینده را نه فقط از منظر تسلیحات، بلکه از منظر فناوری‌ها و تاکتیک‌های نوین به نمایش می‌گذارند.
جستجو برای راه‌های جایگزین
در تازه‌ترین نمونه، حملات ایالات متحده و اسرائیل علیه ایران صرفاً بازتابی از راهبردهای جدید در به‌کارگیری پهپادها و نفوذ اطلاعاتی نبود، بلکه آشکارکننده برخی آسیب‌پذیری‌های نوظهور در جریان درگیری‌ها بود. در جریان جنگ 12 روزه، ایران و همچنین کشتی‌های مستقر در آب‌های خلیج فارس بارها با اختلال در سیستم موقعیت‌یاب جهانی یا همان جی‌پی‌اس مواجه شدند.
خبر مرتبط جاسوس بی‌خواب / تکنولوژی چگونه به کمک جاسوسی می‌آید؟اقتصادنیوز: در دنیای امروز، میدان اصلی نبردها، اطلاعات است. تکنولوژی‌های نوین مرزهای سنتی جاسوسی را جابه‌جا کرده‌اند و چهره‌ای تازه از جاسوسی خلق کرده‌اند.
این موضوع به روشنی نمایانگر علت نگرانی دولت ایران بود، به طوری که جستجو برای یافتن راه‌های جایگزین بلافاصله پس از جنگ آغاز شد.
احسان چیت‌ساز معاون وزیر ارتباطات، در اواسط ژوئیه در گفت‌وگو با رسانه‌های داخلی ایران گفت: فناوری جی‌پی‌اس پیشرفته است، اما یک حقیقت تلخ وجود دارد؛ اینکه کنترل کامل آن در دست وزارت دفاع آمریکا است. این یعنی هرگونه اختلال منطقه‌ای، اختلال عمدی یا کاهش کیفیت خدمات می‌تواند تصمیمی کاملا سیاسی سیاسی باشد. همین مسئله ما را به سمت گزینه‌های جایگزینی همچون بیدو (beidou) سوق داده است.»
او افزود که دولت درحال تدوین طرحی برای انتقال سیستم حمل و نقل، کشاورزی و اینترنت از مکان‌یاب جی‌پی‌اس به بیدو چینی است.
بازآرایی بنیادی در نظم جهانی
تصمیم ایران برای به‌کارگیری سیستم مکان‌ِیاب چینی ممکن است در ظاهر یک مانور راهبردی به‌نظر برسد، اما پیامد‌های بسیار عمیق‌تری را با خود به همراه می‌آورد. درواقع، چنین اقدامی نشانه‌ای از بازآرایی بنیادی در نظم جهانی است.
برای دهه ها غرب و به‌ویژه آمریکا، سلطه کامل بر زیرساخت‌های فناوری جهان داشته‌است؛ از سیستم عامل‌های کامپیوتری و شبکه جهانی اینترنت گرفته تا شبکه‌های مخابراتی و ماهواره‌ای. این وضعیت، بخش بزرگی از جهان را به زیرساختی وابسته کرده‌است که توان رقابت یا جایگزینی آن را ندارد و به راحتی می‌تواند به یک آسیب پذیری راهبردی در این کشورها منجر شود.
از سال 2013 تاکنون، پژوهشگران حوزه رسانه بارها فاش کرده‌اند که چگونه فناوری‌ها و طرح‌های گوناگون غربی، امکان نظارت پنهان و گردآوری گسترده داده‌ها را در سطح جهانی فراهم کرده‌است، موضوعی که نگرانی بسیاری از دولت‌های متعدد در سراسر جهان را برانگیخته است.
چرخش ایران به سمت چین
چرخش احتمالی ایران به سوی سیستم بیدو (beidou) ، پیامی روشن برای کشورهایی است که در حال تقلا برای ایجاد توازنی میان دسترسی آسان به فناوری، در عین حفظ امنیت ملی هستند؛ اینکه دوران سلطه غرب بر فناوری و اتکای کورکورانه جهان از زیرساخت‌های غربی، به سرعت رو به پایان است.
ملت ها دیگر قادر به گره زدن توانایی‌های نظامی و منافع ملی و بازارهای حیاتی دیجیتال خود به زیرساخت‌های ابرقدرتی که اصلا قابل اعتماد نیست، نخواهند بود. این نگرانی یکی از انگیزه‌های اصلی ایجاد سامانه‌های ناوبری ماهواره‌ای ملی یا منطقه‌ای مانند گالیلئو (اروپا) و گلوناس (روسیه) بوده است، سامانه‌هایی که در پی کسب سهم خود از بازار مکان یابی جهانی هستند و وعده‌ی کنترل حاکمیتی مستقل را می‌دهند.
بی‌اعتمادی به متا (Meta)
اما جی‌پی‌اس تنها نگرانی ایران در جریان حملات مشترک آمریکا و اسرائیل نبود. ارتش اسرائیل دست به ترور چند تن از دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان ارشد امنیتی - نظامی ایران زد. اینکه اسرائیل توانسته بود موقعیت دقیق این افراد را به دست آورد، نگرانی‌ها از نفوذ سایبری به سامانه‌های ارتباطی و ردیابی افراد از طریق تلفن‌های همراه را افزایش داد.
در 27 خرداد و در میانه درگیری میان اسرائیل و ایران، مقامات ایرانی از مردم خواستند تا پیام‌رسان واتس‌اپ را از دستگاه‌های هوشند خود حذف کنند؛ چرا که معتقد بودند این نرم‌افزار اطلاعات کاربران را جمع‌آوری کرده و به اسرائیل منتقل می‌کند. هرچند مشخص نیست که این فراخوان مستقیماً با ترور مقامات ارتباط داشته باشد، اما بی‌اعتمادی ایران به این پیام‌رسان متعلق به شرکت آمریکایی متا (Meta) بی‌اساس نیست.
خبر مرتبط نفوذ جنگ به مغز انسان مدرن / گاهی تجلی شجاعت، در ایجاد صلح است نه جنگیدن!اقتصادنیوز: «سیم کشی مغز ما اساسا برای تفکر «ما در برابر آن‌ها» طراحی شده است. تفکری که در موقعیت‌های پرتنش و مبهم، به عنوان مسیری میان‌بر برای تصمیم‌گیری سریع عمل می‌کند».
کارشناسان امنیت سایبری مدت‌هاست نسبت به امنیت واتس‌اپ تردید دارند. اخیرا گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد هوش مصنوعی مورد استفاده ارتش اسرائیل برای هدف‌گیری ساکنان غزه، از داده‌های شبکه‌های اجتماعی کمک می‌گیرد. همچنین، مجلس نمایندگان آمریکا بلافاصله پس از پایان حملات به ایران، طرحی را برای ممنوعیت استفاده از واتس‌اپ در دستگاه‌های رسمی خود تصویب کردند. این اقدامات پیامی روش برای ایران و بسیاری کشورهای دیگر دارد، اینکه سکوهای دیجیتال غربی دیگر نه فقط به عنوان ابزار ارتباطی، که به سلاح‌های جنگ اطلاعاتی بدل شده‌اند.
طرح مبتکرانه چین
ایران از مدت‌ها پیش توسعه شبکه ملی اطلاعات را برای کنترل بیشتر دولت بر اینترنت آغاز کرده است. احتمالا این مسیر در ایران ادامه‌دار باشد. ایران با تلاش برای فاصله‌گیری از زیرساخت‌های فناورانه تحت سلطه غرب، آشکارا در حال پیوستن به حوزه رو به رشدی است که اساسا سلطه غرب را به چالش می‌کشد.
همکاری با چین صرفا ابعاد تجاری ندارد، بلکه چین احتمالا ابزارهای لازم برای استقلال کامل و راهبردی دیجیتال در اختیار ایران قرار دهد. پروژه مبتکرانه و عظیم کمربند بی‌آر‌آی چین، بستری وسیع تر برای معنابخشی به این تحولات است. طرحی بلندپروازانه از سوی چین برای توسعه زیرساخت‌ها و تقویت ارتباطات تجاری جهانی که آسیا، اروپا، آفریقا و فراتر از آن‌را از طریق مسیر‌های زمینی و دریایی، به هم متصل می‌کند.
گرچه این طرح اغلب به عنوان طرحی تجاری نیز مطرح شده است، اما ا از همان ابتدا هدفی بسیار فراتر از ساخت جاده‌ها و بنادر را دنبال می‌کرده است: «ترسیم نقشه‌ای جدید برای ایجاد نظمی نوین در سطح جهانی».
در این چارچوب، ایران با موقعیت ژئوپلیتیکی و راهبردی خود نقشی کلیدی را به عنوان تأمین‌کننده انرژی ایفا کرده و به‌تدریج به شریکی مهم و اثرگذار در این چشم‌انداز بزرگ تبدیل می‌شود.
ظهور ائتلافی قدرتمند در حوزه فناوری
آنچه اکنون شاهد هستیم، ظهور ائتلافی قدرتمند در حیطه فناوری است که زیرساخت‌های دیجیتال را بر مبنای حس مشترک مقاومت سیاسی به صورت ناگسستنی درهم می‌آمیزد. درواقع، کشورهایی که از استانداردهای دوگانه و تحریم‌های یک‌جانبه غرب و همچنین سلطه دیجیتال فراگیر آن خسته شده‌اند،، نقطه‌ای امن و پراهمیت در سایه قدرت رو‌به‌رشد پکن برای ایستادن می‌یابند.
این تغییرات پرشتاب، از ظهور «جنگی سرد در حیطه فناوری» حکایت دارد، نوعی رویارویی نرم که در آن کشورها زیرساخت‌های حیاتی خود را، از سامانه‌های ناوبری و ارتباطات گرفته تا جریان داده‌ها و سامانه‌های پرداخت مالی، نه لزوماً بر پایه توان فنی یا پوشش جهانی، بلکه بر اساس هم‌پیمانی سیاسی و برداشت از امنیت راهبردی انتخاب می‌کنند. با پیوستن کشورهای بیشتر به این روند، برتری غرب در حیطه فناوری روندی کاهشی خواهد داشت. رویدادی که در نهایت، منجر به بازتعریف معادلات قدرت در نظام بین‌المللی خواهد شد.
همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
