چگونه بریکس به تهدیدی جدی برای امنیت اقتصادی آمریکا تبدیل شد؟/ فرصت تازه ایران، روسیه و چین برای حذف دلار
اقتصادنیوز: گروهی از تحلیلگران غربی هشدار داده اند که ایالات متحده باید بریکس پلاس را جدی بگیرد، ساختار متشکل از بازیگران مخالف سلطه آمریکا که اخیرا برای دلار زدایی و جایگزینی ارز خود به جای آن خیزی جدی برداشته اند؛ گزاره ای که می تواند پایان آمریکا را رقم بزند.
به گزارش اقتصادنیوز، 1 ژانویه 2024، شاهد گسترش چشمگیر تهدیدی بزرگ برای امنیت مالی آمریکا بودیم. محرک این بمب اقتصادی بالقوه بریکس پلاس است، اتحاد کشورهایی که به زودی به دنبال جایگزینی دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهان هستند. موفقیت چنین پروژه ای به معنای کیفیت پایین زندگی برای همه آمریکایی ها خواهد بود. بریکس اصلی پس از توافق بین برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی در راستای ایجاد یک موسسه مالی چند ملیتی به عنوان جایگزینی برای صندوق بین المللی پول تعریف شد. این گروه که از سال 2011 اجلاس های متعددی را برگزار می کردند، به سرعت برای پیشبرد هدف واقعی شان، یعنی سرنگونی سلطه ایالات متحده بر سیستم مالی جهانی، اعضای جدید را جذب کردند.
تلاش بریکس برای خلع سلاح آمریکا
در روز سال نو، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی به بریکس پیوستند. (قابل توجه است که آرژانتین که پیشتر قرار بود به این نهاد بپیوندد، پس از انتخاب خاویر میلی، رئیس جمهور جدید طرفدار آمریکا، عضویت خود را لغو کرد). بر اساس برخی برآوردها، کشورهای عضو بریکس پلاس 45 درصد از جمعیت جهان، 33 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی و 40 درصد از تولید نفت جهان را به خود اختصاص داده اند. در این میان، تولید نفت بسیار مهم است، زیرا بریکس پلاس می‌خواهد نفت را به جای دلار با ارزهای مورد علاقه خود خریداری و یا بفروشد. دلیلش هم ساده است. نفت از همه کالاها مهمتر است و خریداران جهانی مانند سایر کالاها (مانند طلا، گندم و سایر ارزها) آن را هم به دلار قیمت گذاری کرده و هم می خرند. این وضعیت به ایالات متحده فرصت می دهد که از ارز خود به عنوان امتیاز مضاعف یاد کند. از آنجایی که ایالات متحده تنها تولیدکننده دلار است، در واقع می تواند کالاها را «چاپ» کند.
این امتیاز همچنین حفظ کسری‌های عظیم دائمی را برای آمریکا آسان‌تر کردهو همچنین محدودیت‌هایی را بر توانایی سایر کشورها جهت استفاده از دلار اعمال می‌کند، این همان اهرمی است که معمولا از طریق اعمال تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های دسترسی به سیستم بانکی ایالات متحده اجرایی می شود. آنگونه که نیوزویک نوشته، بریکس پلاس به رهبری چین و روسیه ممکن است به دنبال حذف نقش حیاتی دلار در امور مالی جهانی برای تضعیف آمریکا باشد. اما به نظر می رسد دولت بایدن نگران نیست. تابستان گذشته، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، گفت: «ما به بریکس به‌عنوان رقیب ژئوپلیتیکی ایالات متحده یا هر بازیگر دیگری نگاه نمی‌کنیم». جانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز به کنگره گفت که تلاش‌ها برای دور شدن از دلار صرفا "میل طبیعی برای تنوع بخشیدن" است. این دیدگاه ها نادرست هستند. هیچ دلیلی برای مخالفان آمریکا وجود ندارد که جایگزینی برای دلار ایجاد کنند جز اینکه بخواهند این بازیگر را تضعیف کنند.
دلار در آستانه سقوط
بریکس پلاس ممکن است دنیای مالی جایگزین ایجاد کند که در چارچوبش واحد پول کشورهای عضو، یا واحدی که به طور مشترک تعریف می کنند، جایگزین دلار به عنوان استاندارد مالی جهانی شود. اگر این اتفاق بیفتد، ارزش دلار کاهش می‌یابد؛ رخدادی که منجر به افزایش نرخ بهره و افزایش قیمت‌ها خواهد شد. همچنین ارائه خدمات بدهی ملی آمریکا را که در حال حاضر بیش از 34 تریلیون دلار است، دشوارتر می کند. پرداخت های بهره بدهی در حال حاضر در مسیری قرار دارد که بیشتر از بودجه فدرال مصرف می کند. پرداخت سود بیشتر، به عنوان نتیجه اجتناب‌ناپذیر کاهش ارزش دلار، می‌تواند هزینه‌های فدرال را به حلقه بازخورد ناپایدار از استقراض بیشتر برای پرداخت سود بیشتر و پرداخت وام بیشتروارد کند.
همانطور که روسیه، چین، ایران و سایر کشورهای مخالف ایالات متحده به طور فزاینده ای برای پیشبرد اهداف نظامی خود با یکدیگر همکاری می کنند، این گروه برای از بین بردن مزیت های اقتصادی آمریکا در یک صف قرار دارند. موفقیت آن‌ها به ضرر آن بخش‌هایی از جهان است که به سیستم اقتصادی بازارمحور، مبتنی بر قوانین و با حمایت دلار اعتقاد دارند. ناظران مدعی اند واشنگتن برای کاهش این خطر می تواند گام های متعددی بردارد؛ گام هایی چون کاهش بدهی فدرال، تشویق تولید انرژی داخلی، و دلسرد کردن سایر کشورها از پیوستن به بریکس پلاس. اما ابتدا دولت آمریکا باید نشان دهد که تهدید را می شناسد و آن را جدی می گیرد. ناتوانی در مقابله با بریکس پلاس حفظ وضعیت دلار را دشوارتر کرده و رفاه نسل های آینده آمریکایی ها را در معرض خطر قرار می دهد.
همچنین بخوانید