کشف نامه 400 ساله گالیله برای فریب دادگاه تفتیش عقاید کلیسا

یک نامه متعلق به گالیله که تاریخ نگارش آن به اوایل قرن 17 بازمی‌گردد و برای مدت‌ها تصور می‌شد اصل آن از بین‌رفته است، اکنون یافت شده است.

به گزارش عصر ایران به نقل از یورونیوز، در این نامه که در سال 1613 نوشته شده است منجم و ریاضی‌دان معروف ایتالیایی برای اولین بار علیه این نظریه که خورشید دور زمین می‌گردد استدلال می‌کند. زمانی که یک نسخه از این نامه به دادگاه تفتیش عقاید ارائه شد، گالیله ادعا کرد تنظیم کلمات این نسخه به نحوی بوده است تا عقاید او کفرآمیزتر جلوه کند در حالی که نسخه اصلی که وی نوشته است چنین مضامینی در بر ندارد.

نامه جدید کشف شده که اکنون در کتابخانه جامعه سلطنتی بریتانیا نگهداری می‌شود، نشان می‌دهد نامه اولیه ارائه شده به دادگاه اصل بوده و خود گالیله به منظور محافظت از خودش در برابر اتهامات دادگاه تفتیش عقاید اقدام به ارائه یک نسخه دیگر تعدیل‌شده کرده است تا از مجازات شدیدتر در امان بماند.

نیکلا کوپرنیک در سال 1543 تئوری خورشید مرکزی را مطرح کرد اما آنقدر زنده نماند تا نتایج نظریه انقلابی‌اش را ببیند. در سال 1600 ریاضیدان ایتالیایی جیوردانو برونو به اتهام ترویج فرضیه کوپرنیک توسط کلیسای روم به کفر محکوم و زنده در آتش سوزانده شد.

گالیله اما اولین فردی بود که به شواهدی موید فرضیه کوپرنیک دست یافت و اعلام کرد این زمین و سایر سیارات هستند که دور خورشید می‌گردند. او در 21 دسامبر 1613 نامه‌ای به دوستش بندتو کاستلی که ریاضی‌دانی در دانشگاه پیزا ایتالیا بود نوشت و یافته‌هایش را شرح داد. گالیله در بخشی از این نامه می‌گوید جملاتی از انجیل که مربوط به نجوم می‌شوند نباید لغوی و عینا مطابق متن معنی شوند و تئوری کوپرنیک لزوما با کتاب مقدس ناسازگار نیست.

به دلیل محتوای بحث‌برانگیز نامه، نسخه‌های رونویسی‌شده از آن به سرعت پخش شد و یکی از آن‌ها سر از دادگاه تفتیش عقاید روم درآورد. گالیله که متوجه آن شده بود نامه‌ای به دوست روحانی خود نوشت و ادعا کرد شماری از کلمات نسخه کپی نامه به عمد با عبارات غلوآمیز جایگزین شده تا اتهام کفر او ثابت شود. سپس به ضمیمه برای دوست روحانی‌اش نسخه‌ای را که ادعا می‌کرد اصل است فرستاد و تقاضا کرد آن را به واتیکان برساند.

دو نسخه متفاوت نامه که تا کنون در دسترس بود محققان و تاریخ‌نگاران را سردرگم کرده بود به نحوی که نمی‌دانستند کدام عبارات دقیقا متعلق به خود اوست. تا اینکه ماه گذشته، اوت 2018، سالواتوره ریچاردو تاریخ‌نگار دانشگاه برگامو ایتالیا که در آرشیو کتابخانه سلطنتی بریتانیا در حال تحقیق بود نامه را که به اشتباه شناسه‌بندی شده بود یافت و پس از بررسی دریافت که این نامه نسخه اصلی آن‌چیزی است که برای مدت‌ها گمان می‌شد از بین رفته است.

نامه امضای G.G (مخفف نام گالیلئو گالیله) را بر خود دارد که در متن اصلاحاتی به دست گالیله اعمال شده است و خط نشاسان اصالت انتساب آن را تایید کرده‌اند. تطبیق نشان می‌دهد نسخه نهایی بعد از اصلاحات همان نسخه‌ای است که به دادگاه فرستاده شده است و این خود گالیله بوده است که تلاش کرده با اعمال اصلاحاتی در متن از مناقشه‌انگیز بودن آن بکاهد.

برای مثال گالیله در متن اصلی آورده است بعضی از عبارات انجیل «غلط هستند اگر بخواهیم معنی لغوی از آنان برداشت کنیم».

در نسخه تازه یافت شده، گالیه روی کلمه «غلط» خط زده و بالای آن نوشته است «نگاه متفاوتی به حقیقت».

علی‌رغم این تلاش‌ها دادگاه تفتیش عقاید به گالیله نسبت به حمایت از تئوری کوپرنیک هشدار داد و در سال 1633 او را به «ظن شدید کفر» محکوم کرد. گالیله اگرچه با امضای اعتراف‌نامه‌ای عقیده خود را مبنی بر مرکزیت خورشید انکار کرد، باز هم از مجازات در امان نماند و 9 سال آخر زندگی‌اش را در حصر خانگی گذراند.