کشورهای حوزه خلیج فارس تشنه مصالح ساختمانی | ایران از این فرصت نباید غافل شود
کشورهای حاشیه خلیج فارس نظیر امارات متحده عربی، عربستان سعودی، قطر، کویت و عمان به دلیل رشد سریع و گسترده زیرساخت‌ها و پروژه‌های عمرانی، بازار قابل توجهی برای مصالح ساختمانی، به ویژه سنگ‌های ساختمانی دارند.
روند توسعه شهری و ساخت‌وساز در این کشورها موجب افزایش چشمگیر تقاضا برای سنگ‌های ساختمانی از جمله مرمریت، گرانیت و تراورتن شده است. از طرف دیگر، ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سنگ ساختمانی در جهان، این ظرفیت را دارد که به یکی از تأمین‌کنندگان اصلی این کشورها تبدیل گردد.
تقاضا برای سنگ ساختمانی در کشورهای خلیج فارس:
پروژه‌های لوکس و شهری: کشورهایی مانند امارات و قطر به دلیل پروژه‌های معماری عظیم و ساخت برج‌ها و ساختمان‌های لوکس تقاضای زیادی برای سنگ‌های باکیفیت و زیبایی مانند مرمر و مرمریت و گرانیت دارند.
مگا پروژه‌ها: پروژه‌های بزرگ زیرساختی مانند نئوم در عربستان سعودی و اکسپو 2030 در دبی نیز نیاز به حجم بالایی از سنگ ساختمانی دارند.
توسعه زیرساخت‌های شهری: با توسعه شهری و نیاز به ساخت هتل‌ها، برج‌ها، مراکز خرید و ساختمان‌های اداری، تقاضای زیادی برای سنگ‌های ساختمانی بویژه سنگ‌های مقاوم در برابر حرارت و رطوبت ایجاد شده است.
رونق بازار املاک عربستان سعودی: رونمایی از طرح 1.3 تریلیون دلاری
برنامه توسعه املاک و زیرساخت‌های جاه‌طلبانه عربستان سعودی با داده‌های جدید از شرکت «نایت فرانک» (Knight Frank) سرعت قابل توجهی به خود گرفته است. طرح 1.3 تریلیون دلاری این کشور با هدف بازسازی فضای شهری شامل ساخت بیش از یک میلیون واحد مسکونی، بیش از 362,000 کلید هتل و گسترش 7.4 میلیون مترمربع فضای تجاری و 7.7 میلیون مترمربع فضای اداری است.
ریاض در مرکز تحول
ریاض، پایتخت عربستان سعودی، به عنوان کانون این تحول ظاهر شده است. از سال 2016 تاکنون بیش از 314 میلیارد دلار پروژه‌های املاک، زیرساخت و حمل‌ونقل اعلام شده است که از این میان 60 میلیارد دلار قرارداد ساخت‌وساز به امضا رسیده است. ارزش تجمعی پروژه‌های اعلام‌شده در ریاض به تنهایی اکنون از 195 میلیارد دلار فراتر رفته است و این نشان‌دهنده اهمیت روزافزون پایتخت به‌عنوان قطب اصلی در طرح «چشم‌انداز 2030» (Vision 2030) این کشور است.
نقش ریاض در میزبانی نمایشگاه جهانی 2030 (2030 World Expo) طبق برآوردهای شرکت مالی «الراجحی کپیتال» (Al Rajhi Capital)، طی شش سال آینده 7.8 میلیارد دلار فعالیت اقتصادی اضافی ایجاد خواهد کرد. علاوه بر این، جام جهانی فوتبال 2034 (FIFA World Cup 2034) نیز به احتمال زیاد موج جدیدی از پروژه‌های املاک را به دنبال خواهد داشت و به روند توسعه شدید این شهر خواهد افزود.
پروژه‌های عظیم در سراسر کشور
در حالی که ریاض در صدر قرار دارد، نوار ساحلی غربی کشور میزبان برخی از نوآورانه‌ترین توسعه‌ها در عربستان سعودی است. 17 پروژه عظیم، از جمله شهر آینده‌نگر «نئوم» (Neom) با ارزش 500 میلیارد دلار، از سال 2016 تاکنون اعلام شده‌اند که نمایانگر سرمایه‌گذاری کلی به مبلغ 685.5 میلیارد دلار است. این پروژه‌ها تا سال 2030، موجودی املاک کشور را با 382,500 واحد مسکونی، 3 میلیون مترمربع فضای اداری، 4.3 میلیون مترمربع فضای تجاری و 330,000 اتاق هتل به‌طور قابل توجهی افزایش خواهند داد.
چشم‌اندازی از رشد و نوسازی
چشم‌انداز عربستان سعودی برای املاک همگام با اهداف گسترده‌تر آن برای تنوع‌بخشی اقتصادی و نوسازی است. با هدایت طرح «چشم‌انداز 2030»، این پروژه‌ها با هدف تبدیل کشور به یک مرکز جهانی برای تجارت، گردشگری و نوآوری و کاهش وابستگی آن به درآمدهای نفتی اجرا می‌شوند.
تکمیل این پروژه‌ها نه تنها نیازهای جمعیت رو به رشد را برآورده می‌کند، بلکه رقابت‌پذیری جهانی کشور را نیز افزایش می‌دهد، زیرا عربستان سعودی خود را برای میزبانی نمایشگاه جهانی 2030 و جام جهانی فوتبال 2034 آماده می‌کند. با اعلام پروژه‌های جدید، عربستان سعودی در مسیر تبدیل شدن به یکی از پویاترین بازارهای املاک جهان قرار دارد.
ظرفیت‌های ایران در تولید و صادرات سنگ ساختمانی:
منابع غنی سنگ: ایران دارای معادن غنی از سنگ‌های ساختمانی نظیر مرمر، مرمریت - گرانیت، تراورتن و سنگ‌های آهکی است که می‌توانند به خوبی پاسخگوی تقاضای بازار خلیج فارس باشند.
مزیت جغرافیایی: نزدیکی جغرافیایی ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس یکی از مزایای کلیدی است که می‌تواند در کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و رقابتی شدن قیمت‌ها تأثیرگذار باشد.
توان تولید بالا: ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سنگ ساختمانی در جهان، ظرفیت تولید سنگ با کیفیت‌های متنوع را دارد. این کشور با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های مدرن می‌تواند سنگ‌های ساختمانی در سطوح بین‌المللی تولید کند.
تجربه صادراتی: ایران سابقه صادرات سنگ‌های ساختمانی به کشورهایی مانند چین، ایتالیا، و کشورهای خاورمیانه را دارد و می‌تواند با توسعه کانال‌های تجاری خود در بازار خلیج فارس نیز موفق عمل کند.
چالش‌ها:
رقابت با دیگر کشورها: کشورهایی مانند ترکیه و هند نیز به عنوان رقبای قوی در بازار سنگ ساختمانی فعالیت دارند و قیمت و کیفیت محصولات این کشورها نیاز به رقابت دقیق و مدیریت شده دارد.
مشکلات لجستیکی و حمل‌ونقل: تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی می‌تواند بر صادرات مستقیم تأثیر بگذارد، اما با رفع این موانع ایران می‌تواند مزیت‌های جغرافیایی خود را تقویت کند.
نیاز به بهبود کیفیت و بسته‌بندی: کشورهای حوزه خلیج فارس به کیفیت بالای سنگ‌ها و استانداردهای جهانی توجه ویژه دارند، بنابراین افزایش کیفیت فرآوری و بسته‌بندی محصول بسیار ضروری است.
رویکردها و پیشنهادات برای ایران:
ارتقاء کیفیت فرآوری و استانداردسازی: افزایش کیفیت فرآوری سنگ‌های ساختمانی به سطح بین‌المللی با استفاده از فناوری‌های مدرن و بهبود فرآیند بسته‌بندی می‌تواند قدرت رقابت‌پذیری ایران در بازارهای جهانی را افزایش دهد.
توسعه روابط تجاری و بازاریابی فعال: حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، توسعه شبکه‌های توزیع در کشورهای خلیج فارس و تبلیغات گسترده می‌تواند به ایجاد بازارهای جدید برای صادرات کمک کند.
تأسیس دفاتر تجاری و انبارهای محلی: ایجاد دفاتر تجاری و انبارهای توزیع در کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌تواند فرآیند عرضه و تقاضا را تسهیل کند و ارتباط مستقیم با پیمانکاران ساختمانی محلی را تقویت نماید.
سرمایه‌گذاری در لجستیک: توسعه بنادر، خطوط حمل‌ونقل و بهینه‌سازی فرآیندهای صادراتی می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و زمان تحویل محصولات کمک کند.
همکاری‌های بین‌المللی و قراردادهای همکاری: ایران می‌تواند با انعقاد قراردادهای همکاری بلندمدت با پیمانکاران بزرگ ساختمانی و دولت‌های کشورهای خلیج فارس، سهم بیشتری از این بازار را به دست آورد.
توسعه برندسازی ملی: ایجاد برند ملی برای سنگ‌های ساختمانی ایران می‌تواند به شناخته شدن محصولات ایرانی در بازارهای جهانی کمک کند و اعتبار و اعتماد مشتریان را بهبود بخشد.
نتیجه‌گیری:
ایران با توجه به منابع غنی سنگ ساختمانی و نزدیکی به بازارهای پر تقاضای خلیج فارس، می‌تواند با برنامه‌ریزی دقیق و بهبود زیرساخت‌ها و فرآیندهای صادراتی، سهم قابل توجهی از بازار سنگ ساختمانی این کشورها را به دست آورد. با توجه به رقابت شدید و نیاز به کیفیت بالا، تمرکز بر بهبود استانداردها، بازاریابی و ارتباطات بین‌المللی می‌تواند منجر به موفقیت بیشتر در این حوزه شود.