چشمک سازمان سینمایی به فیلم‌های توقیفی!؟

به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ شورای پروانه نمایش سازمان سینمایی، 16 مهرماه برای آخرین ساخته مانی حقیقی پروانه نمایش صادر کرده است تا «فیلم سینمایی تفریق» به زودی راهی اکران سینماها شود.

ترانه علیدوستی و نوید محمدزاده از بازیگران چهره و اصلی هشتمین فیلم بلند مانی حقیقی اند اما حاشیه های بوجود آمده برای این دو بازیگر این گمانه زنی را تقویت می کرد که فعلا خبری از صدور پروانه نمایش این فیلم نباشد؛ اما این اقدام سازمان سینمایی نشان داده که گویا نمی خواهد بیشتر از این به این حاشیه ها دامن بزند و این تعاملات تازه می تواند چراغ سبزی برای سایر فیلم های توقیفی باشد؛ فیلم هایی که در دو سه سال اخیر به بهانه های مختلف مضمون و پوشش بازیگران مهر توقیف بر پیشانی آنها خورده شده است.

در واقع پیش از این و در اواخر شهریور ماه بود که با اعطای پروانه نمایش برای «فیلم سینمایی روشن» ساخته روح الله حجازی چشمک سازمان سینمایی بر روی فیلم های توقیفی زده شد و این دست فرمان گویا ادامه دارد و سایر فیلم هایی از این دست می توانند امیدوار به اکران فیلم های خود باشند.

محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی چندی پیش و در حاشیه نشست هیات دولت در جمع خبرنگاران در خصوص فیلم های توقیفی گفته بود:«من به سازمان سینمایی تاکید کردم مشکل فیلم‌هایی را که سالیان سال از پخش نشدن آن‌ها می گذرد، حل کنند و ما کلمه توقیف را کمتر به کار ببریم. پخش نشدن به هر دلیلی، می‌تواند حل شود. به طور مثال اگر موضوعی را رعایت نکردند، با گفت و گو، آن اشکالات قابل حل است. آن‌هایی که مربوط به ماست، سازمان سینمایی آماده است تا مجدد با تهیه کننده و عوامل فیلم صحبت کند تا مشکل را برطرف کنند و اثر آماده نمایش شود. اصلا این موضوع برای امروز نیست، بعضی از آن‌ها دو دهه است که از توقیف نمایش شان می‌گذرد. بعضی وقت‌ها خود عوامل دیگر مایل به اکران یا پخش آن اثر نیستند، شاید حتی امروز خودشان به آن موضوع معترض یا از آن نگاه عدول کرده باشند که این‌ها متفاوت است. در کل باید بگویم سازمان سینمایی این مشکلات را با دوستان حل کند تا آثار به چرخه پخش و اکران برسند.»

در چند سال اخیر فیلم های کارگردان های شاخص، موفق به دریافت پروانه نمایش نشده اند؛ «فیلم سینمایی کاناپه» کیانوش عیاری که از سال 95 مشکل اکران آن حل نشده است، «فیلم سینمایی چپ راست» حامد محمدی، «فیلم سینمایی شیشلیک» محمد حسین مهدویان، «فیلم سینمایی مصلحت» حسین دارابی، «فیلم سینمایی قاتل و وحشی» حمید نعمت الله و این اواخر «فیلم سینمایی برادران لیلا» که با حاشیه های رفتن به جشنواره کن به لیست فیلم های شاخص توقیفی اضافه شده است.

«کاناپه» کیانوش عیاری

فیلم سینمایی «کاناپه» به نویسندگی، تهیه کنندگی و کارگردانی کیانوش عیاری در سال 95 ساخته شده است و داستان زندگی 2 خانواده را روایت می کند که می‌خواهند با هم وصلت کنند اما در نهایت یک کاناپه باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی آنها می‌شود.

فرهاد آییش، ابوالفضل پورعرب، بابک حمیدیان، فریبا کامران از بازیگران چهره این فیلم سینمایی هستند؛ سعید رجبی فروتن معاون ارزشیابی و نظارت وقت سازمان سینمایی گفته بود «فیلم کاناپه» ملاحظه شرعی دارد، ما انگ توقیف را برای آن به کار نمی‌بریم.

ماجرا از این قرار است که بازیگران زن این فیلم در خانه به جای روسری از کلاه گیس استفاده کرده اند و همین باعث شد تا اعضای شورای پروانه ساخت با اکران این فیلم مخالفت کنند و عیاری نیز گویا تا حالا راضی به اصلاح این فیلم نشده است؛ البته عیاری برای تلویزیون نیز سریال 87 متر را ساخته که سال گذشته آماده پخش از رسانه ملی بود ولی آن سریال نیز به دلایلی نامشخص دچار ممیزی و اصلاحاتی شده که تا امروز زمینه پخش آن فراهم نشده است.

«چپ راست» حامد محمدی

حامد محمدی که با فیلمنامه نویسی کار حرفه ای خود را در سینما آغاز کرده بود، با فیلم های «طلا و مس و حوض نقاشی» نام خود را در بین سینمایی ها بر سر زبان ها انداخت تا سال 92 که اولین فیلم خود یعنی «فرشته ها با هم می آیند» را کارگردانی کرد؛ بعد از آن تمام فیلم های خود را در ژانر کمدی جلوی دوربین برد؛ از «اکسیدان و چهار انگشت» تا «چپ راست» ی که این آخری تاکنون مهر اصلاح و توقیف به آن خورده و موفق به اکران نشده است. رامبد جوان، پیمان قاسمخانی، ویشکا آسایش، سارا بهرامی، مونا فرجاد، ستاره اسکندری و سروش صحت از بازیگران شناخته شده این فیلم کمدی هستند.

بعد از اینکه سینمایی «چپ راست» با وجود داشتن پروانه نمایش از دولت قبل، با بازبینی مجدد در دولت جدید از اکران آن جلوگیری به عمل آمد، منوچهر محمدی تهیه کننده این فیلم با انتشار نامه ای سرگشاده، تند و اهانت آمیز به وزیر ارشاد خواستار رفع توقیف این فیلم شد؛ در بخشی از این نامه آمده «... من و همکارانم با این شیوه مدیریت جز روزهای تلخ و اندوهبار برای سینمای ایران تصور نمی کنیم. شما شأن وزارت فرهنگ و ارشاد را از ترس و زبونی، به قدری خوار و خفیف کرده اید که با آب هفت دریا پاک شدنی نیست. حجت درباره ناتوانی مدیریت شما بر من تمام شد. من از هزینه دادن باکی ندارم. امیدوارم شما هم که باب زبان داغ و درفش با اهل فرهنگ گشوده اید، آماده هزینه دادن باشید.»

«شیشلیک» محمد حسین مهدویان

مهدویانی که خالق فیلم هایی همچون ایستاده در غبار، ماجرای نیمروز و لاتاری بود، در سال 99 فیلم کمدی سیاه «شیشلیک» را برای اکران در جشنواره 39 فیلم فجر رساند؛ فیلمی که با انتقاد اکثر کارشناسان مواجه شد؛ فیلمی که بیشتر به بیانیه ای سیاسی شباهت داشت و در همان روزهای جشنواره براحتی پیش بینی می شد که این فیلم برای اکران عمومی دچار مشکل خواهد شد و همین اتفاق نیز افتاد.

روح‌الله سهرابی مدیرکل اداره نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی در خصوص این فیلم می گوید:«این فیلم همان‌طور که عوامل فیلم هم در فضای مجازی اعلام کرده‌اند پروانه نمایش دارد و در تلاش هستیم تا بلکه با تعامل دو سویه مشکلات پیش آمده را مرتفع و موانع اکران عمومی این فیلم را برطرف کنیم اما به هر حال طبیعی است که هر فیلم بنابر شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که در هر مقطعی بر جامعه حاکم است، با ملاحظاتی هم مواجه باشد. غیر از مصادیق و نکاتی که پیش‌تر به عوامل فیلم اعلام شده است، تحلیل برخی دوستان این است که در کلیت اثر باید مراقبت‌هایی کرد تا منجر به جریحه‌دار شدن برخی احساسات نشود. شاید این مسئله مربوط به جزئیات فیلم نباشد اما در یک نمای کلی تحلیل شورا این است که فیلم می‌تواند به آرامش و اعتماد مخاطب که امروزه با مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌های ظالمانه دست و پنجه نرم می‌کند آسیب وارد کند.»

اما محمدرضا منصوری تهیه کننده این فیلم معتقد است که تاکنون فهرستی بالغ بر چهل مورد اصلاحیه به فیلم «شیشلیک» وارد شده است، اما مسئولان سازمان سینمایی پاسخگوی تماس عوامل نیستند؛ او در این خصوص می گوید:«از شهریور ماه 1400 که ما پروانه نمایش فیلم «شیشلیک» را دریافت کردیم تا به امروز، جز تعامل کار دیگری نکرده‌ایم. اصلاحات جشنواره را اعمال کردیم، اصلاحات شورای پروانه نمایش را انجام دادیم، در مرتبه‌ای دیگر اصلاحات مجددی دادند که بخش‌هایی از آن را هم اعمال کردیم، اما هنوز حتی حاضر نیستند فیلم ما را بعد از اعمال این اصلاحات ببینند!»

«مصلحت» حسین دارابی

فیلم سینمایی «مصلحت نظام» که برای اکران نخست خود در جشنواره 39 فیلم فجر نامش به «مصلحت» تغییر پیدا کرد، با وجود اینکه دیپلم افتخار را برای دارابی جوان به عنوان بهترین کارگردان اولی به همراه داشت، اما به دلیل شخصیت نخست این فیلم که نقش یکی از سران قوه قضاییه در روزهای نخست انقلاب را روایت گری می کرد، دچار مشکلاتی در اکران عمومی و پخش شده است.

محمدرضا شفاه تهیه کننده این فیلم که پیش از این سینمایی «لباس شخصی» او نیز با همین موضوع دچار ممیزی و اشکال در اکران شده بود می گوید:«سوءتفاهمی برای قوه قضاییه رخ داده است که در حال گفتگو هستیم و حتماً حل می‌شود. درباره هر دو فیلم همین قوه قضائیه مشکل دارد.»

«قاتل و وحشی» حمید نعمت الله

اما حمید نعمت الله که فیلم ها و سریال های خاطره انگیزی در کارنامه کاری خود برای تماشاگران سینما و تلویزیون دارد، آخرین ساخته او یعنی «قاتل و وحشی» که در سال 98 ساخته دچار ممیزی و اصلاح شده است و هنوز موفق نشده حتی در جشنواره فجر و به صورت محدود این فیلم را به اکران درآورد.

مشکل اصلی این فیلم گریم لیلا حاتمی به عنوان نقش اول زن است که با سری تراشیده و بدون روسری جلوی دوربین رفته و همین باعث شده تا فیلم کماکان رنگ توقیف به خود بگیرد.

بیشتر بخوانید؛

چراغ سبز گیشه به سینمای ژانر و اجتماعی

تغییر چهره آقاخانی، پژمان و هوتن شکیبا