چرخش به راست توکیو

با این حال، نخست‌وزیر شیگرو ایشیبا سوگند خورد تا با وجود آنکه ائتلاف حزبش با حزب کوچک بودایی، 19کرسی از 66کرسی مورد رقابت خود را از دست داد، برای رسیدگی به کارهای ناتمام در قدرت باقی بماند. این اصرار در حالی است که بسیاری در پی نتایج ضعیف حزبش - که رهبری ژاپن را تنها در 5 سال از 70سال گذشته واگذار کرده بود - به او برای کناره‌گیری فشار می‌آورند. ایشیبا و حزبش در اقناع رای‌دهندگان به توانایی خود در حل مشکلات عدیده ناموفق بودند (دنیای‌اقتصاد در گزارش «صدای پای ترامپ ژاپنی» در 29 تیرماه به این مساله پرداخته بود). این مشکلات شامل مواردی همچون افزایش قیمت کالاهای اساسی مانند برنج، گفت‌وگوهای پرتنش تجاری با ایالات متحده و فشار حمایت از جمعیت رو به پیری ژاپن بر نیروی کار این کشور می‌شوند.

این انتخابات همچنین نشانگر شکافی عمیق میان نسل‌های مختلف در ژاپن بود؛ پدیده‌ای که به ژاپن محدود نمی‌شود و امروز در اقصی نقاط جهان شاهد آن هستیم. به نظر می‌رسد این تغییرات بنیادین در حال بازچینی فضای سیاسی چهارمین اقتصاد بزرگ دنیا هستند. درحالی‌که دوسوم از کرسی‌های مورد رقابت در روز یکشنبه نصیب احزاب اپوزیسیون شد، بزرگ‌ترین دستاوردها نه توسط احزاب سنتی لیبرال، بلکه توسط احزاب جدیدی کسب شد که با پیام‌های ناسیونالیستی، قلب و ذهن نسل جوان را به خود جذب کردند. یکی از این احزاب، «سان‌سیتو» است که رهبر آن از دونالد ترامپ الهام گرفته است.

برخی تحلیلگران معتقدند این نخستین‌بار است که ژاپن شاهد پوپولیسم راست افراطی، مشابه نسخه اروپایی آن است. حتی پیش از اعلام نتایج نهایی، برخی از اعضای قدرتمند حزب حاکم به دنبال فشار بر ایشیبا برای استعفا بودند؛ درخواستی که او در مصاحبه تلویزیونی آخر وقت یکشنبه ضمن اذعان به عملکرد ضعیف حزبش، آن را رد کرد. در واقع، برخی تحلیلگران بر این باورند که اگر او در شرایط حاضر استعفا دهد، ژاپن را در مقابل چینی جسورتر و مذاکراتی پیچیده با واشنگتن، در وضعیت «فلج سیاسی» قرار خواهد داد.

بزرگ‌ترین برندگان انتخابات روز یکشنبه، حزب «دموکراتیک برای مردم» (DPFP) و حزب سان‌سیتو بودند. حزب دموکراتیک موفق به کسب سیزده کرسی شد و حضور خود را در مجلس اعلا به مجموع 22کرسی رساند. حزب راست‌گراترِ سان‌سیتو نیز موفق به کسب 14کرسی شد تا مجموع کرسی‌های خود را به پانزده برساند.

هر دو حزب موفق به جذب رای‌دهندگان با شعارهای پوپولیستی، مانند تقویت ارتش ژاپن و کاهش مالیات بر مصرف (که منبع اصلی تامین هزینه‌های سالمندان است)، شده‌اند. سان‌سیتو که تا پیش از این حضور کمرنگی در سطح سیاست ملی داشت، حالا تقریبا یک‌شبه با شعار «اول ژاپن» به یک نیروی سیاسی مهم تبدیل شده است؛ حزبی که به دنبال متوقف کردن ورود مهاجرانی است که برای پر کردن خلأهای شغلی ناشی از نرخ پایین زاد و ولد، ضروری تلقی می‌شوند. این در حالی است که مصاحبه‌ها با رای‌دهندگان این احزاب نشان می‌دهد که آنها ضمن اذعان به تند بودن برخی از این سیاست‌ها، هدف اصلی‌شان اعتراض به حزب حاکم لیبرال دموکرات بوده است. حزب سان‌سیتو در دوران همه‌گیری کووید و در بستر یوتیوب متولد شد؛ حزبی که روزگاری نه چندان دور به پخش تئوری‌های توطئه درخصوص واکسن‌ها و «نخبگان جهانی» مشغول بود، حال قرار است بر سیاست‌های ملی چهارمین اقتصاد دنیا تاثیر بگذارد.