کشت گندم با بهره‌وری فعلی برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد

در ویژه برنامه انتخاباتی بالاتر موضوع قیمت گذاری خرید تضمینی گندم مورد بحث و گفتگو قرار گرفت و نظرات مخالف و موافق بررسی شد. آقای هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران و آقای زررگران رئیس انجمن تامین کنندگان غلات ایران به سوالاتی پاسخ دادند.

هاشمی با مخالف در مورد قیمت گذاری گندم متناسب به نرخ‌های جهانی گفت: گندم یک کالای اساسی و ستون اصلی مواد غذایی در کشور محسوب می‌شود. کالایی است که در دنیا تابع مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و تجارت آن هم متاثر از این عوامل خواهد بود. در سال‌های گذشته با کوچکترین تنش در دنیا شاهد کاهش عرضه گندم و افزایش قیمت آن بودیم. 90 درصد امنیت غذایی ما از طریق گندم تامین می‌شود و بالغ بر 3 میلیون کشاورز در کشور گندم میکارند. اگر قیمت گندم مناسب نباشد و این کشاورز رغبت به کاشت گندم نداشته باشد، مهاجرت از روستا‌ها بیش از گذشته رخ خواهد داد.

زرگران گفت: اگر 6 میلیون هکتار اراضی گندم را بر 3 میلیون کشاورزی که گفته شد تقسیم کنیم، متوسط مزارع ما 2 هکتار است. در هیچ کجای دنیا مزارع 2 هکتاری نداریم و نمی‌توان ادعای کشاورزی مدرن و اقتصادی داشته باشیم. متوسط برداشت در سایر مزارع دنیا 5 تن در هکتار است و در واقع نیاز کشور ما با 2 میلیون هکتار تامین خواهد شد. اما ما 6 میلیون هکتار از مزارع مرغوب کشور را به تولید گندم اختصاص داده ایم و راندمان پایین 2 تن در هکتار را داریم که این میزان برای کشاورز مقرون به صرفه نیست و افزایش کاذب قیمت گندم به کوچکتر شدن سفره مردم منجر خواهد شد.

هاشمی در ادامه افزود: علت پایین بودن راندمان در کشت، عدم سرمایه گذاری در بخش کشاورزی است. کشاورزان نمونه‌ای که تاکنون انتخاب شده اند، متول بوده اند و مکانیزاسیون را به خدمت گرفتند که آن هم درصد اندکی را تشکیل می‌دهند. پاشنه آشیل امنیت غذایی کشور گندم است و علت آن هم این است که 50 درصد سطح زیرکشت کشور مربوط به گندم می‌شود. اگر به گندم اهمیت داده نشود، کشاورز به کشت دیگر محصولات سودآور، اما آب بر رو خواهد آورد که استراتژیک نیستند و منابع آبی را به هدر می‌دهند.

زرگران با اشاره به اینکه قیمت گذاری باید متناسب با نرخ‌های جهانی انجام شود گفت: مولفه‌هایی که کشاورزی دارد بذر و کود است. قیمت کود در چند سال اخیر از حدود 900 دلار در هر تن به چیزی در حدود 300 دلار رسیده است. در بذر هم از گندم استفاده می‌شود و قیمت گندم هم کاهشی بوده است. نمی‌توان مرزی دور کشور بکشیم و بگوییم می‌خواهیم یک قیمت مجزا داشته باشیم. حمایت از کشاورز باید انجام شود، اما این حمایت نباید در قیمت تمام شده باشد.

هاشمی گفت: گندم کار ما تولید می‌کند و تحویل دولت می‌دهد، اما چند ماه بعد پول آن را دریافت می‌کند. هیچکدام از تولیدکنندگان و تاجران خارجی چنین ریسکی را نمی‌کنند. تولیدکننده گندم در کشور با متوسط بارش 220 میلیمتر تولید می‌کند. در صورتی که همان گندمی که وارد می‌شود با متوسط 750 میلیمتر بارش تولید می‌شود. براورد بنیاد ملی گندمکاران و اتاق اصناف کشاورزی نشان می‌دهد که قیمت گندم 20 هزار و 500 تومان است.

زرگران در ادامه گفت: 2 میلیون تن از گندم تولیدی، مربوط به مصارف صنف و صنعت است و افزایش قیمت گندم به طور مستقیم روی این قیمت آن‌ها اثرگذار است و سفره قشر وسیعی از جامعه کوچک خواهد شد. آب کشاورزان داخل کشور از بسیاری کشور‌های دیگر ارزان‌تر است، کود هم با قیمت‌های کمتری به دست کشاورزان می‌رسد و قیمت تمام شده کمتری خواهند داشت.